Η διατροφή των σύγχρονων κοινωνιών έχει αλλάξει ριζικά τις τελευταίες δεκαετίες, με την ευκολία, την ταχύτητα και το χαμηλό κόστος να κυριαρχούν στις καθημερινές επιλογές. Ένα ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό της τροφής που καταναλώνεται αποτελείται από υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, προϊόντα δηλαδή που έχουν υποστεί βιομηχανική επεξεργασία και απέχουν πολύ από τη φυσική τους μορφή.
Αν και συχνά είναι οικονομικά και ιδιαίτερα γευστικά, έχουν συνδεθεί με σοβαρά προβλήματα υγείας, ειδικά όταν καταναλώνονται συστηματικά και σε μεγάλες ποσότητες.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτά τα τρόφιμα εξακολουθούν να κυριαρχούν στη διατροφή τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), παρά τη μικρή πρόοδο των τελευταίων ετών, περισσότερο από το μισό των συνολικών θερμίδων συνεχίζει να προέρχεται από αυτή την κατηγορία.
Συγκεκριμένα, από τον Αύγουστο του 2021 έως τον Αύγουστο του 2023, το 53% των θερμίδων που κατανάλωσαν οι ενήλικες προήλθε από υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, ενώ στα παιδιά το ποσοστό έφτασε στο 62%. Παρότι τα στοιχεία δείχνουν μικρή μείωση σε σχέση με το 2017–2018 (όταν τα ποσοστά ήταν 56% και σχεδόν 66%, αντίστοιχα), οι αριθμοί παραμένουν ανησυχητικά υψηλοί.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ενήλικες με υψηλότερα εισοδήματα κατανάλωναν σημαντικά λιγότερα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, σε αντίθεση με άτομα με χαμηλότερα. Στα παιδιά, ωστόσο, η κατανάλωση παρέμεινε υψηλή ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι πλούσια σε θερμίδες, πρόσθετα σάκχαρα, αλάτι και κορεσμένα λιπαρά, ενώ έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Σύμφωνα με την έκθεση, τα κυριότερα παραδείγματα περιλαμβάνουν μπιφτέκια, σάντουιτς και γλυκά αρτοσκευάσματα, τα οποία μαζί αντιπροσωπεύουν σχεδόν μία στις επτά θερμίδες στη μέση αμερικανική διατροφή.
Η συχνή κατανάλωσή τους έχει συνδεθεί με αύξηση βάρους, παχυσαρκία και χρόνιες παθήσεις όπως διαβήτη τύπου 2, καρδιοπάθειες, ορισμένους τύπους καρκίνου και κατάθλιψη. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι ενδέχεται να επηρεάζουν αρνητικά και το προσδόκιμο ζωής.
«Δεν υπάρχουν οφέλη για την υγεία που να συνδέονται με την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων», σημειώνει η Δρ. Tasha Stoiber, επιστήμονας του οργανισμού Environmental Working Group. Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η έντονη γεύση και η πυκνότητα σε θερμίδες τα καθιστούν εξαιρετικά ελκυστικά -και συνεπώς πιο δύσκολο να καταναλώνονται με μέτρο.
Τα παιδιά φαίνεται να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις επιπτώσεις της υπερ-επεξεργασμένης διατροφής. Δεν καταναλώνουν μόνο μεγαλύτερες ποσότητες, αλλά βρίσκονται και σε μια ηλικία όπου διαμορφώνονται διατροφικές συνήθειες που συχνά διαρκούν εφ’ όρου ζωής.
Η Δρ. Stoiber τονίζει τη σημασία αυτής της περιόδου, λέγοντας ότι «αν αυτό είναι κάτι στο οποίο έχεις συνηθίσει, μπορεί να συνεχίσεις να τρως αυτά τα τρόφιμα, οδηγώντας όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμη έκθεση αλλά και σε μακροπρόθεσμη». Επιπλέον, τα παιδιά αποτελούν συχνό στόχο διαφημιστικών εκστρατειών που προωθούν σνακ, γλυκά και άλλα επεξεργασμένα προϊόντα.
πηγή: ygeiamou
