«Μου λείπει η μυρωδιά της Ελλάδας»

Η ιταλική πόλη Ραβένα (πρώην πρωτεύουσα της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και σημερινή έδρας της ομώνυμης περιοχής Εμίλια-Ρομάνια), η πόλη όπου ζει σήμερα η Ηλέκτρα έχει αλλάξει, την άλλαξε ο θάνατος, ο φονικός ιός που λέγεται κορωνοϊός.

Η Ηλέκτρα Σταμπουλή, Ελληνίδα που γεννήθηκε και ζει στη Ραβένα, αντιμετωπίζει καθημερινά αυτό που έρχεται μέσα στις οθόνες μας.

Η Ηλέκτρα όμως το βιώνει κάθε μέρα με τον χειρότερο τρόπο, αλλά και με όσα ‘’όπλα’’ διαθέτει ως άνθρωπος, μητέρα και εκπαιδευτικός. Την υπομονή, τον σεβασμό, την κατανόηση και κυρίως την πίστη και την ελπίδα ότι θα μάθουμε όλοι απ΄ αυτό που ζούμε, θα βγούμε πιο δυνατοί και πιο συνετοί.

Επικοινωνήσαμε, με τι άλλο, μέσω υπολογιστών για να της ζητήσω να περιγράψει πως είναι σήμερα η ζωή στην Ραβένα. Όπως νιώθει η ίδια η Ηλέκτρα. Μας είπε για τη μυρωδιά που της λείπει, για βραδιές απεριτίφ που διοργανώνει στο σπίτι της στη Ραβένα, μέσω υπολογιστών, μαζί με αγαπημένα πρόσωπα. Μας μίλησε και τους γονείς της, τη βοήθεια που δεν μπορεί να προσφέρει ο πατέρας της, αλλά και την ομπρέλα προστασίας της μητέρας της. Φτάνει με την εισαγωγή, ας διαβάσουμε τι μας είπε η Ηλέκτρα Σταμπουλή από τη Ραβένα της Ιταλίας.

Η συνέντευξη δόθηκε πριν από δύο ημέρες στον Χρήστο Νάσκα.

Ποια είναι η Ηλέκτρα

Η Ηλέκτρα Σταμπουλή γεννήθηκε στην Μπολόνια το 1969, από Έλληνες γονείς που αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα τους για πολιτικούς λόγους. Μεγάλωσε στην Ιταλία όπου σπούδασε Κλασσική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, ενώ έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα Διεύθυνση και Μάνατζμεντ σε μορφωτικά συστήματα και οργάνωση σχολείων σε πολυπολιτισμικά πλαίσια. Η Ηλέκτρα είναι διευθύντρια του Μουσικού και Καλλιτεχνικού Λυκείου στο Φορλί.

Ασχολήθηκε με την τοπική αυτοδιοίκηση, διατελώντας αντιδήμαρχος στη Ραβένα από το 2008 μέχρι το 2011. Παράλληλα, είναι επιμελήτρια τέχνης έχοντας οργανώσει εκθέσεις στην Ιταλία, αλλά και στο εξωτερικό. Έχει γράψει κείμενα για πολλά βιβλία κόμικς , ενώ στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το 2015 το ‘’Μικρή Ιερουσαλήμ’’ από της εκδόσεις Jemma Press, μία προσωπική αφήγηση τις ιστορίας της οικογένειας της και παράλληλα της Θεσσαλονίκης. Τέλος, πραγματοποίησε έκθεση με τα σκίτσα του βιβλίου της τον Ιανουάριο του 2020, στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών.

- Πως είναι να ζεις με αυτή την κατάσταση, θα ήθελες να την περιγράψεις;

«Να πούμε και ένα χαζό… έπρεπε να έρθει ο κορωνοϊός για να δώσω συνέντευξη σε αθλητική εφημερίδα. Ο μπάρμπας μου πάντα μου έλεγε, καλή είσαι κοπέλα μου, αλλά στερείσαι φιλάθλου πνεύματος. Προσπάθησαν να με κάνουν οπαδό του Εθνικού, αλλά εγώ τζίφος, μαύρο πρόβατο.

Το λέω, γιατί αυτή τη στιγμή προσπαθώ να δω τα θετικά που ίσως αυτή η κρίση να μας φέρει. Θέλω να πιστέψω, πως, όπως και σε όλες τις μεγάλες και κρίσιμες στιγμές, η ανθρωπότητα κάτι καλό θα μάθει. Είμαστε βέβαια κλεισμένοι σπίτι από τις 4 Μαρτίου, εγώ μέχρι τις 19 Μαρτίου πήγαινα σχολείο για να οργανώσω το προσωπικό. Κάναμε ειδική αποστείρωση στις αίθουσες, πετάξαμε ένα σωρό πράγματα. Και αυτό καλό το θεωρώ. Κάθε μέρα υπάρχει αυτό το κρίσιμο δελτίο στις έξι το απόγευμα, που σου λέει πόσα κρούσματα, πόσοι νεκροί. Αυτή είναι ίσως η μόνη στιγμή που νιώθουμε σαν σε πόλεμο. Διαβάζουμε δυστυχώς όχι μόνο αριθμούς, αλλά και ονόματα από γνωστούς. Χθες, δυστυχώς ακούσαμε για τον θάνατο ενός νέου ανθρώπου 26 ετών. Αυτό το λέω για να ξεχάσουμε την ιδέα πως αφορά μόνο τους ηλικιωμένους. Δεν μπορεί κανείς να κλάψει τους νεκρούς, οι κηδείες απαγορευμένες.

Σχεδόν κάθε μέρα δίνουμε ραντεβού με φίλους μέσω διαδικτύου για απεριτίφ, κάτι που είναι σαν λειτουργία για την κοινωνία στον βορρά... Αυτό μας επιτρέπει να νιώθουμε λιγότερο μόνοι. Το τηλέφωνο μας σώζει ψυχολογικά».

-Σου λείπουν οι μαθητές σου, πως επικοινωνείς μαζί τους αυτές τις δύσκολες στιγμές;

«Σαν διευθύντρια στην Ιταλία οι σχέσεις μου είναι περισσότερο με τους καθηγητές και το βοηθητικό προσωπικό. Τους ακούω καθημερινά, βασικά δουλεύουμε ίσως και περισσότερο από πριν, δεν έχουμε ωράριο, δεν έχει σαββατοκύριακα. Να σου πω ένα παράδειγμα. Το προηγούμενο Σάββατο το απόγευμα, πολλές τάξεις είχαν συσκέψεις για να συζητήσουν το τι και το πως της διδασκαλίας εξ αποστάσεως. Τελειώσαμε στις οκτώ, και κανείς δεν σκέφτηκε πως ήταν Σάββατο. Εχω επικοινωνία με πολλές οικογένειες που έχουν προβλήματα με σύνδεση ή που δεν διαθέτουν κομπιούτερ στο σπίτι. Να φανταστείς πως όταν οι γονείς δουλεύουν από το σπίτι, τα παιδιά κάνουν σχολείο από το σπίτι και οι συσκευές δεν φθάνουν. Ετσι οργανώνουμε διανομή από το σχολείο, μέχρι τώρα παρέδωσα 19 κομπιούτερ και πλέον αγοράζουμε SIM για αυτούς που δεν έχουν αρκετά giga.

Όλοι μου λείπουν, όπως έγραψε και ένας μαθητής μας, μου λείπουν και οι αντιπαθητικοί».

- Γιατί η Ιταλία βιώνει αυτή την ασύλληπτη τραγωδία σε σύγκριση με άλλες χώρες; Γιατί έφτασε σε αυτό το σημείο; Πολλοί πιστεύουν ότι άργησε να πάρει τα απαραίτητα μέτρα. Έχει συμμορφωθεί ο πολίτης με τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση της Ιταλίας;

«Το γιατί ακόμη κανείς δεν το ξέρει, υπάρχουν διάφορες θεωρίες, αλλά οι ειδήμονες λένε πως δεν έχουν εντοπίσει με σιγουριά τα αίτια. Στη Λομβαρδία υποστηρίζουν πως κάτι έγινε με το σύστημα εξαερισμού στα νοσοκομεία, άλλοι δίνουν βάρος στη μόλυνση. Πιστεύω ότι θα είναι θέμα έρευνας όταν τελειώσει αυτή η κατάσταση. Τώρα είναι και νωρίς και ανούσιο. Σίγουρα έγιναν λάθη, αλλά και αυτή η ένταση για να βρούμε τον αποδιοπομπαίο τράγο τη βρίσκω επικίνδυνη, γιατί η ουσία είναι πως κανείς μας δεν θα καταλάβαινε τα μέτρα αυτά αν δεν έφθανε η τραγωδία, γιατί κανείς δεν την γνώριζε. Έχουμε και αυτή την ιδέα πως ο κόσμος είναι μεγάλος, ενώ ζούμε σε ένα μεγάλο χωριό, ότι γίνεται στην Κίνα μας αφορά, αλλά ...

Αν οι περιφερειάρχες έκλειναν τα πάντα, όπως τώρα, από τις 5 Φεβρουαρίου, θα γελούσε και η κουτσή Μαρία. Το φαινόμενο που ζούμε θυμίζει πολλά, αλλά είναι και κάτι τελείως πρωτοφανές. Κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος. Χρειάζεται και λίγη ταπεινότητα και λιγότερη περιφρόνηση, πιστεύω, αν θέλουμε όντως να καταλάβουμε τι έγινε. Λέει ένα εβραϊκό ρητό, ο άνθρωπος έχει ένα στόμα και δυο αυτιά, γιατί πρέπει περισσότερο να ακούει παρά να μιλάει. Αλλά το ξεχνάμε, και φλυαρούμε για πολύπλοκα θέματα, με πολλούς συντελεστές, σαν το ιό, και θέλουμε να βρούμε τον δολοφόνο σαν να ήταν αστυνομικό.

Τώρα όχι μόνο έχουμε συμμορφωθεί, αλλά έχουμε περάσει στο άλλο άκρο, δηλαδή περπατάς πέντε λεπτά για να πας να ψωνίσεις και αν δεν φοράς γάντια μπορεί και να σε δείρουν μερικοί. Πριν έκραζαν γιατί, "δεν μασάμε, και τι θα γίνει αν κάνω τη βόλτα μου", τώρα περάσαμε στους συκοφάντες και στην ακραία ερμηνεία των ενδείξεων, που ήδη είναι ακραίες. Τα μέτρα αυτά δεν είναι πολιτικά, είναι ενδείξεις που έδωσε μια επιστημονική επιτροπή».

- Τι σε κάνει να ελπίζεις, αλλά και τι σε έχει απογοητεύσει;

«Με κάνει να ελπίζω το ότι ξέρω πως το δημόσιο σύστημα υγείας στην Ιταλία είναι από τα καλύτερα, το ότι ευτυχώς δεν κυβερνάει η Λέγκα, γιατί αυτά που λένε αυτές τις μέρες μας πάνε από τον Μεσαίωνα στο Αλ Τσαντίρ, με κάνουν να ελπίζω οι καθηγητές, τα παιδιά, η αλληλεγγύη που παρά τις δυσκολίες πάντα ανθίζει εκεί που δεν περιμένεις. Με απογοητεύουν οι απλοποιήσεις, αυτοί που θέλουν να βρουν πολιτικό συμφέρον από την κατάσταση, αυτοί που θέλουν να βρουν συνωμοσίες σε ένα φαινόμενο το οποίο εν μέρει ήταν αναμενόμενο».

- Πως είναι η καθημερινή ζωή στο σπίτι, πώς περνάτε τον ελεύθερο χρόνο που έχετε κάτω από αυτές τις συνθήκες;

«Είμαστε όλοι συγκεντρωμένοι σε online activities , οι γιοι μου σε μαθήματα, εγώ στην οργάνωση και επιτήρηση, ο άνδρας μου είναι σκιτσογράφος και σκιαγραφεί κάθε μέρα εικόνες της σημερινής Ιταλίας. Δουλεύουμε όλοι μέρα, και βρισκόμαστε μαζί για φαγητό, το οποίο τώρα έχει γίνει σημαδιακό στις οικογένειες. Διάβαζα σήμερα πώς το αλεύρι τετραπλασίασε τις πωλήσεις, όλοι κάνουν τούρτες και πίτσες. Εμείς σήμερα μουσακά...Ευτυχώς έχουμε έναν σκύλο και βγαίνουμε έξω για μικρές βόλτες».

- Τι σου λείπει πιο πολύ;

«Οι γονείς μου. Ζουν στην ίδια πόλη, αλλά έχω να τους δω πάνω από 20 μέρες. Ειδικά ο πατέρας μου, γιατί ξέρω πως σαν γιατρός (συνταξιούχος εδώ και χρόνια) θα ήθελε τώρα να είναι χρήσιμος, αλλά δεν μπορεί. Είναι λίγο σαν λιοντάρι μαντρωμένο. Ευτυχώς είναι η μητέρα μου, που τον μαλώνει».

- Νιώθετε αλληλεγγύη από άλλες χώρες, αισθάνεστε ότι βοηθούν την Ιταλία;

«Αυτό που έκανε περισσότερο θόρυβο ήταν οι γιατροί από την Κούβα, σαν να μη ξέραμε πως έχουν από τους καλύτερους ειδικούς και πως πήγαν και όταν συνέβη αυτό με τον Έμπολα στην Αφρική. Αλλά βέβαια, αυτό έκανε εντύπωση, γιατί υπάρχει μια υπεροψία από τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε πολλά θέματα, και ειδικά σε αυτά που αφορούν την γνώση. Μάλλον δεν έχουμε βγει από την αποικιοκρατία. Και αυτή είναι μια από τις προκλήσεις του κορωναϊού, να βγούμε από το κρυστάλλινο παλάτι του αποίκου». 

- Όλα αυτά τι πιστεύεις ότι σημαίνουν για το μέλλον , το δικό σου, των παιδιών σου;

«Δεν σκέφτομαι τόσο το προσωπικό μου μέλλον, αισθάνομαι προνομιούχα. έχω σπίτι, έχω οικογένεια, έχω σταθερή δουλειά, σκέφτομαι τα πιο εύθραυστα στρώματα, τους συμβασιούχους, τους εργαζομένους στον τουρισμό και στο εμπόριο, αλλά και τους άστεγους... Όλοι θα ζήσουμε τις επιπτώσεις, αλλά μερικοί θα πληρώσουν πολύ περισσότερο, θα πληρώσουν πολλές νύφες όπως λέμε.

Το θετικό είναι πως όλοι θυμήθηκαν τη σημασία της δημόσιας υγείας, των γιατρών και των νοσοκόμων, αλλά και του διδακτικού προσωπικού. Ελπίζω να μην πέσει λήθη όταν τελειώσουν όλα».

- Τι θα ήθελες να πεις στους συγγενείς και στους φίλους στην Ελλάδα;

«Να προσέχουν, να μην ακούν τους σαχλούς, να σβήνουν την τηλεόραση και να διαβάζουν σοβαρά έντυπα. Χρειάζεται ψυχραιμία και μελέτη, τέλος το τσίρκο. Και αν μπορούν να κρατάνε ημερολόγιο των εκτρωμάτων που λένε μερικοί, για να τα θυμόμαστε μετά, όταν περάσει η μπόρα και πάλι ξαναρχίσει το μακελειό στο δημόσιο. Και βέβαια, πως ελπίζω το καλοκαίρι να μας δει πάλι μαζί, μας λείπει η μυρωδιά της Ελλάδας και ο ορίζοντας».

-  Θα ήθελες να στείλεις ένα μήνυμα στην Ελλάδα και τους Έλληνες;

«Στην Ιταλία μιλάνε για πόλεμο, αλλά εδώ τελείωσε το 1945. Η Ελλάδα έζησε δύσκολες στιγμές , τελευταία φορά το 1967, τότε έκλεισαν πάλι τις πόρτες των σπιτιών. Ας μην κλείσουμε πάλι τις πόρτες των καρδιών μας. Τις πιο δύσκολες ίσως συνθήκες τις ζουν οι πρόσφυγες που ζητούν άσυλο στην χώρα μας. Μην τους ξεχάσετε. Όπως βλέπετε, δεν είναι αυτοί το πρόβλημα».

* Ένα μεγάλο ευχαριστώ τον Τζιανλούκα Κονσταντίνι για τα υπέροχα σκίτσα που μας έστειλε και δημοσιεύονται στη Metrosport