Η άνοια επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με τις επιπτώσεις να επηρεάζουν όχι μόνο τον ασθενή, αλλά και την οικογένειά του και το σύστημα Υγείας. Δυστυχώς, παρά τον τεράστιο αριθμό των πασχόντων, η διάγνωση της άνοιας καθυστερεί σημαντικά, ακόμα και για χρόνια, μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων – γεγονός που στερεί πολύτιμο χρόνο έγκαιρης παρέμβασης και φροντίδας, όπως προκύπτει από νέα διεθνή μελέτη.
Μία νέα συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση, με επικεφαλής ερευνητές από το University College London (UCL), δημοσιεύθηκε στο International Journal of Geriatric Psychiatry, και ανέλυσε δεδομένα από 13 μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Αυστραλία και την Κίνα, περιλαμβάνοντας συνολικά 30.257 συμμετέχοντες.
Στόχος ήταν να προσδιοριστεί ο μέσος χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων της άνοιας (όπως καταγράφονται από ασθενείς ή φροντιστές) και της επίσημης διάγνωσης.
Η μετα-ανάλυση έδειξε ότι ο μέσος χρόνος από τα πρώτα συμπτώματα μέχρι τη διάγνωση είναι 3,5 έτη, ενώ για περιπτώσεις άνοιας πρώιμης έναρξης (early-onset dementia) ο χρόνος αυτός αγγίζει τα 4,1 έτη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η νεότερη ηλικία κατά την έναρξη των συμπτωμάτων και η μετωποκροταφική άνοια, συνδέονταν με μεγαλύτερο χρόνο μέχρι τη διάγνωση.
Γιατί καθυστερεί τόσο η διάγνωση;
«Η έγκαιρη διάγνωση της άνοιας παραμένει μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες προκλήσεις. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό και απαιτεί στοχευμένες στρατηγικές υγειονομικής φροντίδας» αναφέρει η Δρ. Vasiliki Orgeta, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Η ίδια προσθέτει ότι σε πολλές χώρες υψηλού εισοδήματος, μόλις το 50–65% των περιπτώσεων άνοιας διαγιγνώσκεται, ενώ σε άλλες το ποσοστό είναι ακόμα χαμηλότερο.
Η καθυστέρηση μπορεί να οφείλεται σε:
– Λανθασμένη ερμηνεία των συμπτωμάτων ως «φυσιολογική γήρανση»
– Φόβο, στίγμα ή άγνοια για την άνοια
– Περιορισμένη πρόσβαση σε ειδικούς ή εξειδικευμένες μονάδες μνήμης
– Απουσία πολιτισμικά προσαρμοσμένων διαγνωστικών εργαλείων
Η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης
Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικής σημασίας, καθώς:
– Διευκολύνει την πρόσβαση σε θεραπείες
– Επιτρέπει την καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων
– Προσφέρει περισσότερο χρόνο για προσαρμογή και προγραμματισμό
– Δίνει στους ασθενείς την ευκαιρία να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής τους σε αρχικά στάδια
Τι χρειάζεται να αλλάξει;
Οι ερευνητές καλούν για δράση σε πολλαπλά επίπεδα:
– Καμπάνιες ενημέρωσης του κοινού, ώστε να αυξηθεί η αναγνώριση των πρώιμων συμπτωμάτων και να μειωθεί το στίγμα
– Εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας, για καλύτερη αναγνώριση και παραπομπή
– Βελτίωση πρόσβασης σε πρώιμη παρέμβαση και εξατομικευμένη υποστήριξη
– Ανάπτυξη διαγνωστικών εργαλείων προσαρμοσμένων σε διαφορετικά πολιτισμικά και γλωσσικά πλαίσια
Η καθυστέρηση στη διάγνωση της άνοιας δεν είναι απλώς ένα ζήτημα χρόνου — είναι ζήτημα ποιότητας ζωής. Η νέα αυτή έρευνα ρίχνει φως σε ένα συστημικό πρόβλημα που απαιτεί άμεσες, πολυδιάστατες λύσεις. Μια έγκαιρη διάγνωση δεν αλλάζει μόνο την πορεία της νόσου. Αλλάζει και τη ζωή.
Πηγή: ygeiamou.gr
