Ζόρζε Ζέσους: Mister, ιδού η συνταγή σου

Το ρητό που του ταιριάζει είναι το «ήρθε, είδε και κατέκτησε». Έμεινε πάντα σιωπηλός και άφηνε τη δουλειά του να μιλήσει. Έκανε τους παίκτες του να τον εμπιστευτούν, τούς δίδαξε την τακτική πειθαρχία και τις θέσεις. Δεν υπολόγισε τους κανόνες, επέβαλλε τους δικούς του και έφτασε στην κορυφή. Ο λόγος για το Ζόρζε Ζέσους, ο οποίος επέστρεψε στο τιμόνι της Μπενφίκα και εάν του το επιτρέψουν οι συνθήκες θα φέρει τους «αετούς» και πάλι στην πρώτη θέση και ίσως του κάνει και η μπάλα το χατίρι και σηκώσει ευρωπαϊκή κούπα.

Φανερά επηρεασμένος από τον αείμνηστο Γιόχαν Κρόιφ ο Πορτογάλος προπονητής απαιτεί μια σαφή ταυτότητα με έντονο και επιθετικό παιχνίδι από την ομάδα του. Βασίζεται στη συλλογική προσέγγιση, προσπαθεί να δημιουργήσει υπερφόρτωση στην επίθεση και να φυλάξει τα νώτα του όταν χαθεί το τόπι. 

Προτιμά το 4-4-2. Ενίοτε, πειραματίζεται με το 4-2-3-1 ή το 4-3-3. Ό,τι και να επιλέξει η ομάδα χτίζει από την πλάτη, προσπαθεί να κρατήσει την κατοχή χρησιμοποιώντας με έξυπνο τρόπο τις αλλαγές του ρυθμού. Η υψηλή κινητικότητα, η έντονη πίεση ψηλά στο γήπεδο και η καλή κυκλοφορία της μπάλας είναι τα κλειδιά στο παιχνίδι του.

Συνεπής και συμπαγής και η αμυντική δομή του. Το μεσαίο μπλοκ ασκεί πίεση, προσπαθεί να κλέψει την μπάλα συγκλίνοντας προς το κέντρο και αφήνοντας τον αντίπαλο να επιτεθεί από το πλάι. Xρησιμοποιεί man to man άμυνα και απαιτεί από τους παίκτες να μην χάνουν τις θέσεις τους.

«Κινηθείτε ελεύθερα»

Η λέξη κλειδί στο επιθετικό κομμάτι είναι η ορθότητα και η κατοχή χώρων. Μπορεί να είναι ομάδα που έχει την κατοχή της μπάλας αλλά δεν είναι προσανατολισμένη για μακρά κατοχή και συνεχή περάσματα. Η ουσία είναι η ταχύτητα, ο γρήγορος ρυθμός, η υψηλή κινητικότητα και το ελκυστικό επιθετικό ποδόσφαιρο.

Ο τερματοφύλακας είναι ζωτικής σημασίας για το παιχνίδι. Ο έλεγχος, η κρίση, η συγκέντρωση και η ικανότητα του να προχωρά από την περιοχή του πέναλτι και να μοιράζει το παιχνίδι στο σωστό παίκτη και να παρέχει σιγουριά στους συμπαίκτες του είναι σημαντικά.

Οι δύο κεντρικοί αμυντικοί είναι ισχυροί στον αέρα και δυνατοί και με τα πόδια. Είναι ικανοί να καλύψουν τους χώρους και να κάνουν ορθά σε χρόνο και χώρο περάσματα. Τα δύο μπακ συντονίζουν τις πλευρές. Καταλαμβάνουν αντίστοιχα την κάθε πλευρά δίνοντας ρυθμό. Συγκλίνουν και προς τον άξονα δίνοντας περισσότερες επιλογές στην ομάδα.

Τα δυο μπακ είναι ικανά να παρέχουν πλάτος και βάθος στις επιθέσεις. Προωθούνται, δημιουργούν υπεραρυθμία στην αντίπαλη περιοχή και βρίσκουν τους κατάλληλους χώρους για να προωθήσουν το παιχνίδι. 

Το 4-4-2 αλλάζει σε 3-4-3 στη φάση της δημιουργίας. Το εξάρι υποχωρεί προς την άμυνα όπου προσφέρει πειθαρχία και καλύπτει τους ελεύθερους χώρους που δημιουργούνται από την προώθηση των δύο μπακ. Ο άλλος αμυντικός χαφ δίνει πλάτος, περισσότερες επιλογές και ένα καλό αμυντικό μπλοκ σε περίπτωση που χαθεί η μπάλα.

Ως εξτρέμ χρησιμοποιεί παίκτες γρήγορους, με τρεξίματα, ικανούς να κρατήσουν κατοχή και να γίνουν στήριγμα για τους συμπαίκτες του. Τα εξτρέμ είναι ιδιαίτερα κινητικά. Αρέσκονται στο ένας εναντίον ενός, πηγαίνουν σε κατά μέτωπον επίθεση, δημιουργούν χώρους και συγκλίνουν προς τον άξονα όταν είναι απαραίτητο.

Μια βασική πτυχή του συστήματος είναι η υψηλή κινητικότητα και η ευελιξία. Αυτό σημαίνει ότι οι παίκτες δεν κολλούν σε μια θέση. Οι αμυντικοί προχωρούν στο κέντρο, ο επιθετικός κινείται στο χώρο και προσπαθεί να τραβήξει τον αντίπαλο και να δημιουργήσει κενά. Οι παίκτες της μεσαίας γραμμής έχουν την απόλυτη ελευθερία κινήσεων έτσι ώστε να δημιουργούνται τρίγωνα στο τελευταίο τρίτο του γηπέδου.

«Χάσατε την μπάλα, ασκήστε πίεση»

Η αμυντική τακτική στηρίζεται στην υψηλή πίεση, η οποία εμποδίζει τις εύκολες διόδους και βοηθά είτε να χαθεί η μπάλα είτε να παίξει ο αντίπαλος με μεγάλες μπαλιές. O στόχος είναι να υπάρξει όσο το δυνατόν περισσότερη πίεση και ένταση για να κερδηθεί η μπάλα.

Η τακτική «χάσατε τη μπάλα, ασκήστε πίεση» εκτελείται συντονισμένα από όλη την ομάδα. Το σχήμα παραμένει 4-4-2 και δίνει δύο τετράγωνα στο κέντρο και την άμυνα ώστε να εμποδίζεται η κυκλοφορία του αντιπάλου.

Χρησιμοποιεί μαρκάρισμα man to man για να πιέσει τον παίκτη που έχει την μπάλα και να τον αναγκάσει να επιλέξει μια μεγάλη μπαλιά εάν δεν την χάσει. Η συμπύκνωση παίζει καθοριστικό ρόλο για να λειτουργήσει σωστά το σύστημα.

Τοποθετείται με πολύ στενές γραμμές μεταξύ άμυνας και μεσαίας γραμμής, οι οποίες όσο πλησιάζει ο αντίπαλος κλείνουν ακόμη περισσότερο. Η πίεση αρχίζει αμέσως μόλις χαθεί η μπάλα.

Τα αμυντικά χαφ είναι η ραχοκοκαλιά της ομάδας σε αυτή τη φάση. Παίζουν πολύ επιθετικά, είναι πάντα κοντά στην μπάλα και αρχίζουν την πίεση. Ο επιθετικός και τα εξτρέμ συγκλίνουν προς τον άξονα, πιέζουν και αναγκάζουν τον αντίπαλο να παίζει από το πλάι. Ο αριστερός winger γίνεται πιο πιεστικός ενώ ο άλλος κλείνει το χώρο διέλευσης. Τα δύο αντίπαλα μπακ επιστρέφουν γρήγορα, κλείνουν τους χώρους.

Συμπέρασμα

Ο Ζέσους δίνει πλήρη ελευθερία κινήσεων στους τέσσερις προωθημένους παίκτες, οι οποίοι επιδιώκουν να εξισορροπήσουν την αντίπαλη αμυντική γραμμή δημιουργώντας τρίγωνα ή κάνοντας επίθεση με αιφνίδιο τρόπο.

Η δημιουργία τριγώνων στην επίθεση βοηθά στην υπερφόρτωση και στη δημιουργία επικίνδυνων επιθέσεων. Τα τρίγωνα δημιουργούν μια υψηλή κυκλοφορία μπάλας στο επιθετικό παιχνίδι, αφού περισσότεροι παίκτες γύρω από τη μπάλα δημιουργούν και περισσότερες επιλογές.

Ωστόσο, υπάρχουν μειονεκτήματα. Είναι συχνό φαινόμενο η ανισορροπία μεταξύ των γραμμών καθώς η ελευθερία κινήσεων δημιουργεί κενά. Επιπλέον, υπάρχει έλλειψη πλάτους στο παιχνίδι της ομάδας.

πηγή φωτογραφιών: wyscout