Ο ηττημένος Πούτιν έχει αρχίσει να αντιδρά σπασμωδικά και οδηγεί τη Δύση σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι πολέμου, βομβαρδίζοντας αμάχους στις ουκρανικές πόλεις και σαμποτάροντας τους ευρωπαϊκούς αγωγούς φυσικού αερίου, ενώ παράλληλα αυξάνει και τη ρητορική της χρήσης πυρηνικών όπλων.
Οι ηγέτες της εκδημοκρατισμένης Δύσης προσπαθούν να βρουν λύσεις αντιμετώπισης του καθ’ όλα απρόβλεπτου Ρώσου ηγέτη, φοβούμενοι τη χρήση τρομοκρατικών στρατηγικών κατά των Ουκρανών πολιτών αλλά και των ουκρανικών μονάδων παραγωγής ενέργειας όπως τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια. Ο απώτερος στόχος του Πούτιν, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι η απομύζηση των ευρωπαϊκών αντοχών και ο πολιτικός διχασμός των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων.
«Οι ρωσικές δυνάμεις θα ηττηθούν στο πεδίο της μάχης», τόνισε ο Μπεν Χότζες, πρώην επικεφαλής των στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Οι πολιτικοί και οι διπλωμάτες μελετούν πιθανές λύσεις για τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η επιθετικότητα του Ρώσου Προέδρου, τόσο σε ό,τι αφορά τον οπλισμό των Ουκρανών, όσο και σε ό,τι αφορά τις ενεργειακές υποδομές αλλά και την αποφυγή χρήσης πυρηνικών.
«Ως Συμμαχικές Δυνάμεις θα πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι και να μην αφήσουμε την απαράδεκτη αυτή ρητορική να μας παρασύρει», τόνισε πρόσφατα η ΥΠΕΘΑ της Ολλανδίας Κάισα Όλονγκρεν, υπογραμμίζοντας -όμως- πως «το ΝΑΤΟ είναι προετοιμασμένο για κάθε σενάριο».
Ιδού μερικά από τα σενάρια για το τί μέλλει γενέσθαι, σύμφωνα με ανάλυση του Politico:
Τρομοκρατία
Ως ανταπάντηση στο σαμποτάζ της γέφυρας-σύμβολο που συνδέει την Κριμαία με τη Ρωσία την ημέρα των γενεθλίων του Πούτιν από τις ουκρανικές δυνάμεις, ο ρωσικός στρατός έπληξε με πυραύλους το κέντρο του Κιέβου σε ώρα αιχμής. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί αναλυτές προειδοποιούν πως ο πρώτος βομβαρδισμός αυτός ενδέχεται να αποτελεί το έναυσμα του πυρός για ένα γενικότερο σχέδιο τρομοκρατίας εναντίον των πολιτών πολλαπλών ουκρανικών πόλεων που έχουν αποφύγει τα χειρότερα τους τελευταίους μήνες.
Σύμφωνα με τους Ουκρανούς, ο στόχος των ρωσικών πυραύλων φαίνεται πως είναι οι μονάδες παραγωγής ενέργειας της χώρας, δεδομένης της κρισιμότητάς τους ενόψει του ερχόμενου χειμώνα. Ο ΥΠΕΞ της χώρας Ντμίτρο Κουλέμπα τόνισε πως «ο σκοπός των ρωσικών δυνάμεων είναι να δημιουργήσουν αφόρητες συνθήκες διαβίωσης για τους Ουκρανούς πολίτες».
Σύμφωνα με τον Χάινριχ Μπράους, πρώην ανώτατο στέλεχος του ΝΑΤΟ και στρατηγό ε.α. του γερμανικού στρατού, ο νεοδιορισθείς διοικητής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία Σεργκέι Σουροβίκιν θεωρείται «εξαιρετικά αιμοδιψής, ενώ δεν τον απασχολεί το κόστος σε ζωές και υποδομές».
Οι πιθανές απαντήσεις στο πρόβλημα αυτό κυμαίνονται από νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, έως την προμήθεια των Ουκρανών με νέα αντιπυραυλικά συστήματα.
Η Γερμανία ανακοίνωσε πως θα επιταχύνει την παράδοση των πυραυλικών συστημάτων IRIS-T στο Κίεβο, ενώ η Ουκρανία αναμένεται να παραλάβει δύο αμερικανικά αντιπυραυλικά συστήματα NASAMS (National Advanced Surface-to-Air-Missile System) μέχρι το Νοέμβριο.
Εκτός από τα γερμανικά και αμερικανικά οπλικά συστήματα όμως, ο Μπράους τονίζει πως η Ευρώπη αυτή καθαυτή έχει ελλείψεις και δεν έχει τη δυνατότητα να παρέχει περισσότερη στρατιωτική στήριξη τέτοιου είδους στους Ουκρανούς. Η Ουκρανία, όπως τόνισε, χρειάζεται αντιπυραυλικά συστήματα τα οποία θα καλύπτουν ολόκληρη την επικράτειά της, κάτι το εξαιρετικά «ακριβό» και «δύσκολο». Εκτός αυτού, ακόμα κι όταν παραδοθούν τα νέα συστήματα, οι Ουκρανοί θα πρέπει να επιλέξουν που και πως θα τα αναπτύξουν και ποιές πόλεις θα προστατεύσουν.
Ο Μπράους, τέλος, τόνισε πως «η Ουκρανία είναι αδύνατο να προστατευτεί εξ ολοκλήρου».
Δολιοφθορά
Η Ρωσία δε φαίνεται έτοιμη να εισέλθει σε απευθείας στρατιωτική σύγκρουση με το ΝΑΤΟ, αλλά το Κρεμλίνο φαίνεται διατεθειμένο να σαμποτάρει τις υποδομές των νατοϊκών δυνάμεων.
Το πρώτο χτύπημα ήταν οι εκρήξεις στον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream οι οποίες φαίνεται πως έχουν «ρωσικά αποτυπώματα». Το περασμένο σαββατοκύριακο έλαβε χώρα δολιοφθορά στις σιδηροδρομικές γραμμές της Γερμανίας. Σύμφωνα με τον Λετονό πρωθυπουργό Κρισιάνις Κάρινς «έχουμε πολλούς αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, πολλά καλώδια. Όλα αποτελούν πιθανούς στόχους των ρωσικών δυνάμεων. Πρέπει να αυξήσουμε την ετοιμότητά μας σε ό,τι αφορά τα τρωτά μας σημεία και να ενισχύσουμε τις υποδομές μας».
Το ΝΑΤΟ, από την πλευρά του, βάσει πρόσφατης ανάλυσης όσον αφορά τις «υβριδικές επιθέσεις» τόνισε πως μία τέτοια επίθεση θα μπορούσε να ενεργοποιήσει το Άρθρο 5 της Συμμαχίας, σύμφωνα με το οποίο «μία επίθεση εναντίον ενός συμμάχου αποτελεί επίθεση εναντίον όλων».
Σε πρόσφατη ομιλία του, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ τόνισε πως η συμμαχία έχει διπλασιάσει την παρουσία της στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα μετά τις επιθέσεις κατά του αγωγού Nord Stream, ενώ έχει αυξήσει και το επίπεδο ετοιμότητας και προστασίας «ορισμένων σημαντικών υποδομών».
Παρ’ όλα αυτά, οι ειδικοί συμφωνούν πως οι υποδομές της Ευρώπης είναι υπερβολικά μεγάλες και πολλές φορές ανήκουν σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, περιορίζοντας τις δυνατότητες κάλυψης των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Τα κράτη μπορούν μεν να αυξήσουν τις περιπολίες σε ξηρά και θάλασσα αλλά δεν καθίσταται δυνατό ένα ολοκληρωμένο και ολικό σχέδιο παρακολούθησης των συνόρων και των υποδομών. Παράλληλα, υπάρχει και ο κίνδυνος των κυβερνοεπιθέσεων, που αποτελεί το νέο «πεδίο μάχης» μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης.
«Στρατηγική υπομονή»
Αν και ο Πούτιν φαίνεται έτοιμος να επιδεινώσει τη γεωπολιτική κρίση, οι αναλυτές τονίζουν πως πιθανώς προσπαθεί να καθυστερήσει τις εξελίξεις μέχρι το χειμώνα, όποτε και περιμένει κάμψη των αμυνών των Ουκρανών και των Ευρωπαίων.
«Ο Πούτιν έχει αλλάξει ρητορική από το “πώς θα κερδίσω;” στο “πώς θα αποφύγω την ήττα;”», τόνισε ο Μαρκ Γκαλεότι του Royal United Services Insitute, αποκαλώντας την τακτική του Ρώσου ηγέτη ως «στρατηγική υπομονή».
Οι προσπάθειες του Πούτιν για στρατολόγηση εκατοντάδων χιλιάδων νέων Ρώσων αποτελεί μέρος της τακτικής αυτής: «Ο Πούτιν προσπαθεί να αγοράσει χρόνο με αντίτιμο τις ζωές Ρώσων πολιτών», τόνισε ο Μπεν Χότζες.
Οι ηγέτες των ΝΑΤΟϊκών χωρών γνωρίζουν πολύ καλά πως ο Πούτιν ποντάρει πως η «κούραση» της Δύσης και η ενεργειακή κρίση θα υπονομεύσουν τον ενθουσιασμό των πολιτών και των πολιτικών για τη στήριξη της Ουκρανίας. Γι αυτόν το λόγο, οι ηγέτες αυτοί έχουν αρχίσει να δημιουργούν μακροπρόθεσμα αποτελεσματικά σχέδια καταπολέμησης της ρωσικής επιθετικότητας, παρά τις πρόσφατες απώλειες των ρωσικών δυνάμεων στο ουκρανικό μέτωπο.
«Το προβλημα», τόνισε ανώτατος Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Politico «είναι πως ο Πούτιν έχει ακόμα πολλά όπλα στη διάθεσή του. Η μόνη αντίδρασή μας σε ό,τι αφορά τις απρόβλεπτες κινήσεις του θα πρέπει να είναι οι δικές μας προβλέψιμες λύσεις. Αυτό κάνουμε τους τελευταίους μήνες».
Οι αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου όσον αφορά και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Μόσχας, είτε πρόκειται για την κυβέρνηση Πούτιν, είτε για μία μελλοντική κυβέρνηση, τονίζοντας πως οι βλέψεις του Κρεμλίνου επεκτείνονται πέραν της Ουκρανίας. Σημειωτέον πως η Ρωσία έχει βεβαρημένο ιστορικό δημιουργίας γεωπολιτικών αναταραχών σε ξένες χώρες, ιδιαίτερα σε αυτές που κάποτε ανήκαν στην πρώην ΕΣΣΔ.
«Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων», τόνισε ο Ντάνιελ Σ. Χάμιλτον, πρώην στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης και νυν μέλος του SAIS Foreign Policy Institute. «Οι δυτικές κυβερνήσεις θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες για μία ευρύτερη και εκτεταμένη γεωπολιτική κρίση στην ανατολική Ευρώπη», συμπλήρωσε.
Αποκάλυψη… πότε;
Τέλος, υπάρχει και η μόνιμη απειλή του πυρηνικού πολέμου, την οποία ο πλανήτης είχε «ξεχάσει» τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι αναλυτές, όμως, τονίζουν πως η χρήση στρατηγικών πυρηνικών όπλων ή εκτεταμένων εκτοξεύσεων πυρηνικών πυραύλων θα αποτελέσει την ύστατη λύση της Μόσχας.
«Για εύλογους λόγους, η κοινή γνώμη επικεντρώνεται στην πιθανότητα χρήσης πυρηνικών. Πιστεύω, όμως, πως απέχουμε πολύ από μία τέτοια πιθανότητα», τόνισε ο Γκαλεότι.
Η «πυρηνική ρητορική» του Πούτιν, όμως, έχει ως απώτερο στόχο τη δημιουργία τρόμου τόσο προς τους Ουκρανούς όσο και προς τις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις που τους υποστηρίζουν.
Οι ηγέτες της Δύσης έχουν υιοθετήσει μία διπλή προσέγγιση βάσει της οποίας η ρητορική αυτή δε θα επηρεάσει τις αποφάσεις των Ουκρανών, ενώ παράλληλα προειδοποιούν τον Πούτιν πως μία τέτοια πυρηνική επιλογή θα έχει καταστροφικές γι αυτόν επιπτώσεις.
«Οι απειλές της Ρωσίας για χρήση πυρηνικών αποτελούν εκβιασμό για όλους μας», διερωτήθηκε ο Κάρινς «Τί θα κάνει μετά; Θα εισβάλλει στη Μολδαβία και θα απειλήσει με πυρηνικά όποιον αντιδράσει; Φαίνεται διατεθειμένος να συνεχίσει αυτή τη στρατηγική και στο μέλλον».
Η γενική άποψη των Δυτικών είναι πως η Ουάσινγκτον θα πρέπει να ξεκαθαρίσει στον Πούτιν τι ακριβώς θα συμβεί εάν τολμήσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά.
Παράλληλα, πολλές χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία οι οποίες στηρίζουν την υπό κυρώσεις ρωσική οικονομία θα μπορούσαν κι αυτές να παίξουν σημαντικό ρόλο στην όλη προσπάθεια. Ακόμα κι αυτές οι μέχρι τώρα «φίλιες» προς το Κρεμλίνο χώρες θέλουν αποκλιμάκωση της κρίσης και όχι χρήση πυρηνικών όπλων η οποία -εκτός από το κόστος σε ζωές- θα καταστρέψει και την παγκόσμια οικονομία.
Μέχρι τώρα, όμως, οι Αμερικανοί πολιτικοί έχουν απαντήσει αόριστα σε ό,τι αφορά τα σχέδια του Πούτιν αν και οι αναλυτές τονίζουν πως η Ουάσινγκτον έχει ξεκαθαρίσει τις θέσεις της μέσω διπλωματικών καναλιών. Αν και οι ΗΠΑ ενδέχεται να μην απαντήσουν με χρήση πυρηνικών, η στρατιωτική τους απάντηση «θα έχει εξαιρετικά σημαντικές επιπτώσεις», τόνισε ο Χάμιλτον.
Όσο για τον Tζο Μπάιντεν, τόνισε πως «δε νομίζω πως ο Πούτιν θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά». Παρ’ όλα αυτά, σε δηλώσεις του τον περασμένο Σεπτέμβριο είχε υπογραμμίσει πως «εάν ο Πούτιν προχωρήσει στη χρήση πυρηνικών όπλων, η Ρωσία θα μετατραπεί σε παρία της παγκόσμιας κοινότητας πολύ περισσότερο από ποτέ».
