Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) συνεχίζει να φέρνει επανάσταση στον χώρο της ιατρικής, όχι μόνο σε επίπεδο σωματικής διάγνωσης, αλλά πλέον και σε ψυχιατρικές παθήσεις. Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS) αποκαλύπτει ότι τα γλωσσικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να εντοπίσουν σημάδια σχιζοφρένειας, αναλύοντας απλώς τον τρόπο που οι ασθενείς χρησιμοποιούν τις λέξεις.
AI και σχιζοφρένεια: Το πείραμα με τη γλωσσική ευφράδεια
Οι ερευνητές από το University College London (UCL), με επικεφαλής τον νευρολόγο δρ Matthew Nour, πραγματοποίησαν μια πιλοτική μελέτη με 52 συμμετέχοντες, εκ των οποίων οι 26 είχαν διαγνωστεί με σχιζοφρένεια.
Κατά τη διάρκεια του πειράματος, όλοι κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε ένα πεντάλεπτο τεστ γλωσσικής ευφράδειας, στο οποίο έπρεπε να:
-
Αναφέρουν λέξεις που ανήκουν στην κατηγορία «ζώα»
-
Αναφέρουν λέξεις που ξεκινούν από το γράμμα P
Στόχος ήταν να διαπιστωθεί αν ένας αλγόριθμος επεξεργασίας φυσικής γλώσσας (NLP) μπορούσε να προβλέψει τις λέξεις που θα έλεγαν οι συμμετέχοντες, και αν υπήρχαν σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε ασθενείς και υγιή άτομα.
Τι έδειξε η τεχνητή νοημοσύνη
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη βιβλιοθήκη fastText, ένα ανοιχτού κώδικα εργαλείο ενσωμάτωσης λέξεων, για να αναλύσουν τα λεκτικά δεδομένα. Το βασικό συμπέρασμα: Οι απαντήσεις των υγιών συμμετεχόντων ήταν περισσότερο προβλέψιμες από την τεχνητή νοημοσύνη σε σχέση με εκείνες των ατόμων με σχιζοφρένεια. Όσο πιο σοβαρά ήταν τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας, τόσο χαμηλότερη ήταν η προβλεψιμότητα των λέξεων από το AI. Αυτό υποδηλώνει μια αποδιοργάνωση στις νοητικές/γλωσσικές αναπαραστάσεις, κοινό χαρακτηριστικό της ψυχικής διαταραχής.
Η σύνδεση με τους «γνωστικούς χάρτες» του εγκεφάλου
Για να εμβαθύνουν στα ευρήματα, οι ερευνητές προχώρησαν και σε εγκεφαλικές απεικονίσεις. Εστίασαν σε περιοχές όπως ο ιππόκαμπος, που σχετίζεται με τη μάθηση και την αποθήκευση γνωστικών χαρτών – δηλαδή τις εσωτερικές αναπαραστάσεις που μας βοηθούν να κατανοούμε τις σχέσεις ανάμεσα στα αντικείμενα και τις έννοιες του κόσμου. Τα άτομα με σχιζοφρένεια εμφάνισαν μειωμένη σημασιολογική συνέπεια, τόσο στη συμπεριφορά όσο και στην νευρική δραστηριότητα, στοιχείο που συνδέεται με τα αρνητικά ψυχωτικά συμπτώματα της διαταραχής.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον της ψυχιατρικής
Η σχιζοφρένεια, που επηρεάζει περισσότερα από 24 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), παραμένει μία από τις 15 κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να:
-
Βοηθήσει στον έγκαιρο εντοπισμό ψυχικών διαταραχών
-
Συμπληρώσει την ανθρώπινη κρίση με αντικειμενικά γλωσσικά δεδομένα
-
Υποστηρίξει νέες μορφές θεραπευτικής παρέμβασης και παρακολούθησης