Με την "πλάτη στον τοίχο" έχουν βρεθεί 65.000-70.000 Έλληνες δανειολήπτες, που έλαβαν δάνεια σε ελβετικό φράγκο, κυρίως κατά τα έτη 2006-2009, καθώς εξαιτίας της αλλαγής της ισοτιμίας του νομίσματος έναντι του ευρώ έχουν φτάσει να πληρώνουν "χρυσά" τα ληφθέντα ποσά.
Τα παραπάνω υποστηρίζει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα, ενόψει συλλογικής δικαστικής διεκδίκησης, στην οποία προχωρά ο Σύλλογος Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου αλλά και δύο ενημερωτικών εκδηλώσεων, που θα πραγματοποιηθούν στην Κοζάνη και τη Θεσσαλονίκη το σαββατοκύριακο.
Σύμφωνα με την κ. Νούκα, την περίοδο 2006-2009, κατά την οποία έλαβε χώρα αθρόα προώθηση δανείων σε ελβετικό φράγκο, λόγω της ευνοϊκής τότε για τους δανειολήπτες ισοτιμίας, η ενημέρωση των πολιτών [από τις τράπεζες] περιορίστηκε στα οφέλη από τη χαμηλή δόση και το ευνοϊκό επιτόκιο. Αντίθετα και παρά το γεγονός ότι αυτό επιβάλλεται από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία, δεν δόθηκε επαρκής πληροφόρηση για τις επιπτώσεις που θα είχε στις δόσεις και το κεφάλαιο του δανείου μια σοβαρή υποτίμηση του ευρώ και τυχόν αύξηση του επιτοκίου του ελβετικού φράγκου. Έτσι, 65.000-70.000 δανειολήπτες έλαβαν τέτοια δάνεια.
Στην πορεία όμως, άρχισε να μεταβάλλεται σοβαρότατα η ισοτιμία του ελβετικού φράγκου εις βάρος του ευρώ, γεγονός που προκάλεσε την παρέμβαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, περί τα μέσα Σεπτεμβρίου 2011. Προκειμένου ν΄ αναχαιτίσει την δραματική ανατίμηση του ελβετικού φράγκου, η κεντρική τράπεζα της χώρας έθεσε ανώτατη τιμή στην ισοτιμία του νομίσματός τους στο 1,220 έναντι του ευρώ. Ακολούθως όμως, τον Ιανουάριο του 2015, κατάργησε τον περιορισμό, με αποτέλεσμα η ισοτιμία των δύο νομισμάτων να κυμαίνεται πλέον στο ένα προς ένα. Απόρροια της νέας ισοτιμίας ήταν ο εγκλωβισμός χιλιάδων δανειοληπτών, που είδαν το κεφάλαιο που δανείστηκαν να αυξάνεται δραματικά αντί να μειώνεται, παρότι οι ίδιοι πλήρωναν αυξημένες δόσεις!
Επιβάρυνση 95000 ευρώ σε δάνειο 125000 ευρώ
Μεταφράζοντας τις επιπτώσεις σε αριθμούς, η κ. Νούκα αναφέρει: "Αν θα θέλαμε να δώσουμε ένα αριθμητικό παράδειγμα, δανειολήπτης που η δόση του ανερχόταν στα 1.000 ελβετικά φράγκα κατέβαλε ως δόση 606 ευρώ και σήμερα καταβάλει περίπου 1.000 ευρώ. Δανειολήπτης που δανείστηκε 125.000 ευρώ το 2008 και έχει καταβάλει 40.000 ευρώ μέχρι σήμερα, οφείλει άληκτο κεφάλαιο 170.000 ευρώ, δηλαδή έχει επιβάρυνση κεφαλαίου κατά 55.000 ευρώ. Αν υπολογιστούν και τα 40.000 ευρώ που έχει καταβάλλει ήδη, η επιβάρυνση ανέρχεται σε 95.000 ευρώ σε ένα δάνειο 125.000 ευρώ. Το παράδειγμα αυτό είναι πραγματικό και όχι υποθετικό".
Δικαιώνονται στα δικαστήρια οι δανειολήπτες
Είναι όμως “ανοχύρωτοι” οι δανειολήπτες; Κατά την κ Νούκα, η ελληνική δικαιοσύνη με πρόσφατες οριστικές αποφάσεις, καθώς και με αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων δικαιώνει τον ένα μετά τον άλλο τους δανειολήπτες, που ζητούν δικαστική προστασία. Η αρχή έγινε με τις αποφάσεις των Πρωτοδικείων Ξάνθης (23/2014, οριστική απόφαση) και Κοζάνης (342/2014, απόφαση ασφαλιστικών μέτρων), που επανέφεραν την αποπληρωμή των δανειακών υποχρεώσεων των δανειοληπτών στα επίπεδα της ισοτιμίας εκταμίευσης, της ισοτιμίας του χρόνου δανεισμού τους.
Το θέμα αντιμετώπισε και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο απεφάνθη ότι η ρήτρα της συναλλαγματικής ισοτιμίας στις εν λόγω δανειακές συμβάσεις μπορεί να ελεγχθεί ως προς την καταχρηστικότητά της, όταν καταλύεται η αρχή της διαφάνειας. Με άλλα λόγια, όταν η ρήτρα είναι διατυπωμένη κατά τρόπο που δεν γίνονται σαφείς και κατανοητοί για τον καταναλωτή οι οικονομικοί λόγοι που οδήγησαν στην εισαγωγή της στην σύμβαση καθώς και οι οικονομικές της συνέπειες.
Σε πρόσφατη οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2014, τέλος, έγινε ρητή και ειδική πρόβλεψη για τη δανειοδότηση σε συνάλλαγμα, προκειμένου να προστατευθεί ο καταναλωτής, επιβάλλοντας στα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε όταν μια σύμβαση πίστωσης αφορά δάνειο σε ξένο νόμισμα, τη στιγμή που συνάπτεται να υπάρχει το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο για τη διασφάλιση του πολίτη.
Ενημερωτικές εκδηλώσεις για τη συλλογική δικαστική διεκδίκηση
Ο Σύλλογος καλεί τους πολίτες να αναλάβουν συλλογική δράση για να διεκδικήσουν δικαστικά τη δικαίωσή τους. Ενημερωτικές εκδηλώσεις για το πώς μπορούν να συμμετάσχουν στη συλλογική δικαστική διεκδίκηση θα γίνουν στην Κοζάνη το Σάββατο (στις 18.30 στο Εργατικό Κέντρο) και στη Θεσσαλονίκη την Κυριακή (στις 11.30, στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο).
