Μπορεί να μην υπάρχει πιο ευέλικτος παίκτης στο ποδόσφαιρο από την Κρίσταλ Νταν. Η Αμερικανίδα κυριάρχησε επιθετικά, διέπρεψε στη μεσαία γραμμή και έχει γίνει αναμφισβήτητα το καλύτερο αριστερό μπακ στον κόσμο.
Η Νταν είναι γνωστή για την ικανότητα της να προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε θέση τη βάλει ο προπονητής. Οι δεξιότητες της τής δίνουν πλεονέκτημα να κινείται οπουδήποτε στο χορτάρι. Μπορεί να παίξει άμυνα, να επιτεθεί και να βρει το δρόμο προς τα δίχτυα. Όταν χάνει την μπάλα, η ταχύτητα της την βοηθά να την ανακτήσει γρήγορα. Δίνει τον παλμό στην ομάδα και ελέγχει το ρυθμό.
Γεννημένη στη Νέα Υόρκη, υπήρξε ένα παιδί με περίσσεια ενέργεια. Οι γονείς της την έβλεπαν να κλωτσά μπάλες με συμπαίκτη τον τοίχο και αποφάσισαν να τη γράψουν σε μια ακαδημία. Δεν ήξεραν αν το ποδόσφαιρο θα τη βοηθούσε αλλά θέλησαν να δοκιμάσουν.
«Οι γονείς μου δεν ήξεραν τίποτα για το ποδόσφαιρο. Απλώς ένιωσαν ότι είχα ενέργεια και μου είπαν να πάω να τρέξω. Παίζοντας κατάλαβα ότι το να παίρνει κάποιος μια μπάλα ποδοσφαίρου, ανεξάρτητα από τις δεξιότητες που έχει, είναι τόσο διασκεδαστικό. Δεν πρόκειται να μετανιώσετε ποτέ για αυτήν την απόφαση».
Στο γυμνάσιο φρόντισε να τραβήξει την προσοχή πάνω της καθώς σε τρεις σεζόν βρήκε δίχτυα 46 φορές και δημιούργησε άλλα 35 γκολ. Όταν τελείωσε το γυμνάσιο, φοίτησε στο κολέγιο και παράλληλα έπαιζε στους North Carolina Tar Heels. Εκεί ο προπονητής τη χρησιμοποίησε ως καθαρόαιμη επιθετικό αλλά τη δοκίμασε και στον άξονα και στην άμυνα.
Βοήθησε την ομάδα να πάρει το πρωτάθλημα, πανηγύρισε το Παγκόσμιο Κύπελλο με την εθνική ομάδα νέων, κατέκτησε το βραβείο Honda και Hermann ενώ ήταν φιναλίστ των βραβείων ESPY ως η καλύτερη κολεγιακή αθλήτρια.
Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της, ήταν η πρώτη επιλογή στο NWSL Draft το 2014 από τους Washington Spirit. Η πρώτη της σεζόν στην ομάδα ήταν αξιοπρεπής αλλά ένας τραυματισμός την κράτησε μακριά από το Μουντιάλ της επόμενης περιόδου. Πάτησε ξανά χορτάρι τον Φεβρουάριο του 2015, συμπεριλήφθηκε στην αποστολή για το Algarve Cup αλλά δεν κατέγραψε καμία συμμετοχή.
Η απογοήτευση της ήταν μεγάλη. Προσπάθησε να την κρύψει βελτιώνοντας τις επιδόσεις της και σκοράροντας με τη φανέλα των Spirit. Σημείωσε 15 γκολ, αναδείχθηκε η καλύτερη παίκτρια της σεζόν και κέρδισε το NWSL Golden Boot. Έγινε η πρώτη αθλήτρια που το καταφέρνει αυτό στα 23 της χρόνια.
Την επόμενη χρονιά βοήθησε τους Spirit να φτάσουν στον τελικό του πρωταθλήματος, έβαλε δυο γκολ αλλά το τρόπαιο χάθηκε στα πέναλτι.
Το 2017 η Τσέλσι κινήθηκε και απέκτησε τα δικαιώματα της. Έμεινε στους «μπλε» για ενάμιση χρόνο και σημείωσε πέντε γκολ σε 21 παιχνίδια. Έπειτα, επέστρεψε στις ΗΠΑ για λογαριασμό των North Carolina Courage και, παρότι αγωνιζόταν ως αριστερό μπακ, η παρουσία της στην αντίπαλη περιοχή ήταν αισθητή. Βρήκε δίχτυα οχτώ φορές.
Καθιερώθηκε σε αυτή τη θέση και σύντομα έγινε η καλύτερη αριστερή οπισθοφύλακας της χώρας. Πήρε τη φανέλα βασικού της εθνικής ομάδας γυναικών των ΗΠΑ σπίτι της και ήταν μια από τις πρωταγωνίστριες στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 βοηθώντας το αντιπροσωπευτικό της συγκρότημα να πανηγυρίσει το δεύτερο συνεχόμενο τρόπαιο.
Έρεισμα οι γονείς
Το 2015 βρέθηκε στην προεπιλογή για το Παγκόσμιο Κύπελλο αλλά δεν κατάφερε να παρευρεθεί λόγω ενός τραυματισμού. Η απογοήτευση της ήταν τόσο μεγάλη που άρχισε να αμφιβάλλει για τον εαυτό της και να αναρωτιέται αν άξιζαν όλα όσα είχε κάνει.
Η Κρίσταλ στάθηκε τυχερή. Τη στιγμή που ένιωθε αποτυχημένη και ήθελε να τα παρατήσει, είχε δίπλα της τους γονείς και τους φίλους της, οι οποίοι στάθηκαν σα βράχος στο πλευρό της. Τη βοήθησαν να σταθεί ξανά στα πόδια της, να δει τι έχει πετύχει και να πάψει να αμφιβάλλει για τον εαυτό της.
Φυσικά, αυτό δεν ήταν εύκολο. Με τη συνεχή ψυχολογική στήριξη και προσωπική δουλειά, αναγνώρισε τις δυνατότητες της, συστήθηκε ξανά με τον εαυτό της και πάτησε πιο γερά στα πόδια της.
Έκτοτε, κάθε φορά που πέφτει ψυχολογικά, θυμάται τη συμβουλή της μητέρας της: «Αν παραμείνεις στην πορεία σου, θα καταλήξεις εκεί που πρέπει».
Καθημερινή τελετουργία
Δεν αλλάζει σχεδόν ποτέ τη ρουτίνα της. Ακολουθεί πιστά το πρόγραμμα της και ο μόνος λόγος για τον οποίο θα παρεκκλίνει από αυτό είναι να κερδίσει πέντε λεπτά ύπνου. Της αρέσει να κοιμάται.
Μόλις ξυπνήσει, παίρνει τις βιταμίνες της (σίδηρο και βιταμίνη Β), οι οποίες βρίσκονται δίπλα στο κρεβάτι. Μόνο έτσι μπορεί να της θυμηθεί. Για πρωινό θα προτιμήσει μάφινς, ομελέτα με κρεμμύδια, πιπεριές και ντομάτα.
Όταν τελειώσει το πρωινό της, πλένει το πρόσωπο της για να βεβαιωθεί ότι ξύπνησε, όπως έχει αποκαλύψει. Έπειτα, περιποιείται τον εαυτό της και δεν φεύγει από το σπίτι χωρίς την ενυδατική και την αντηλιακή της. Έχει κάνει διαφημίσεις για τις εταιρείες που επιλέγει για την προσωπική της περιποίηση.
Η προπόνηση αρχίζει στις 11 το πρωί. Κάνει μια προθέρμανση και μετά μπαίνει στο κυρίως πρόγραμμα. Το απόγευμα κάποιες φορές υπάρχει μια έξτρα προπόνηση που αφορά τη δύναμη. Όταν υπάρχει ρεπό, προτιμά να μένει σπίτι ή να πηγαίνει βόλτες με την οικογένεια της.
«Ένιωθα πάντα πίεση»
Παρότι βρίσκεται στην πρώτη 10άδα με τις καλύτερες γυναίκες – παίκτριες ποδοσφαίρου, μιλώντας στο ESPN είχε αποκαλύψει ότι δεν μπορεί να λάμψει πλήρως εντός και εκτός γηπέδου. Ο λόγος; Το χρώμα του δέρματος της.
Όπως διηγείται, η γιαγιά και η μητέρα της τής είχαν εξηγήσει ότι ως μαύρες γυναίκες, θα έπρεπε να κάνουν τα διπλάσια από τις λευκές συναδέλφους τους και θα αμείβονται πάντα με λιγότερα από εκείνες ανεξάρτητα από τον κλάδο εργασίας. Οι μαύρες γυναίκες υποστηρίζονται λιγότερο, αμείβονται λιγότερο και προστατεύονται λιγότερο.
Το ποδόσφαιρο δεν αποτελεί εξαίρεση. Για να κατανοηθούν καλύτερα τα λεγόμενα της, έφερε δυο παραδείγματα. Το πρώτο ήταν μια φωτογράφηση. Κάθε χρόνο η γυναικεία ομάδα ποδοσφαίρου των ΗΠΑ βγάζει τις καθιερωμένες φωτογραφίες. Οι λευκοί στυλίστες δυσκολεύονται αρκετά για να δουλέψουν με το μαύρο δέρμα και τα μαλλιά της.
Χρειάζεται άλλες γνώσεις για να φορμάρεις τα μαλλιά ή να βάψεις μια κοπέλα με μελαχρινό δέρμα. «Όποτε γινόταν μια φωτογράφηση, ήταν πάντα ένας αγώνας για μένα να νιώθω άνετα να μιλάω σε κάποιον που μου φτιάχνει τα μαλλιά και το μακιγιάζ μου, κάτι που πολλές συμπαίκτριες μου δεν καταλαβαίνουν. Θεωρούν δεδομένο ότι απλώς έρχονται σε επαφή με κάποιον που τους φτιάχνει τα μαλλιά και το μακιγιάζ τους».
Το δεύτερο ήταν οι χορηγίες και η προβολή από τα μέσα. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα ελκυστικά άτομα τυγχάνουν ευνοϊκής μεταχείρισης, κυρίως στο χώρο εργασίας. Στις ΗΠΑ, η ελκυστικότητα συμπίπτει με τα πρότυπα της λευκής ομορφιάς. Η νοοτροπία αυτή καθοδηγεί και τις εταιρείες για το που και σε ποιον πρέπει να επενδύσουν.
«Νομίζω ότι ως μαύρες γυναίκες μπορούμε να πιάσουμε ίσια μαλλιά και αλογοουρά. Έτσι μπορούμε να γίνουμε εμπορεύσιμες. Οι μαύρες γυναίκες αισθάνονται πίεση να υιοθετήσουν λευκά στυλ αντί να παρουσιάζουν τα μαλλιά τους όπως μεγαλώνουν φυσικά από το τριχωτό της κεφαλής τους. Νομίζω ότι ως έγχρωμη γυναίκα σε αυτή την ομάδα, ειδικά μια μελαχρινή γυναίκα, πάντα ένιωθα πίεση».
Tips
1) Μπορεί η παρουσία τους στο γήπεδο να είναι επιβλητική αλλά είναι η πιο κοντή παίκτρια στην εθνική ομάδα γυναικών των ΗΠΑ. Είναι μόλις 1,55μ.
2) Σε συνεργασία με το Sports Performance Group διοργανώνει το δικό της προπονητικό στρατόπεδο. Διδάσκει τον τρόπο χειρισμού της μπάλας, την προετοιμασία και μαθαίνει στα παιδιά που συμμετέχουν πως να απολαμβάνουν το παιχνίδι και ταυτόχρονα πώς να βελτιώνουν τις δεξιότητες τους. Ενίοτε βάζει και ασκήσεις για το σπίτι για να κρατά σε εγρήγορση τους συμμετέχοντες.
3) Είναι παντρεμένη με τον Pierre Soubrier. Οι δύο τους γνωρίστηκαν στους Washington Spirit. Εκείνη αγωνιζόταν εκεί και ο Γάλλος ήταν προπονητής. Παντρεύτηκαν το 2018.
4) Έχει δυο τατουάζ
5) Αγαπημένη της αθλήτρια και πρότυπο είναι η Σερένα Γουίλιαμς. Μάλιστα, είχε επιλέξει να βάλει το όνομα της στη φανέλα της για το SheBelieves Cup και είχε τονίσει ότι η έμπειρη τενίστρια δεν είναι απλά πρότυπο αθλήτριας αλλά και γυναίκας.
6) Συμμετείχε στην αγωγή που είχαν καταθέσει οι γυναίκες αθλήτριες κατά της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας των ΗΠΑ διεκδικώντας ίσα δικαιώματα και ίση αμοιβή με τους άνδρες.
7) Πόζαρε για το Sports Illustrated και για το Body Issue του ESPN με μαγιό για να περάσει ένα μήνυμα δύναμης.
