Στην έκδοση της «Μαύρης Βίβλου της Πανδημίας» προχώρησε ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, με κεντρικό στόχο της προσπάθειας, όπως υπογραμμίζεται, το να αναδειχθεί «το έλλειμμα διαφάνειας, αυτοκριτικής για τις ανεπάρκειες και τα λάθη, αναστοχασμού και αναπροσαρμογής στρατηγικής, διορθωτικών κινήσεων και άντλησης διδαγμάτων για την «επόμενη μέρα».
Ταυτόχρονα, όμως, η πανδημία και οι νέες προκλήσεις που αυτή έφερε στο προσκήνιο ανέδειξαν, κατά την αξιωματική αντιπολίτευση, αφενός την αξία της Δημόσιας Υγείας «ως κρίσιμης προϋπόθεσης για την υγεία των πολιτών, για την οικονομία και την κοινωνική ευημερία» και αφετέρου την ανάγκη «ενδυνάμωσης των δημόσιων συστημάτων Υγείας» που αποδείχθηκαν πολύτιμα και αναντικατάστατα στη διαχείριση της κρίσης.
Η παγίδα της προσωρινότητας
Στην Ελλάδα, εντούτοις, σύμφωνα με το εγχειρίδιο 66 σελίδων που επιμελήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, το δομικό πρόβλημα στη διαχείριση της πανδημίας ήταν «η - σε πλήρη αντίθεση με τις επιδημιολογικές προβλέψεις και συστάσεις- ψευδαίσθηση της προσωρινότητας του φαινομένου και της σύντομης λήξης της υγειονομικής απειλής». «Αυτή η λογική της «περαστικής μπόρας» οδηγούσε σε διαρκή υποτίμηση του κινδύνου, σε πρόωρη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων και σε έλλειμμα προετοιμασίας του ΕΣΥ και των δομών του», όπως επισημαίνεται από πλευράς της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η οποία εντοπίζει πίσω από αυτή την στρατηγική την «πολιτική απροθυμία να δρομολογηθούν μακροπρόθεσμες και μόνιμου χαρακτήρα παρεμβάσεις» στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας και ταυτόχρονα «πιέσεις της αγοράς και των επιχειρηματικών συμφερόντων για γρήγορη επιστροφή στην κανονικότητα».
«Αγνόηση» υποδομών και δικτύων
Στα δομικά προβλήματα, στα οποία εστιάζει ακόμη η μελέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης συμπεριλαμβάνεται η «αγνόηση» σημαντικών «κρίκων» του Κράτους, του Συστήματος Υγείας και της Κοινωνίας, όπως: Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών, οικογενειακοί γιατροί, ιδιώτες γιατροί που παρακολουθούν χρόνιους ασθενείς, κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων , επιστημονικοί και επαγγελματικοί φορείς, αθλητικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι κλ.π., καθώς θα μπορούσαν στην οπτική της Κουμουνδούρου «να συμβάλλουν τόσο στην καλύτερη προνοσοκομειακή φροντίδα των ασθενών Covid-19, όσο και στην διάδοση του επιστημονικού μηνύματος για τον καθολικό εμβολιασμό και την τήρηση των αναγκαίων περιοριστικών μέτρων».
Ελληνική «Νεοφιλελεύθερη εμμονή»
Επιπλέον, στις υποδομές που «αγνοήθηκαν», ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σταχυολογεί ακόμη και «βασικά αξιώματα της επιστήμης της Δημόσιας Υγείας» όπως: η διαφάνεια και η ανοικτή πρόσβαση στα επιδημιολογικά δεδομένα, η δημόσια λογοδοσία, η διατομεακή-διεπιστημονική προσέγγιση, η ενεργός εμπλοκή της κοινωνίας, η αναλογικότητα των μέτρων και η διασφάλιση ευρύτερων κοινωνικών συναινέσεων για την επίτευξη αποτελεσματικής προστασίας της υγείας του πληθυσμού. Όλα τα παραπάνω, «δεν προέκυψαν τόσο ως αποτέλεσμα αντικειμενικών δυσκολιών ή διαχειριστικής ανικανότητας, αλλά ως συνέπεια της νεοφιλελεύθερης εμμονής της κυβέρνησης να μην γίνει μια γενναία επένδυση στο ΕΣΥ και στις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της χώρας», αναφέρεται στο κείμενο της «Βίβλου», κάνοντας ακόμη λόγο για την «αχίλλειο πτέρνα» της υγειονομικής διαχείρισης, που έφερε την Ελλάδα «στη λάθος πλευρά» των διεθνών εξελίξεων και πρακτικών.
Συμπερασματικά, «με τις επιλογές και τα ελλείμματα αυτά, η υγειονομική τραγωδία στην Ελλάδα ήταν δυστυχώς αναμενόμενη» υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση, καταλήγοντας πως «ευελπιστούμε ότι η «Μαύρη Βίβλος της πανδημίας» θα συμβάλλει στην τεκμηριωμένη κριτική, στον καταλογισμό ευθυνών και, κυρίως, στην ανάδειξη μιας εναλλακτικής στρατηγικής που θα μπορούσε να περιορίσει αποτρέψιμους θανάτους και να σώσει ανθρώπινες ζωές, και η οποία αγνοήθηκε ανεύθυνα και προκλητικά».
Οι 10 προτάσεις
Στον αντίποδα, η «Μαύρη Βίβλος» καταλήγει με την ανάδειξη 10 προτάσεων για «μια αριστερή και προοδευτική πρόταση για την Υγεία», για την ενίσχυση του ΕΣΥ και τη «θωράκιση» της Δημόσιας Υγείας.
Συγκεκριμένα:
Ενίσχυση των προϋπολογισμών του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ με στόχο τη σύγκλιση με το μέσο ευρωπαϊκό όρο στις δημόσιες δαπάνες υγείας (7% του ΑΕΠ).
Δραστική αντιμετώπιση της κρίσης στελέχωσης του ΕΣΥ
Σοβαρή μισθολογική αναβάθμιση των γιατρών και των υπόλοιπων υγειονομικών
Εθνικό σχέδιο υποδομών υγείας για αναβάθμιση των κτηριακών εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του ΕΣΥ,
Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης στην ΠΦΥ και στο θεσμό του οικογενειακού γιατρού, στήριξη των δημόσιων δομών ( ΚΥ –ΤΟΜΥ) .
Ανάπτυξη της Επείγουσας Ιατρικής
Πρωτοβάθμιες και κοινοτικές υπηρεσίες ψυχικής υγείας,
Αναδιοργάνωση (θεσμική και λειτουργική) των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας.
Συνέχιση- μετεξέλιξη του προγράμματος Philos-2 για την υγειονομική φροντίδα των προσφύγων-μεταναστών.
Μείωση της ιδιωτικής δαπάνης υγείας μέσα από την κάλυψη επιπλέον αναγκών.
Κατά την παρουσίαση της «Μαύρης Βίβλου της Πανδημίας», η Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Όλγα Γεροβασίλη αναφέρθηκε στην τρέχουσα πολιτική συγκυρία, ενώ τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει αποτύχει σε κάθε κρίση που έχει αντιμετωπίσει. Ειδικότερα για την πανδημία σημείωσε ότι παραμένει ανάμεσά μας και ότι δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τους 30.000 θανάτους.
Στους «σκληρούς δείκτες» της πανδημίας, επικεντρώθηκε κατά την τοποθέτησή του ο Τομεάρχης Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, χαρακτηρίζοντας ως «επικοινωνιακού χαρακτήρα» την εξαγγελία της κυβέρνησης ότι υπερδιπλασίασε τις ΜΕΘ. «Υπήρχε δυνατότητα και γρήγορων προσλήψεων συμβασιούχων όλων των κατηγοριών» υποστήριξε ο κ. Ξανθός, όπως και ότι «έπρεπε να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο ενός κεντρικού σχεδιασμού» όλο το φάσμα των διαθέσιμων υποδομών, τόσο του ιδιωτικού τομέα, όσο και των στρατιωτικών νοσοκομείων. Αντίθετα, «η πολιτική επιλογή ήταν το ΕΣΥ να σηκώσει το βάρος ακόμη και με τον κίνδυνο να καταρρεύσει και κατέρρευσε πολλές φορές αλλά ταυτόχρονα να προστατευθεί ο ιδιωτικός τομέας» παρατήρησε, ενώ έκανε αναφορά σε αποτρέψιμους θανάτους «που δυστυχώς τεκμηριώνεται ότι υπήρξαν στη χώρα μας», όπως είπε.
Από πλευράς του, ο Αναπληρωτής Τομεάρχης Υγείας, Γιώργος Βαρεμένος αναφέρθηκε στην κατάσταση των νοσοκομείων τόσο στην Αττική, όσο και στην περιφέρεια κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
