Τι ψάχνεις;

Τσάμπι Αλόνσο: Οι τακτικές του πινελιές φέρνουν αλλαγές στη Ρεάλ

A generic square placeholder image with rounded corners in a figure.

Ο Κάρλος Αντσελότι αποχαιρέτησε το «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» δίνοντας τη σκυτάλη σε έναν παλιό γνώριμο των Μαδριλένων. Ο Τσάμπι Αλόνσο ανέλαβε και επίσημα την τεχνική ηγεσία της Ρεάλ Μαδρίτης με σκοπό να ανάψει τη φλόγα στη Μαδρίτη και να δώσει ξανά λάμψη στο λαμπερότερο όνομα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.

Ο Τσάμπι Αλόνσο, η ήρεμη δύναμη που κάποτε κυριαρχούσε στον άξονα με τη φανέλα της «Βασίλισσας», έρχεται με τη φλόγα της νέας εποχής στα μάτια και τη σοφία του σύγχρονου παιχνιδιού στις αποσκευές του, έτοιμος να ανάψει ξανά τη σπίθα του πάθους στο «Μπερναμπέου» και να οδηγήσει τη Ρεάλ στην επόμενη ποδοσφαιρική της αναγέννηση.

Ο Ισπανός, από τους πιο κομψούς και ευφυείς μέσους της εποχής του, έχει μεταβεί πλέον στον ρόλο του προπονητή με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η ομάδα του διαθέτει πειθαρχία, τεχνική αρτιότητα, ευφυϊα και προσαρμοστικότητα. Από την άμυνα των πέντε, στο δημιουργικό 1-2-3-5 και από τη συμπαγή άμυνα στις εκρηκτικές αντεπιθέσεις, η Λεβερκούζεν αποτέλεσε μια ευέλικτη ομάδα που ήλεγξε ρυθμό, χώρους και ψυχολογία. Οι επιλογές του στις δομές και στους χώρους, οι άμεσες μεταβάσεις και η έμφαση την ατομική βελτίωση του κάθε παίκτη τον καθιστούν έναν από τους πλέον ανερχόμενους προπονητές στον παγκόσμιο ποδοσφαιρικό χάρτη.

Ο Τσάμπι Αλόνσο έδειξε ότι η εξέλιξη του παιχνιδιού περνά από τη σκέψη, την πειθαρχία και τη δημιουργικότητα. Στη Μπάγερν Λεβερκούζεν εφάρμοσε μια από τις πιο σύγχρονες και προσαρμοστικές τακτικές φιλοσοφίες στην ευρωπαϊκή σκηνή και μετέτρεψε την ομάδα του σε υπολογίσιμη δύναμη όχι μόνο στη Bundesliga αλλά και στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

Γιατί τον επέλεξε η Ρεάλ Μαδρίτης

Ο Τσάμπι Αλόνσο έμαθε από τους κορυφαίους στο χώρο της στρογγυλής θέας και έχει καταφέρει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να αποδείξει ότι διαθέτει την ικανότητα να δώσει ποδοσφαιρική ταυτότητα στις ομάδες του. Ως προπονητής άρχισε συντηρητικά αλλά την επόμενη χρονιά άλλαξε, βρήκε τον τρόπο να πάρει το καλύτερο από κάθε ποδοσφαιριστή του και δημιούργησε ένα σύνολο με προσωπικότητα και σταθερότητα.

Στη Bundesliga έσπασε το γερμανικό «μονοπώλιο» οδηγώντας τη Μπάγερν Λεβερκούζεν στην κορυφή. Δημιούργησε ένα σύνολο που έπαιζε ένα σύγχρονο, γεμάτο ενέργεια, με ισορροπία και υψηλή πίεση ποδόσφαιρο. Η φιλοσοφία του βασίζεται στην υψηλή πίεση, τη συνοχή στην άμυνα και τη γρήγορη μετάβαση από άμυνα σε επίθεση είτε παίζοντας με κοντινές είτε με μακρινές μεταβάσεις.

Δεν είναι ένας απλά φιλόδοξος τεχνικός αλλά ένας προπονητής χαρισματικός, με έντονη διαίσθηση και βαθιά γνώση του ποδοσφαίρου. Το πέρασμα του από τη Λίβερπουλ και από τη Ρεάλ έστω και ως παίκτης, του έχει δώσει επιπλέον γνώση για το πώς μπορεί να ξεχωρίσει σε ομάδες με ιστορία, βαριά φανέλα, υψηλή πίεση και απαιτήσεις. Επιπλέον, η παρουσία του στα αποδυτήρια σίγουρα αποτελεί πηγή έμπνευσης και το κυριότερο γνωρίζει καλά το τι σημαίνει να αγωνίζεσαι με τη φανέλα της Ρεάλ Μαδρίτης.

Έκανε το σύστημα εργαλείο

Ο Τσάμπι Αλόνσο χρησιμοποιεί το σύστημα ως αφετηρία αλλά δεν τον περιορίζει και του δίνει τη δυνατότητα να «ζωγραφίσει» πάνω στο χορτάρι. Είναι μια βάση πάνω στην οποία χτίζει ένα παιχνίδι κατοχής, πρωτοβουλίας και κυριαρχίας. Η φιλοσοφία του περιστρέφεται γύρω από το παιχνίδι θέσεων, τις εκρηκτικές μεταβάσεις και την υψηλή πίεση. Τα σχήματα που χρησιμοποιεί μεταβάλλονται διαρκώς ανάλογα με τις συνθήκες του παιχνιδιού και τον εκάστοτε αντίπαλο. Πάντα, βέβαια, προσαρμοσμένα στις αρχές της γεωμετρικής τοποθέτησης, της ρευστότητας και της συνεργασίας.

Άρχισε να διαμορφώνει τη φιλοσοφία του στη δεύτερη ομάδα της Ρεάλ Σοσιεδάδ, όπου εφάρμοσε σχήματα πιο «συντηρητικά» έχοντας τέσσερις παίκτες στην αμυντική γραμμή και με μπακ που προωθούνται ελάχιστες φορές. Η μετακόμιση του στη Γερμανία άλλαξε τα δεδομένα και του έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσει και να ξεδιπλώσει τη σκέψη του στο χορτάρι. Πιο απελευθερωμένος στη σκέψη πια αποφάσισε να δομήσει διαφορετικά την ομάδα του. Επέλεξε να αγωνίζεται με τριάδα στην άμυνα, να δώσει περισσότερους χώρους στα πλάγια μπακ και να υιοθετήσει ένα πιο επιθετικό και σύνθετο τρόπο παιχνιδιού.

Χτίσιμο σε δύο φάσεις

Στη Λεβερκούζεν χρησιμοποίησε δύο τρόπους για να χτίσει την επίθεση της ομάδας του, άλλοτε σε χαμηλό τέμπο και άλλο σε υψηλό. Στο χαμηλό η ομάδα του παρατασσόταν με 1-4-2-3-1 δημιουργώντας αριθμητική υπεροχή με έως και επτά παίκτες στη φάσης της ανάπτυξης. Η δεξιά πλευρά λειτουργούσε ως βασικός μοχλός, κάτι που ανάγκαζε τον αντίπαλο να φορτώσει εκείνη την πλευρά και παράλληλα, να ανοίξει χώρους στην αντίθετη. Εκεί περίμενε πάντα ένας παίκτης, ο οποίος αποτελούσε κομβικό εργαλείο στη δημιουργία μέσω μακρινών αλλαγών του παιχνιδιού.

Στο υψηλό χτίσιμο ο σχηματισμός άλλαζε σε 1-3-2-5 ή 1-2-3-5. Ο αμυντικός της δεξιάς πλευράς προωθούνταν προς το κέντρο και το ένα εκ των δυο χαφ μετακινούνταν προς τα πίσω. Η ανάπτυξη του γινόταν κυρίως από τον άξονα αλλά πάντα υπήρχε ένας παίκτης στα πλάγια που λειτουργούσε ως «δόλωμα». Αυτός ο τρόπος ανάπτυξης επέτρεπε στην ομάδα να παίζει με γρήγορες και μικρότερες πάσες, να μειώνει το χρόνο αντίδρασης της αντίπαλης άμυνας και παράλληλα, να αυξήσει το ρυθμό της κυκλοφορίας.

Η αμυντική γραμμή έχει κομβική σημασία στο πλάνο του καθώς τοποθετείται πάντοτε ψηλά ώστε να πιέσει την αντίπαλη άμυνα σε ενδεχόμενη απώλεια της μπάλας. Όταν η μπάλα χαθεί, η ομάδα τοποθετεί πολλούς παίκτες κοντά στην περιοχή ώστε να πιέσει τον αντίπαλο και να ανακτήσει άμεσα στην μπάλα ξανά.

Ασύμμετρες δομές και προσαρμογή

Το στοιχείο που ξεχωρίζει στην τακτική του Τσάμπι Αλόνσο είναι η ρευστότητα των σχηματισμών και των ρόλων. Οι παίκτες έχουν τη δυνατότητα να κινούνται ελεύθερα, να εναλλάσσουν τις θέσεις και τους ρόλους τους με στόχο να προκαλέσουν σύγχυση στην άμυνα του αντιπάλου.

Ο αριστερός μπακ για παράδειγμα δεν περιορίζεται απλά στο ρόλο του, ανεβαίνει συχνά ως εσωτερικός μέσος και λειτουργεί ως επιτελικός και δημιουργεί υπεραριθμίες στον άξονα. Παρόμοια κίνηση ακολουθεί και το δεξί μπακ, το οποίο προωθείται και λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε άμυνα και επίθεση.

Η Λεβερκούζεν συχνά γέμιζε με οχτώ παίκτες την ίδια πλευρά δημιουργώντας υπεραρυθμία σε περιορισμένο χώρο και δημιουργούσε παράλληλα τις προϋποθέσεις για γρήγορη ανάπτυξη ή άμεση άμυνα σε περίπτωση απώλειας της μπάλας.

Πειθαρχία και σωστός συντονισμός

Ο τρόπος άμυνας στο πλάνο του Τσάμπι Αλόνσο παρουσιάζει και πάλι δύο πλάνα. Στη χαμηλή πίεση ο Ισπανός παρατάσσει την ομάδα του με σύστημα 1-5-2-3, όπου το μεσαίο μπλοκ παραμένει συμπαγές, κλείνει κάθε κενό στον άξονα αποτρέποντας τον αντίπαλο να αναπτυχθεί από εκεί και αναγκάζοντας τον να επιλέξει να κινηθεί από τα πλάγια.

Στην υψηλή πίεση, η ομάδα χρησιμοποιεί μια άμυνα man to man, πιέζε οργανωμένα και χρησιμοποιεί οριζόντιες πάσες ή πάσες προς τα πίσω ή υποδοχή υπό πίεση. Ο στόχος του είναι να αναγκάσει τον αντίπαλο να κάνει λάθος εντός της δικής του ζώνης και παράλληλα, να ανοίξει το δρόμο για γρήγορες μεταβάσεις. Οι παίκτες της μεσοεπιθετικής γραμμής οπισθοχωρούν και καλύπτουν τους κενούς χώρους προσπαθώντας να διακόψουν τις επικείμενες επιθέσεις. Ένας εξ αυτών λειτουργεί ως ρυθμιστής και έχει επιφορτιστεί με το δύσκολο ρόλο να προσφέρει την απαιτούμενη ισορροπία στο κέντρο και παράλληλα, να δώσει νέα κατεύθυνση στην ομάδα. Στη Μπάγερν οι Παλάσιος και Τσάκα έπαιζαν εξαιρετικά τους ρόλους αυτούς.

Η δύναμη των αντεπιθέσεων

Η φάση μετάβασης είναι ζωτικής σημασίας στην τακτική του Τσάμπι Αλόνσο. Φροντίζει η ομάδα να έχει πάντα πολλούς παίκτες γύρω από την μπάλα ώστε να μπορεί να την ανακτήσει άμεσα αν χαθεί και να αποτρέψει τις επιθέσεις της αντίπαλης ομάδας. Στην επίθεση, οι μεταβάσεις είναι άμεσες και εκρηκτικές. Οι παίκτες του έχουν ως στόχο να «χτυπήσουν» τα κενά ανάμεσα στους κεντρικούς αμυντικούς και στα μπακ των αντιπάλων με ταχύτητα και αποφασιστικότητα. Η παρουσία τριών παικτών στην επίθεση και δύο χαφ που δημιουργούν, του δίνουν τη δυνατότητα να έχει πολλαπλές επιλογές στην επίθεση και υψηλή ένταση στη μετάβαση και παράλληλα, του επιτρέπει να «χτίζει» και να τελειώνει επιθέσεις πιο άμεσα.

Η πίεση λειτουργεί ως όπλο κυριαρχίας

Ένα στοιχείο που άλλαξε από την πρώτη του σεζόν στη Λεβερκούζεν ήταν η πίεση. Την πρώτη του χρονιά κατέγραψε αρνητικές επιδόσεις σε κερδισμένες κατοχές στο τελευταίο τρίτο αλλά την επόμενη χρονιά φρόντισε να αυξήσει την πίεση. Το πρεσάρισμα του, όμως, δεν έγινε χαοτικό. Πίεζε συντονισμένα και βασιζόταν στα τακτικά cues. Όταν ο αντίπαλος έκανε πάσα προς τα πίσω ή προσπαθούσε να αποκτηθεί από τα πλάγια, η πίεση γινόταν από συγκεκριμένους παίκτες και με απόλυτη ακρίβεια.

Τι θα φέρει στη Ρεάλ Μαδρίτης

Πολλαπλές τακτικές δομές

Δεν είναι προπονητής που κολλάει σε ένα σύστημα. Ξεκινά με μια δομή αλλά την εξελίσσει μέσα στον αγώνα και προσαρμόζεται με βάση τον αντίπαλο και τις συνθήκες. Οι ασύμμετρες θέσεις, οι εσωτερικές κινήσεις των μπακ και οι ευέλικτες τριάδες στην άμυνα ή τετράδες αναλόγως αναμένεται να κάνουν τη Ρεάλ πιο απρόβλεπτη.

Υψηλή πίεση και after-loss reaction

Η ομάδα του Τσάμπι πιέζει ασφυκτικά μόλις χαθεί η μπάλα έχοντας ψηλά τοποθετημένη αμυντική γραμμή και πολλούς παίκτες κοντά στη φάση. Αυτό σημαίνει πως η Ρεάλ, που έχει και ποιοτικούς και γρήγορους παίκτες, θα αποκτήσει πιο επιθετική νοοτροπία σε τέτοιες φάσεις.

Εναλλαγές ρυθμού στην ανάπτυξη

Θα δούμε τη Ρεάλ να «χτίζει» άλλοτε αργά, με κατοχή και αριθμητική υπεροχή, και άλλοτε με ταχύτατες μεταβάσεις είτε από άμυνα σε επίθεση είτε με μακρινές αλλαγές παιχνιδιού. Έχει ήδη παίκτες που μπορούν να το υποστηρίξουν (Βαλβέρδε, Καμαβινγκά, Μπέλιγχαμ).

Παιχνίδι από τον άξονα με υποστήριξη από τα πλάγια

Το σχέδιο του Αλόνσο στη Λεβερκούζεν βασιζόταν στο δυνατό άξονα και τα πλάγια λειτουργούσαν ως «δόλωμα» ή αιφνιδιαστικό όπλο. Στη Ρεάλ αυτό μπορεί να το ενσωματώσει με Βινίσιους, Ροδρίγκο, ή ακόμα και τον Φραν Γκαρσία ή Καρβαχάλ σε ρόλους πιο εσωτερικούς.

Ατομική βελτίωση και ψυχολογία

Ξέρει να παίρνει το 100% από κάθε παίκτη, να προσαρμόζει ρόλους και να χτίζει αυτοπεποίθηση. Σε αποδυτήρια όπως της Ρεάλ, αυτό είναι ιδιαίτερα πολύτιμο.

Ποιες προκλήσεις θα έχει

Φυσικά, το έργο του στη «Βασίλισσα» δεν θα είναι εύκολο. Θα πρέπει να διαχειριστεί το βάρος της φανέλας και των απαιτήσεων και να πείσει «βαριά» ονόματα να ακολουθήσουν το σύστημά του. Επιπλέον, θα κληθεί να συνδυάσει το πειθαρχημένο pressing και την τακτική ευελιξία με το παραδοσιακό στυλ της Ρεάλ.

Αν τα καταφέρει, θα αποτελέσει μια νέα, φρέσκια σελίδα στη Μαδρίτη που θα καταφέρει να παντρέψει το σύγχρονο ποδόσφαιρο με τη glamour ταυτότητα της Ρεάλ.