Τι θα συμβεί αν «κόψετε» τα social media για μία εβδομάδα

Η σχέση ανάμεσα στη χρήση των social media και την ψυχική υγεία των νέων παραμένει ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της σύγχρονης εποχής. Μία νέα, εκτεταμένη και από τις πιο σύγχρονες έρευνες έως σήμερα, ρίχνει φως στο πώς η καθημερινή χρήση πλατφορμών όπως TikTok, Instagram, Facebook, Snapchat και X επηρεάζει την ευεξία των χρηστών ηλικίας 18–24 ετών.

Η έρευνα παρακολούθησε 373 νέους στις ΗΠΑ, αξιοποιώντας έναν συνδυασμό αντικειμενικών δεδομένων από τα κινητά τους και καθημερινών ερωτηματολογίων. Για δύο εβδομάδες καταγράφηκε παθητικά η πραγματική τους χρήση social media, ο χρόνος οθόνης, οι μετακινήσεις και συνολικά η καθημερινή συμπεριφορά.

Παράλληλα, οι συμμετέχοντες κατέγραφαν καθημερινά τη διάθεσή τους και μία φορά την εβδομάδα συμπλήρωναν κλινικές κλίμακες για άγχος, κατάθλιψη, αϋπνία και μοναξιά. Στο τέλος, τους προσφέρθηκε η δυνατότητα μιας εβδομάδας ψηφιακής αποτοξίνωσης, με δραστικό περιορισμό ή πλήρη διακοπή των social media.

Κύρια ευρήματα της μελέτης

1. Η προβληματική χρήση συνδέεται με άγχος, κατάθλιψη και αϋπνία

Ο χρόνος οθόνης από μόνος του δεν ήταν ο καθοριστικός παράγοντας. Οι πιο επιβαρυντικοί δείκτες ήταν:

• η υπερβολική συναισθηματική εμπλοκή,

• η αίσθηση εξάρτησης,

• οι συνεχείς κοινωνικές συγκρίσεις.

Αυτοί οι ποιοτικοί παράγοντες συνδέθηκαν πολύ ισχυρότερα με ψυχικά συμπτώματα, δείχνοντας ότι δεν είναι οι ώρες, αλλά ο τρόπος χρήσης που επιδρά στην υγεία.

2. Μία εβδομάδα αποτοξίνωσης έφερε καθαρά μετρήσιμα οφέλη

Στους 295 νέους που συμμετείχαν στην αποτοξίνωση, καταγράφηκαν:

• 16,1% μείωση άγχους

• 24,8% μείωση καταθλιπτικών συμπτωμάτων

• 14,5% μείωση αϋπνίας

Χωρίς ουσιαστική αλλαγή στα επίπεδα μοναξιάς. Τα οφέλη ήταν πιο έντονα σε όσους είχαν υψηλά αρχικά συμπτώματα.

3. Μικρές αλλαγές στην καθημερινή συμπεριφορά

Παρά τον περιορισμό των social media:

• ο συνολικός χρόνος οθόνης αυξήθηκε ελαφρώς (με χρήση άλλων εφαρμογών),

• ο χρόνος στο σπίτι αυξήθηκε,

• οι μετακινήσεις και η καθημερινή διάθεση δεν άλλαξαν σημαντικά.

Παρόλα αυτά, η βελτίωση στην ψυχική υγεία ήταν σαφής.

4. Η ψυχολογία της χρήσης μετράει περισσότερο από τον χρόνο οθόνης

Τα δεδομένα δείχνουν ότι οι αρνητικές επιπτώσεις σχετίζονται με:

• τον τρόπο κατανάλωσης περιεχομένου,

• την κοινωνική σύγκριση,

• την αίσθηση εξάρτησης,

• τη συναισθηματική εξάντληση που προκαλούν οι πλατφόρμες.

Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα για τη νέα γενιά;

Η μελέτη καταλήγει ότι ακόμη και ένα σύντομο διάλειμμα από τα social media μπορεί να λειτουργήσει ως ψυχικό restart, μειώνοντας άγχος, βελτιώνοντας τη διάθεση και βοηθώντας τον ύπνο — χωρίς να απαιτούνται μεγάλες αλλαγές στο πρόγραμμα της καθημερινότητας.

Τα ευρήματα δεν δαιμονοποιούν τα social media, αλλά αναδεικνύουν την ανάγκη για μια πιο υγιή, συνειδητή και λιγότερο συγκριτική χρήση. Το πρόβλημα βρίσκεται κυρίως στις δυσλειτουργικές συμπεριφορές και όχι στην ίδια την τεχνολογία.

Το επόμενο βήμα

Παρότι τα οφέλη της αποτοξίνωσης είναι σαφή, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί:

• πόσο διαρκούν οι θετικές επιδράσεις,

• πώς μπορεί να διαμορφωθεί ένα βιώσιμο μοντέλο υγιούς ψηφιακής συμπεριφοράς,

• ποιες παρεμβάσεις μπορούν να εφαρμοστούν σε ευρεία κλίμακα.

Το βέβαιο είναι ότι η κατανόηση του πώς χρησιμοποιούμε τα social media — και όχι απλώς πόσο — αποτελεί το κλειδί για μια πιο ισορροπημένη σχέση της νέας γενιάς με την τεχνολογία.

Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news

Μπείτε στην παρέα μας στο instagram

Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook

Εγγραφείτε στο κανάλι του metrosport.gr και του Metropolis 95.5 στο youtube

Βρείτε μας και στο spotify