Πέλλα-ποδόσφαιρο: Ταξίδι στον χρόνο...«Γύρω από μια μπάλα» (pics)

Αφορμή στάθηκε μια μπάλα. Με το πρώτο...σουτ ο Στράτος Βιληγέννης ξεδίπλωσε το μεράκι και την αγάπη του όχι στο γήπεδο αλλά στα αρχεία των εφημερίδων. Κοντά πέντε χρόνια αγωνίσθηκε για να γράψει ένα εξαιρετικό βιβλίο, παρακαταθήκη για το ποδόσφαιρο και δη του νομού Πέλλας.

«Έπαιξε» σε ένα άλλο γήπεδο, αυτό της επίπονης και επίμονης συλλογής στοιχείων προκειμένου να καταφέρει να συγκεντρώσει πολύτιμα στοιχεία για το ποδόσφαιρο και τις ομάδες του νομού Πέλλας. Δεν ήταν και λίγες οι εφημερίδες που έψαξε, μέσα σε πέντε χρόνια.

8.000 τεύχη εφημερίδων ήταν αυτά!

Έδεσσα-Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη-Έδεσσα το δρομολόγιο για να γυρίζει συνεχώς τις σελίδες των εφημερίδων της εποχής και να σημειώνει, να σημειώνει. Ακατάπαυστα όλα αυτά τα χρόνια μέχρι να φτάσει στο τέλος του δικού του αγώνα και του βιβλίου που τιτλοφορείται:

«Γύρω από μια μπάλα, Η ΧΡΥΣΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΤΟΥ Ν. ΠΕΛΛΑΣ 1950-2000, ΒΙΛΗΓΕΝΝΗΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ 2024-ΕΔΕΣΣΑ». Ένα βιβλίο που περιλαμβάνει:

* 5 χρόνια έρευνας

* 50 χρόνια «χρυσής» ποδοσφαιρικής ιστορίας του νομού Πέλλας

* 50 αγωνιστικές περίοδοι (1950-2000)

* Όλες οι μεγάλες στιγμές του νομού Πέλλας

* Όλες οι κατηγορίες του ποδοσφαίρου

* Όλες οι ομάδες

* Όλοι οι αγώνες

* Χιλιάδες ποδοσφαιριστές

* Εκατοντάδες ποδοσφαιρικοί παράγοντες

* Χιλιάδες γκολ και σκόρερς

* 400 φωτογραφίες ομάδων του νομού Πέλλας.

Και όπως λέει ο ίδιος στο metrosport.gr: «Το βιβλίο δεν είναι μία επικερδής δραστηριότητα για αυτόν που το γράφει. Είναι μια ηθική ικανοποίηση, το κάνεις για το μεράκι σου και την αγάπη για τις αναμνήσεις σου». 

 

«Μια επίπονη προσπάθεια πέντε ετών»

Το metrosport.gr συνομίλησε με τον κύριο Στράτο Βιληγέννη για το βιβλίο, την αφετηρία της προσπάθειας, τον δρόμο που ακολούθησε αλλά και τις προσδοκίες του. Επίσης, μας εξηγεί πως προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου αλλά και τις απίστευτες ώρες που ασχολήθηκε με αυτό.

-Πώς γεννήθηκε η ιδέα για να γράψετε αυτό το βιβλίο;

«Είχα γράψει ένα βιβλίο για το χωριό μου, την Παναγίτσα Πέλλας με αντικείμενο το ποδόσφαιρο αλλά και κάποιες άλλες προεκτάσεις. Μετά από αυτό το βιβλίο με ρώτησαν κάποιοι φίλοι: Γιατί δεν γράφεις κι ένα βιβλίο για το ποδόσφαιρο της Έδεσσας; Έτσι ξεκίνησα λοιπόν, να γράψω για την Έδεσσα, αλλά όταν βρέθηκα στα υπόγεια της Δημοτικής βιβλιοθήκης, στην Εθνικής Αμύνης στη Θεσσαλονίκη και βλέποντας τα ωραία ρεπορτάζ των αθλητικογράφων της εποχής, που αφορούσαν και τον υπόλοιπο νομό, πόλεις, κωμοπόλεις και χωριά γνωστά σε μένα με συγκίνησε και με παρακίνησε.

Άλλαξε το πρότζεκτ και εκεί που έλεγα θα ασχοληθώ με την Έδεσσα αποφάσισα να γράψω για όλο τον νομό.

Ήταν μια επίπονη διαδικασία που διήρκησε συνολικά πέντε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί το βιβλίο».

-Πόσο δύσκολη ήταν αυτή η προσπάθεια; Να τα βάλετε όλα σε μια σειρά; Γιατί εδώ μιλάμε για νομό, με ομάδες στα χωριά...

«Ακριβώς αυτό το έκανε ακόμη πιο δύσκολο γιατί έπρεπε η ιστορία να κινηθεί παράλληλα συμπεριλαμβάνοντας τα πάντα. Είναι σαν να γράφουμε την ιστορία μιας περιόδου που γνωρίζουμε και να επικεντρωνόμαστε, στη μια περίπτωση σε μια πόλη ας πούμε, και στη δεύτερη περίπτωση σε ένα κράτος.

Σε μια ευρύτερη περιοχή, εκεί τα πράγματα δυσκολεύουν. Πρέπει να γράψεις και τη μεγάλη ομάδα και τη μεσαία και τη μικρή, ποια ήταν τα αποτελέσματα, ποιοι ήταν οι ποδοσφαιριστές και όσο κατεβαίνουμε επίπεδο τα ρεπορτάζ θα είναι λιγότερα.

Τα ονόματα πιο δύσκολα να ταυτοποιηθούν, τα ρεπορτάζ για τους αγώνες πιο λίγα και όλο αυτό το κάνει ακόμη πιο δύσκολο.

Ήταν μια μοναχική δουλειά, ήθελε πίστη, επιμονή και υπομονή. Ήταν ένας αγώνας με τον εαυτό μου, να παραμείνω δηλαδή πιστός σε αυτό που έκανα. Να ψάξω και να βρω αρχεία.

Ξεφύλλισα 8.000 τεύχη εφημερίδων περίπου. Ξεφυλλίζοντας τις εφημερίδες κάπου έρχεται η στιγμή που λες, έλα μωρέ, τι θα βρω σε αυτό το τεύχος. Και σου έρχεται να το παρατήσεις. Αλλά η άλλη φωνή μέσα σου λέει, όχι, πρέπει να τα ξεφυλλίσεις όλα, να τα ψάξεις όλα. Είναι μια πολύ επίπονη δουλειά, πολύ επίπονη».

«Η αγωνία και η αυταπάρνηση των τοπικών κοινωνιών να διακριθούν»

- Τι σημαίνει για εσάς αυτό το βιβλίο; Νιώθετε πως αφήνετε μια παρακαταθήκη για το ποδόσφαιρο του νομού Πέλλας;

«Θεωρώ πως αυτή τη στιγμή το βιβλίο αυτό αποτελεί τη βίβλο του ποδοσφαίρου του νομού Πέλλας. Όποιος θελήσει να βρει στοιχεία για το τι συνέβη σε εκείνη την περίοδο, όσον αφορά τους ποδοσφαιριστές ή τους αγώνες, τους σκόρερ ή το φωτογραφικό υλικό θα μπορεί να ανατρέξει σε αυτό και να βρει τα στοιχεία που θέλει.

Ή όταν αναρωτηθεί πότε είχαμε αυτό το γεγονός, πότε είχαμε αυτό τον αγώνα, πότε ήμασταν στη Β΄ εθνική ή πότε ήμασταν στην Α΄ ερασιτεχνική θα μπορεί οποτεδήποτε στο μέλλον να ανατρέξει σε αυτό το βιβλίο και να βρει το στοιχείο που θέλει και να το χρησιμοποιήσει με όποιο τρόπο θέλει».

-Για εσάς τι σημαίνει το ποδόσφαιρο του νομού Πέλλας; Αφού έχετε ανατρέξει πλέον και σε ιστορικές πηγές.

«Είναι τα 50 χρόνια που έχω καταγράψει μέσα και βέβαια κάθε δεκαετία έχει τη δική της δυναμική. Αλλά ξεκινώντας από το 1950 αισθάνθηκα μέσα από τα δημοσιεύματα όλη αυτή την αγωνιώδη προσπάθεια των ανθρώπων των τοπικών κοινωνιών να αναπτύξουν το ποδόσφαιρο. Και δεν μιλάμε μόνο για την Έδεσσα ή τα Γιαννιτσά.

Να φτιάξουν σωματεία, να μετακινηθούν σε άλλα μέρη, κάτι που είχε και οικονομικό βάρος. Και να διακριθούν μέσα από αυτό. Όλη αυτή την αγωνία και την αυταπάρνηση των τοπικών κοινωνιών να ανεβούν ένα σκαλί παραπάνω τη βίωσα μέσα από τα δημοσιεύματα. Αυτό βέβαια τις επόμενες δεκαετίες μεταφράσθηκε σε πολύ ένδοξες στιγμές. Ο νομός μας στις αρχές της δεκαετίας του 1970 είχε τέσσερις ομάδες στη Β΄ εθνική, κάτι πρωτόγνωρο.

Ή τη δεκαετία του 1990 είχε για πέντε χρόνια συνεχόμενα τον Εδεσσαϊκό στην Α΄ εθνική.

Πολύ ένδοξες στιγμές για τον νομό.

Ο νομός Πέλλας πραγματικά έχει τεράστια ιστορία και ενδεχομένως μια τέτοια προσπάθεια, όπως αυτή του βιβλίου αλλά και η εκδήλωση που θα κάνουμε 1 Απριλίου στην Έδεσσα να αποτελέσουν ένα έναυσμα και μια ώθηση για τους ανθρώπους που ασχολούνται με το ποδόσφαιρο να συνεχίσουν να το κάνουν. Έτσι ώστε να έρθουν καλύτερες στιγμές για το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα στον νομό».

-Με αφορμή αυτό που είπατε μόλις τώρα. Ο νομός υπάρχει στον ποδοσφαιρικό χάρτη αλλά όχι με τη δυναμική που είχε.

«Πραγματικά καμία σχέση το σήμερα με το παρελθόν. Και ακριβώς εκεί που τελειώνει το βιβλίο, το 2000, αρχίζει πλέον και τελειώνει η ένδοξη πορεία του ποδοσφαίρου του νομού Πέλλας.

Οι ομάδες έχουν πλέον μια πτώση, η οποία αποκτά ένα μόνιμο χαρακτήρα. Βέβαια τίποτα πλέον δεν μπορεί να οδηγήσει πίσω, αλλά πάντα αυτό μπορεί να αντιστραφεί εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, αλλά και πίστη και όραμα για κάτι καλύτερο».

Οι στιγμές που ξεχώρισε και το top 5 των ομάδων

-Γράφοντας το βιβλίο ποια στιγμή θα ξεχωρίζατε;

«Θυμάμαι την αγωνιώδη προσπάθεια της Αναγέννησης Γιαννιτσών να ανεβεί από την Α΄ ερασιτεχνική. Να θυμίσω ότι εκείνα τα χρόνια, από το 1954 και μετά, μέχρι την ίδρυση της ΕΠΣ Πέλλας, υπήρχε η Ένωση Κεντροδυτικής Μακεδονίας. Τι σήμαινε αυτό;

Οι τρεις νομοί, Πέλλα, Ημαθία και Κατερίνη είχαν ιδρύσει τη δική τους ένωση, άρα όταν μιλάμε για Α΄ ερασιτεχνική εκείνη την εποχή μιλάμε για άλλη δυναμική. Αφού ανέβηκε ο Εδεσσαϊκός στη Β΄ εθνική, προσπάθησε να ανεβεί και η Αναγέννηση Γιαννιτσών.

Υπήρχε ένα δραματικό φινάλε με τη Νάουσα το οποίο πλήγωσε την Αναγέννηση.

Είχαμε μια τελευταία αγωνιστική και αδικήθηκε η Αναγέννηση. Ευτυχώς παρά τα πλήγματα που δέχθηκε την επόμενη χρονιά επανήλθε και κατάφερε να ανεβεί στη Β΄ εθνική όπου μετά πρωταγωνίστησε.

Ή να θυμηθώ εκείνο το φανταστικό παιχνίδι της Αναγέννησης Γιαννιτσών μέσα στην Κρύα Βρύση με τον ΠΑΟΚ για το κύπελλο Ελλάδας.

Ο ΠΑΟΚ στην Α’ εθνική και η Αναγέννηση στη Γ΄, ένα παιχνίδι που σημειώθηκε πανελλήνιο ρεκόρ εκτελέσεων πέναλτι. Νύχτωσε και χτυπήθηκαν συνολικά 36 πέναλτι για να προκριθεί τελικά ο ΠΑΟΚ με 16-15.

Άλλη μια στιγμή που ξεχωρίζω είναι και αυτή του Αλμωπού Αριδαίας στην κορύφωσή του, που αντιμετώπισε στη Λεωφόρο τον Παναθηναϊκό των Αντωνιάδη και Κωνσταντίνου. Έχασε δύσκολα 3-2 έπειτα από μια φανταστική εμφάνιση.

Και αργότερα φυσικά ξεχωρίζω τον Εδεσσαϊκό που κατάφερε να ανεβεί στην Α΄ εθνική».

-Το top 5 των ομάδων του Στράτου Βιληγέννη ποιο είναι;

«Εκ των πραγμάτων ο Εδεσσαϊκός. Ήταν η ομάδα που ανέβηκε πρώτη στη Β΄ εθνική από τα πέτρινα χρόνια της Α΄ ερασιτεχνικής της Κεντροδυτικής Μακεδονίας. Ήταν η πρώτη ομάδα που ξεχώρισε και διεκδίκησε το πρωτάθλημα από τις ομάδες της Βέροιας και της Κατερίνης και τελικά κατάφερε να ανεβεί πρώτη.

Ήταν η μόνη ομάδα που ανέβηκε στην Α΄ εθνική και έμεινε για 5 χρόνια, μια κωμόπολη 18.000 κατοίκων. Εκείνη την πενταετία είχε κατακτήσει το Βαλκανικό κύπελλο το 1993 , ενώ είχε φτάσει και στα ημιτελικά του κύπελλο Ελλάδας όπου αποκλείστηκε από την ΑΕΚ.

Ακολουθεί η Αναγέννηση Γιαννιτσών όσον αφορά τη διάρκεια και μετά ο Αλμωπός Αριδαίας, ο Απόλλων Κρύας Βρύσης και ο Αετός Σκύδρας που το 1990 κατάφερε να ανεβεί τη Γ΄ εθνική».

Ο τίτλος του βιβλίου, οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν και η εκδήλωση

-Όταν είπατε στους φίλους σας ότι θα ξεκινήσετε να γράψετε ένα βιβλίο πώς το αντιμετώπισαν;

«Στην αρχή δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι ακριβώς θα κάνω. Όταν λες θα γράψω την ιστορία κάποιοι θεωρούν πως κάποιος θα μιλήσει και και κάποιος θα γράφει, υπάρχει μια αίσθηση για το πως γράφεται κάτι.

Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο δύσκολη για να γράψει κάποιος κάτι τέτοιο. Πρέπει να αναζητήσεις πηγές που πρέπει να έχουν συνέπεια, συνέχεια και αξιοπιστία. Αξιόπιστες πηγές είναι κατά πρώτο οι γραπτές, για όλους τους ερευνητές. Οι προφορικές έρχονται να εμπλουτίσουν τις γραπτές. Οι εφημερίδες ήταν για εμένα η βασική πηγή. Επομένως οι φίλοι μου δεν μπορούσαν να διανοηθούν το μέγεθος της ιστορίας. Δίπλα στα γεγονότα πρέπει να γράφεις και την πηγή σου».

- Εκτός από τις εφημερίδες είχατε και άλλη βοήθεια, από κάπου αλλού;

«Ναι, έπαιξαν σημαντικό ρόλο δυο άνθρωποι. Ο Κώστας Ίντος και το αξεπέραστο βιβλίο του για την Αναγέννηση Γιαννιτσών και ο Βαγγέλης Δούπκαρης.

Στόπερ του Εδεσσαϊκού της δεκαετίας του 1970 ο οποίος έχει σκληρόδετα τετράδια όπου έχει καταγράψει όλους τους αγώνες του Εδεσσαϊκού».

-Πώς προέκυψε ο τίτλος του βιβλίου «Γύρω από μια μπάλα;»

«Είναι πάρα πολλά πράγματα που περιστρέφονται γύρω από μια μπάλα, μια και μιλάμε για το παρελθόν. Πολλοί άνθρωποι περνούσαν τον χρόνο τους, σκέφτονταν και ζούσαν γύρω από μια μπάλα. Αυτό το νόημα έχει ο τίτλος του βιβλίου. Πολλοί άνθρωποι, είτε ως ποδοσφαιριστές, είτε ως παράγοντες ή φίλαθλοι. Στο εξώφυλλο έχω το προφανές, μια χρυσή μπάλα που συμβολίζει τη χρυσή εποχή των 50 ετών και τα σύμβολα των ομάδων πάνω της».

-Οι προσδοκίες σας από την εκδήλωση που θα γίνει τη Δευτέρα 1 Απριλίου, όπου θα παρουσιάσετε το βιβλίο;

«Είναι σε δυο κατευθύνσεις. Η πρώτη να έχουμε υψηλή προσέλευση κόσμου για να το ευχαριστηθεί και να περάσει καλά. Να δει τους σταρ του παρελθόντος, ενώ θα υπάρχουν και κάποια βίντεο έκπληξη. Φυσικά θα γίνουν και βραβεύσεις.

Και η δεύτερη να αρέσει στον κόσμο το βιβλίο, να γίνει σημείο αναφοράς. Να ξέρει ο καθένας που μπορεί να ανατρέξει αν θέλει να δει κάτι για το ποδόσφαιρο του νομού Πέλλας».

Τελειώνοντας τη συζήτησή μας με τον κύριο Στράτο Βιληγέννη θέλησε να ευχαριστήσει την ΕΠΣ Πέλλας, τον Δήμο Έδεσσας, το σωματείο «Βιβλιόφιλοι της Έδεσσας» αλλά και αυτούς που κατά καιρούς στήριξαν την προσπάθεια που έκανε.

Με τις κουβέντες τους, τις φωτογραφίες και γενικότερα όλη τη βοήθεια για να συγκεντρώσει ένα τόσο εντυπωσιακό υλικό.

* Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει τη Δευτέρα 1 Απριλίου 2024 (ώρα έναρξης στις 7 μ.μ.) στην αίθουσα νομαρχίας στην πόλη της Έδεσσας.

* Όποιος θέλει να προμηθευτεί το εξαιρετικό βιβλίο του κυρίου Στράτου Βιληγέννη για το ποδόσφαιρο του νομού Πέλλας μπορεί να απευθυνθεί στον ίδιο στο τηλέφωνο 6981503045.