Τι ψάχνεις;

ΠΑΟΚ: Γιατί είναι ιστορική η 27η Δεκεμβρίου

A generic square placeholder image with rounded corners in a figure.

Ημέρα ορόσημο είναι η σημερινή για τον ΠΑΟΚ , καθώς σαν σήμερα στις 27 Δεκεμβρίου του 1925 ιδρύθηκε η «Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπολιτών Θεσ/νίκης».

Οπως αναφέρει η ανακοίνωση του Α.Σ: 27.12.1925: ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΑΕΚΘ. ΕΝΑ ΟΡΟΣΗΜΟ

ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΕΦΑΛΟΥ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ

Ήταν 27 Δεκεμβρίου του 1925, ημέρα Κυριακή. Σαράντα δύο (42) μέλη της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης (ιδρ. 1923) βρίσκονται ήδη από νωρίς το πρωί στα γραφεία της Λέσχης της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών, στην οδό Βασιλέως Γεωργίου αρ. 29. Ο λόγος της συγκέντρωσής τους στη Λέσχη της Ένωσης δεν είναι άλλος από τη σύσταση ανεξάρτητου αθλητικού και ποδοσφαιρικού σωματείου. Στις 10:00 το πρωί η απόφαση έχει ληφθεί και υπογράφεται το εξής Πρωτόκολλο:

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΝ

ιδρύσεως αθλητικού και ποδοσφαιρικού Σωματείου υπό την επωνυμίαν

«Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπολιτών Θεσ/νίκης»

Σήμερον, εικοστήν εβδομην του μηνός Δεκεμβρίου του χιλιοστού εννεακοσιοστού εικοστού πέμπτου έτους, περί ώραν δεκάτην π.μ. συνελθόντες οι κάτωθι υποφαινόμενοι, ενεργά μέλη της Ενώσεως Κωνσταντινουπολιτών, εν τω καταστήματι της λέσχης αυτής κειμένης εν τη Λεωφόρω Βασιλέως Γεωργίου αριθ. 29, προέβημεν ομοφώνως και εν πλήρει συνεννοήσει εις την ίδρυσιν και σύστασιν ανεξαρτήτου αθλητικού και ποδοσφαιρικού Σωματείου, συμφώνως τω περί Σωματείων Νόμω, υπό την επωνυμίαν «Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπολιτών Θεσσαλονίκης», επιψηφίσαντες και εγκρίναντες παμψηφεί, κατόπιν τριών αλλεπαλλήλων αναγνώσεων, το παρόν καταστατικόν, ο και προς επικύρωσιν υποβάλλομεν εις το καθ' ημάς Πρωτοδικείον.

Εν Θεσσαλονίκη, τη 27η Δεκεμβρίου 1925

Η επί του Καταστατικού Συντακτική Επιτροπή και Ιδρυταί

υπογραφαί:

Φ.Λ. Βυζάντιος, Κ.Α. Κρητικός, Δ. Κοεμτζόπουλος, Νικολαΐδης, Σ. Ομουρλόγλου, Αριστόδ. Δημητριάδης, Μιχ. Θεοδοσιάδης.

τα Μέλη:

Νικ. Χιδίρογλου, Αχιλ. Βασιλειάδης, Μιχαήλ Θεοδοσιάδης, Σωτήρ. Ραπτόπουλος, Θεοδ. Δάγκας, Κ. Α. Κρητικός, Ι. Σακελλαρίδης, Δ. Κοεμτζόπουλος, Ευριπ. Νικολαΐδης, Παναγ. Μαλέσκας, Μιχ. Καρυωτάκης, Χριστόφ. Παντερμαλής, Σωτήρ. Σεραφειμίδης, Ευστρ. Θεοδωρίδης, Φανούριος Βυζάντιος, Τώνης Σκέμπρης, Μικές Βεντουρέλης, Αριστόδ. Δημητριάδης, Αλέξ. Αγγελόπουλος, Μ. Εμμανουηλίδης, Α. Ν. Τσούλκας, Κ. Κωνσταντινίδης, Χριστ. Καρυωτάκης, Α.Η. Σαμαντζόπουλος, Σεβ. Διαμαντόπουλος, Ι. Παπαδόπουλος, Δ. Τσοχατζόπουλος, Ε. Χατζόπουλος, Ι. Παπαδόπουλος, Α. Γεωργιάδης, Σ. Βαφειάδης, Σ. Γρυζαγορίδης, Β. Σαμαρίδης, Κ. Κλιμαντάκης, Ι. Νομικός, Ν.Δ. Πουσουράς, Μ.Θ. Στρόπιος, Ι. Λιάκος, Η. Αθανασιάδης, Παντ. Καλπακτσόγλου

Ο Πρόεδρος (υπογραφή: Κ. Κρητικός)

O Γεν. Γραμματεύς (υπογραφή: Δ. Κοεμτζόπουλος)

(το Πρωτόκολλο Ίδρυσης της ΑΕΚΘ)

Η υπογραφή του παραπάνω εγγράφου συνιστά τη ληξιαρχική πράξη γέννησης της ανεξάρτητης ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΑΕΚΘ). Πρόκειται ουσιαστικά για την πρωτοβουλία ανεξαρτητοποίησης του Αθλητικού Τμήματος της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών, που είχε ιδρυθεί 6 μήνες νωρίτερα, τον Ιούνιο του 1925, μέσα στους κόλπους της ΕΚ, βάσει του αναθεωρημένου της Καταστατικού του 1924. Σύμφωνα με το άρθρο 27 του Καταστατικού αυτού, μπορούσε να δημιουργηθεί Αθλητικό Τμήμα, υπαγόμενο στο Κοινωνιολογικό Τμήμα της ΕΚ, και μάλιστα το Τμήμα αυτό θα μπορούσε και να καταστεί ανεξάρτητο, με δική του ονομασία:

(Τα άρθρα 26 και 27 του αναθεωρημένου Καταστατικού της ΕΚ)

Το πρώτο ΔΣ της ΑΕΚΘ αποτέλεσαν οι εξής:

Πρόεδρος: Κωνσταντίνος Κρητικός
Αντιπρόεδρος: Παντελής Καλπακτσόγλου
Γεν. Γραμματεύς: Δημήτριος Κοεμτζόπουλος
Ταμίας: Ιωακείμ Ιωακειμόπουλος
Ειδ. Γραμματεύς: Νικόλαος Χιδίρογλου
Σύμβουλος: Μιχαήλ Θεοδοσιάδης
Σύμβουλος: Σωτήριος Σεραφειμίδης
Σύμβουλος: Αχιλλεύς Βασιλειάδης
Έφορος ποδοσφαιριστών: Αλέξανδρος Αγγελόπουλος
Έφορος Αθλητών: Σταύρος Ομουρλόγλου

Μεταξύ των μελών της ΕΚ που υπέγραψαν την ίδρυση του ανεξάρτητου αθλητικού σωματείου της ΑΕΚΘ, στις 27 Δεκεμβρίου 1925, και των μελών του πρώτου Διοικητικού της Συμβουλίου διακρίνονται πολλές προσωπικότητες που διαδραμάτισαν 3 μήνες μετά πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυση του ΠΑΟΚ και μετά από λίγα χρόνια συνδέθηκαν απολύτως με το μέλλον και την πορεία του λαοφιλούς προσφυγικού μας συλλόγου:

Παντελής Καλπακτσόγλου (αντιπρόεδρος του πρώτου ΔΣ του ΠΑΟΚ)
Κωνσταντίνος Κρητικός (Γεν. Γραμματέας του πρώτου ΔΣ του ΠΑΟΚ)
Ιωακείμ Ιωακειμόπουλος (Ταμίας του πρώτου ΔΣ του ΠΑΟΚ)
Αλέξανδρος Αγγελόπουλος (Έφορος ποδοσφαιριστών ΠΑΟΚ)
Αριστόδημος Δημητριάδης (Έφορος αθλητών ΠΑΟΚ)
Παναγιώτης Μαλέσκας (Σύμβουλος)
Μιχαήλ Θεοδοσιάδης (Σύμβουλος)

Επίσης, ο Αντιπρόεδρος της ΑΕΚΘ Δημ. Κοεμτζόπουλος ήταν συγγενής (αδελφός ενδεχομένως) του Κωνσταντίνου Κοεμτζόπουλου (Σύμβουλος ΔΣ ΠΑΟΚ), ενώ βλέπουμε ότι υπάρχουν και άλλα κοινά επώνυμα μεταξύ μελών της ΑΕΚΘ και του ΠΑΟΚ, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι πρόκειται για άτομα της ίδιας οικογένειας, που ήταν μέλη της ΕΚ και πρωταγωνίστησαν στην ίδρυση της ΑΕΚΘ (Δεκέμβριος 1925) και αμέσως μετά του ΠΑΟΚ (Μάρτιος 1926). Ανάφερουμε για παράδειγμα τον Α. Ν. Τσούλκα (μέλος ΑΕΚΘ) και τον Μενέλαο Τσούλκα (Ειδικός Γραμματέας πρώτου ΔΣ ΠΑΟΚ), Ι. Παπαδόπουλος (μέλος ΑΕΚΘ) και Π. Παπαδόπουλος (μέλος ΠΑΟΚ). Α. Γεωργιάδης (μέλος ΑΕΚΘ), Γ. Γεωργιάδης (μέλος ΠΑΟΚ).

Η σύγκριση των ονομάτων στα ιδρυτικά έγγραφα της ΑΕΚΘ και του ΠΑΟΚ (Πρωτόκολλα Ίδρυσης, Μέλη ΔΣ, Υπογραφές μελών στις ιδρυτικές συνελεύσεις) δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι οι ιδρυτές των δύο σωματείων ήταν μέλη της ίδιας οικογένειας, κάτι που δεν άργησε εξάλλου να φανεί και στην πράξη, με την απορρόφηση της ΑΕΚΘ από τον ΠΑΟΚ το 1929 και την ενιαία πορεία που ακολούθησαν τα μέλη των δύο συλλόγων έκτοτε και ες αεί.

(με κόκκινη γραμμή υπογραμμίζονται τα κοινά μέλη της ΑΕΚΘ και του ΠΑΟΚ

και με πράσινη γραμμή τα μέλη που έχουν το ίδιο επώνυμο)

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ το Καταστατικό της ΕΚ προέβλεπε τη δυνατότητα ανεξαρτητοποίησης του Αθλητικού της Τμήματος «υπό ιδίαν ονομασίαν», δηλαδή με νέο, ξεχωριστό όνομα, οι ιδρυτές της ΑΕΚΘ επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν τον ήδη υπάρχον όνομα του Αθλητικού Τμήματος της ΕΚ. Η επιθυμία των ιδρυτών, που είχαν εκ των προτέρων τη στήριξη του ΔΣ της ΕΚ, και ιδιαίτερα του Προέδρου της ΕΚ Λεωνίδα Καραμαούνα, ήταν να συμπεριληφθούν στο νέο ανεξάρτητο σωματείο όλα τα αθλητικά τμήματα της ΕΚ και ουσιαστικά να διαλυθεί το υφιστάμενο αθλητικό τμήμα της Ένωσης. Επί της ουσίας όμως μόνο το ποδοσφαιρικό τμήμα της ΕΚ εντάχθηκε στο νέο σωματείο, την ΑΕΚΘ (ο Μικές Βεντουρέλης και ο Χριστόφορος Παντερμαλής υπογράφουν ως μέλη και το Πρωτόκολλο Ίδρυσης της ΑΕΚΘ, όπως βλέπουμε στα σχετικά έγγραφα).

Η εξέλιξη των πραγμάτων, ως γνωστόν, δεν υπήρξε ομαλή. Υπήρξαν αντιδράσεις και μάλιστα έντονες, από μέλη της Διοικητικής Επιτροπής του Αθλητικού Τμήματος της ΕΚ, εξαιτίας της χρήσης του ονόματος του Αθλητικού Τμήματος (Αθλητική Ένωσις Κωνσταντινουπολιτών), οι οποίες δεν περιορίστηκαν απλώς σε εσωτερικές αντιπαραθέσεις άλλα έλαβαν τη μορφή δημόσιας καταγγελίας με δημοσίευση επιστολών στον ημερήσιο Τύπο της Θεσσαλονίκης, εκατέρωθεν, τον Φεβρουάριο του 1926, πριν ακόμα επικυρωθεί η ίδρυση του νέου σωματείου από το Πρωτοδικείο της Θεσσαλονίκης (η αναγνώριση δημοσιεύθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1926 με την απόφαση αρ. 265 του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης). Τα μέλη των Αθλητικού Τμήματος κατηγορούσαν τον Πρόεδρο και το ΔΣ της Ένωσης ότι δεν είχαν αρμοδιότητα να εγκρίνουν την ανεξαρτητοποίηση του Αθλητικού Τμήματος με απόφαση μόνο του ΔΣ, αλλά έπρεπε να προηγηθεί απόφαση Γενικής Συνέλευσης, για να γίνει αποδεκτή η ανεξαρτητοποίηση.

Η σύγκρουση αυτή διήρκεσε περίπου 2,5 μήνες. Στις 7 Μαρτίου 1926 πραγματοποιήθηκε εν τέλει μετά από πρωτοβουλία του Προέδρου της ΕΚ Λ. Καραμαούνα κοινή Γενική Συνέλευση των δύο πλευρών, στην οποία εκλέχθηκε νέο Δ.Σ. της ΑΕΚΘ, στο οποίο εξελέγησαν τελικά εκπρόσωποι μόνο της μίας τάσης, που ήταν με την πλευρά του Αθλητικού Τμήματος της ΕΚ. Οι ιδρυτές της ΑΕΚΘ όταν αντιλήφθηκαν ότι είχαν χάσει όλες τις θέσεις στο Δ.Σ. αποχώρησαν από τη συνέλευση απογοητευμένοι. Με 92 ψήφους ο Νίκος Πετρόπουλος ισοψήφισε με τον Αριστείδη Μίσιο. Οι άνθρωποι οι οποίοι είχαν πολεμήσει με σφοδρότητα την ίδρυση της ΑΕΚΘ, αυτοί που είχαν αποκαλέσει παρασυναγωγή την ιδρυτική της Γενική Συνέλευση είχαν τώρα κερδίσει τις θέσεις στο Διοικητικό της Συμβούλιο!

Οι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚΘ, που υποστήριζαν την πλευρά των ιδρυτών του συλλόγου δεν δέχθηκαν αυτή την εξέλιξη και έστειλαν στις 26 Μαρτίου 1926 ανακοίνωση στις εφημερίδες κατά της νέας Διοίκησης που είχε προκύψει από τη Συνέλευση:

Η απάντηση της νέας διοίκησης της ΑΕΚΘ ήρθε άμεσα, στις 28 Μαρτίου 1926, με δημοσίευση άρθρου στο οποίο αναφέρεται η διαγραφή από την ΑΕΚΘ των ποδοσφαιριστών που υπέγραψαν την ανακοίνωση και η παραπομπή τους στην Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Μακεδονίας Θράκης. Παράλληλα τους απαγορεύθηκε η χρησιμοποίηση του ονόματος «ΑΕΚΘ», διότι αυτό θα συνεπαγόταν με την ποινική τους δίωξη:

Εκτός από τη χρήση του ονόματος απαγορεύθηκε και η χρήση του εμβλήματος της ΑΕΚΘ, του δικέφαλου αετού, ο οποίος οριζόταν ως επίσημα ως έμβλημα του συλλόγου στα άρθρα 28 και 29 του Καταστατικού, που είχε υπογραφεί στις 27 Δεκεμβρίου 1925:

(Η τελευταία σελίδα του Καταστατικού της ΑΕΚΘ με τα άρθρα 28 και 29 που αναφέρουν τον δικέφαλο αετό ως επίσημο έμβλημα του συλλόγου. Ο πρώτος αθλητικός σύλλογος προσφύγων που χρησιμοποίησε τον δικέφαλο αετό ως έμβλημα στην Ελλάδα ήταν η ΒΑΕ)

Δύο μέρες αργότερα, στις 30 Μαρτίου 1926 υπογράφηκε στον ίδιο χώρο που είχε ιδρυθεί και η ΑΕΚΘ, δηλαδή τα γραφεία της Λέσχης της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών (στην οδό Βασιλέως Γεωργίου, αρ. 29) το Πρωτόκολλο ίδρυσης του Πανθεσσαλονίκειου Αθλητικού Ομίλου Κωνσταντινουπολιτών. Η απορρόφηση της ΑΕΚΘ από τον ΠΑΟΚ το 1929 καθιστά τον σύλλογό μας τον μοναδικό κληρονόμο αυτής της ιστορίας. Ο σύλλογός μας οφείλει να προβάλλει και να αναδεικνύει την ιστορία του, ως ένδειξη τιμής και σεβασμού προς τους ιδρυτές του που αγωνίστηκαν για να επιβιώσουν και να στεριώσουν στη νέα τους πατρίδα, την οποία αγάπησαν ευθύς εξαρχής. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ΠΑΟΚ απευθυνόταν πλέον όχι μόνο προς τους πρόσφυγες αλλά προς όλους τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης, ανεξαρτήτως καταγωγής, ακριβώς γιατί επέλεξε να χρησιμοποιήσει στο όνομά του τον όρο που εγκόλπωνε την επιθυμία για την απόκτηση και μιας νέας ιδιότητας για το προσφυγικό στοιχείο: να καταστεί ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΟ. 100 χρόνια μετά, μπορούμε μετά βεβαιότητος να πούμε ότι ο ΠΑΟΚ δεν έγινε απλώς Πανθεσσαλονίκειος, αλλά έχει καταστεί Πανελλαδικός και Παγκόσμιος!».