Στο επίκεντρο των κυβερνητικών πρωτοβουλιών μπαίνει το επόμενο διάστημα η αντιμετώπιση των μεγάλων αυξήσεων που αναμένονται στα τιμολόγια ρεύματος, καθώς προτεραιότητα για την κυβέρνηση είναι να επιδιώξει να προλάβει το αδιέξοδο που μπορεί να δημιουργήσει σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά η μεγάλη αύξηση του ενεργειακού κόστους που προβλέπεται τους επόμενους μήνες.
Πώς θα συγκρατηθούν οι αυξήσεις
Το ζητούμενο, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να βρεθούν μηχανισμοί και εργαλεία που θα συγκρατήσουν τις αυξήσεις και θα στηρίξουν με κάποιους τρόπους τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να αξιοποιηθεί το μοντέλο του
Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), προκειμένου να δοθεί κάποιο βοήθημα κατά το πρότυπο του επιδόματος θέρμανσης με έμφαση στους ασθενέστερους και με βάση κοινωνικά - οικονομικά κριτήρια.
Από την άλλη, μπορεί να αναζητηθούν και λύσεις συγκράτησης των τιμών στο επίπεδο των προμηθευτών, αξιοποιώντας ενδεχομένως και πόρους από τα δικαιώματα ρύπων, ώστε να αποφευχθεί η μετακύληση ενός μέρους των αυξήσεων στα τιμολόγια λιανικής.
Επίσης, πληροφορίες αναφέρουν ότι ενδέχεται να υπάρξουν παρεμβάσεις και από την Κομισιόν, καθώς εν όψει του χειμώνα και της αύξησης της ζήτησης για ρεύμα κυριαρχεί ο φόβος ότι θα υπάρξουν εκρηκτικές συνθήκες με κοινωνικές προεκτάσεις.
Το εκρηκτικό ανατιμητικό κοκτέιλ στο ρεύμα είναι αποτέλεσμα της επιτάχυνσης του green deal που αυξάνει τις τιμές των δικαιωμάτων ρύπων και των γεωπολιτικών ισορροπιών στο φυσικό αέριο που ήδη έχει φέρει αύξηση στην τιμή του. Ειδικά για την Ελλάδα, όμως, στα αίτια αύξηση της χονδρεμπορικής τιμής προστίθεται η λειτουργία του target model που διαμορφώνει την τιμή χονδρεμπορικής με βάση την προσφορά και τη ζήτηση σε ένα ηλεκτρικό σύστημα ελλειμματικό σε παραγωγούς ενέργειας.
Ωστόσο, η πολιτική της Ρωσίας να επιβραδύνει τις παραδόσεις της στην Ευρώπη, πιέζοντας έτσι για να προχωρήσει άμεσα η λειτουργία του αγωγού Nord Stream, δημιουργεί περαιτέρω ανησυχία για νέες ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο, ενώ θεωρείται σίγουρη και η περαιτέρω κούρσα των δικαιωμάτων CO2. Τα μελλοντικά συμβόλαια Δεκεμβρίου παραμένουν καρφωμένα στα 61-62 ευρώ ο τόνος, με αναλυτές να μιλούν για 65 ευρώ τους επόμενους μήνες ή και περισσότερο.
Οι πιθανές παρεμβάσεις
Στο παραπάνω πλαίσιο, τα περιθώρια αναζήτησης λύσεων είναι μικρά, και σύμφωνα με πληροφορίες αφορούν:
Τον ρόλο της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ, ελέγχοντας το 65% της αγοράς, μπορεί να επηρεάσει και την υπόλοιπη αγορά. Όπως ήδη έχει πει, δεν έχει περάσει τις αυξήσεις του Αυγούστου στη χονδρεμπορική τιμή στα τιμολόγια των πελατών της καθώς λειτούργησε σαν ανάχωμα η έκπτωση 30% στα τιμολόγια που εφαρμόστηκε από τις 5 Αυγούστου, προκειμένου να αντισταθμίσει την αναμενόμενη επιβάρυνση της ρήτρας χονδρεμπορικής τιμής που ξεκίνησε από την ίδια ημερομηνία. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα νέα τιμολόγια που έχει παρουσιάσει το τελευταίο διάστημα η ΔΕΗ (myHome on line και my Home enter) δεν περιλαμβάνουν ρήτρες αναπροσαρμογής.
Ωστόσο αν η τιμή χονδρεμπορικής παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, είναι άγνωστο για πόσο θα μπορεί η ΔΕΗ να συγκρατεί τα τιμολόγια. Όσο τα συγκρατεί όμως, τα περιθώρια των ανταγωνιστών της στην προμήθεια για αυξήσεις είναι περιορισμένα, καθώς είτε θα ακολουθήσουν πρακτικές συγκράτησης όπως της ΔΕΗ, ακόμη και σε βάρος προσωρινά των οικονομικών τους αποτελεσμάτων, είτε θα βρεθούν αντιμέτωποι με το κίνδυνο να χάσουν μερίδια.
Τα έσοδα από τα δικαιώματα ρύπων. Η αύξηση της τιμής των δικαιωμάτων ρύπων άνω των 60 ευρώ/τόνος αυξάνει τα συνολικά έσοδα από αυτά και δίνει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να τα αξιοποιήσει και διαφορετικά από ό,τι το 2020. Πληροφορίες αναφέρουν ότι προσανατολίζεται να αξιοποιήσει μέρος από αυτά για τη στήριξη των νοικοκυριών στα τιμολόγια ρεύματος, με κοινωνικά κριτήρια, αξιοποιώντας και το μοντέλο του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ).
Ταυτόχρονα, εξετάζονται φόρμουλες ανάσχεσης των ανατιμήσεων στο επίπεδο των προμηθευτών, χωρίς να αποκλείεται η αξιοποίηση μέρους από τα έσοδα των δικαιωμάτων ρύπων ώστε να αποφευχθεί η μετακύληση ενός μέρους των αυξήσεων στα τιμολόγια λιανικής.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την απόφαση για την ανακατανομή των εσόδων από την πώληση δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων (για το 2020) ποσοστό εβδομήντα οκτώ τοις εκατό (78%) των εσόδων αποτελεί πόρο του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 143 του ν. 4001/2011 ( ΕΛΑΠΕ), το 16,5 % των εσόδων διατίθενται για τις ανάγκες ενίσχυσης τομέων που εκτίθενται σε σημαντικό κίνδυνο διαρροής άνθρακα, ενώ αν υπάρξει αδιάθετο υπόλοιπο θα κατευθυνθεί και αυτό στον ΕΛΑΠΕ (η διαρροή άνθρακα αφορά επιχειρήσεις που υφίστανται ανταγωνισμό από χώρες που δεν συμμετέχουν στο σύστημα εμπορίας ρύπων).
Τα υπόλοιπα έσοδα από τα δικαιώματα ρύπων κατανέμονται ως εξής: ποσοστό 1% στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, 1% στο Πράσινο Ταμείο για τη χρηματοδότηση δράσεων στις λιγνιτικές περιοχές (Κοζάνη, Φλώρινα, Μεγαλόπολη) για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή επιθυμούν να μετεγκατασταθούν σε αυτές και 3,5% στο λογαριασμού ειδικού σκοπού στην Τράπεζα της Ελλάδος για τη χρηματοδότηση έργων και δράσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
Τον ρόλο της ΡΑΕ. Μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου είναι ανοιχτή η διαβούλευση της ΡΑΕ για τα τιμολόγια ρεύματος, επιχειρώντας να βάλει φρένο στις δυνατότητες αυξήσεων από τις εταιρείες προμήθειας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει και κυβερνητική παρότρυνση για να υπάρξει σύσκεψη της ΡΑΕ με τους παραγωγούς και προμηθευτές ρεύματος μετά τα εγκαίνια της ΔΕΘ.
Ενδεχόμενη παρέμβαση της Κομισιόν. Καθώς το πρόβλημα με τις τιμές ρεύματος είναι ευρωπαϊκό, κάποιοι εκτιμούν ότι θα δούμε συνδυαστικές παρεμβάσεις από τις Βρυξέλλες. Τόσο με κινήσεις συγκράτησης των τιμών στα CO2, όσο και με την εκτόνωση της κρίσης με τη Μόσχα για τον Nord Stream 2 ώστε να επανέλθουν σε κανονικά επίπεδα οι ποσότητες παραδόσεων φυσικού αερίου στην ΕΕ, προκειμένου να αποκλιμακωθούν οι τιμές.
Πηγή: imerisia.gr
