«Αν θες να είσαι ευτυχισμένος, βάλε έναν στόχο που θα οδηγεί τις σκέψεις σου, θα απελευθερώσει την ενεργητικότητά σου και θα σου δώσει ελπίδες» είπε ο Αμερικανός μεγιστάνας Andrew Carnegie, έναν αιώνα νωρίτερα. Ο Δημήτρης Γαργαλιάνος, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Δημοκρήτιου Πανεπιστημίου Θράκης, παρότι πήγε στο Springfield College, Springfield, Mass., USA, όπου πήρε Master στο «Sport Administration» το 1983 και ήταν ο μοναδικός τότε στην Ελλάδα, ίσως να μην γνωρίζει αυτή τη ρήση του Αμερικανού μεγιστάνα. Από την ημέρα όμως που γύρισε στην Ελλάδα έβαλε έναν στόχο ο οποίος τον έκανε ευτυχισμένο: Να πείσει την πολιτεία να δημιουργήσει Εθνική Σχολή εκπαίδευσης Αθλητικών στελεχών. Πίστευε και πιστεύει ότι ο ελληνικός αθλητισμός, μόνο όταν στελεχωθούν τα θεσμικά όργανα με επιστημονικά κατηρτισμένα άτομα στο αθλητικό management, θα εκσυγχρονιστεί.
Ο στόχος αυτός μοιάζει για τον Γαργαλιάνο στοίχημα ζωής, γι’ αυτό και γύρισε την πλάτη σε πολλές δελεαστικές προτάσεις για εργασία στο εξωτερικό. Όπως στο υπουργείο Αθλητισμού της Μ. Βρετανίας και από Πανεπιστήμια των ΗΠΑ.
Η
μεγάλη ατυχία που
τον πείσμωσε
Ολα
ξεκίνησαν το 1979 όταν ως αθλητής στίβου
παρότι έπιασε το όριο για τους Ολυμπιακούς
Αγώνες της Μόσχας, δεν συμμετείχε λόγω
τραυματισμού. Ο σοβαρός τραυματισμός
προκλήθηκε γιατί πιέστηκε από τους
αθλητικούς παράγοντες να πάρει μέρος,
λίγους μήνες νωρίτερα, στην Πανεπιστημιάδα
του Μεξικού παρότι ήταν τραυματίας, κι
αυτό επιδείνωσε την κατάσταση του. Με
τον καιρό, βρήκε τρόπο να μετατρέψει
τον θυμό που ένοιωθε σε θετική ενέργεια
για κάτι καλό. «Κατανόησα ότι αυτό που
μου συνέβη ήταν αποτέλεσμα του γεγονότος
ότι οι άνθρωποι ήταν άσχετοι με το τι
εστί αθλητής και αθλητισμός και ότι
πριν αναλάβουν τις τύχες ενός τόσο
σοβαρού για την χώρα θέματος (την διοίκηση
του αθλητισμού) και τόσων πολλών και
ευαίσθητων ανθρώπων (των αθλητών /
αθλητριών) πρέπει να εκπαιδεύονται»
δηλώνει τώρα, εξηγώντας τους λόγους που
έκανε στοίχημα ζωής η δημιουργία Εθνικής
Σχολής Εκπαίδευσης Αθλητικών στελεχών.
Μέχρι σήμερα έχει πάρει πέντε σχετικά μεταξύ τους πτυχία, το 1993 δημιούργησε έναν επιστημονικό φορέα (την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Διοίκησης Αθλητισμού και Αναψυχής) και το 1995 έβαλε το μάθημα Οργάνωση / Διοίκηση του Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο.
Τον Δημήτρη Γαργαλιάνο τον γνώρισα στις αρχές της δεκαετίας του ’90 με αφορμή τηλεοπτική εκπομπή με θέμα της εκπαίδευση των αθλητικών στελεχών. Τον άκουγα να μιλάει με πάθος για το όραμα του σε μία εποχή που οι αθλητικοί παράγοντες διοικούσαν γράφοντας τα οικονομικά στοιχεία σε… κατριγέ κόλα. Το όραμα του με ενθουσίασε, αλλά του κατέθεσα και την αμφιβολία μου για την άμεση υλοποίηση του. Δεν έπεσα έξω, αφού πέρασαν περίπου 30 χρόνια από τότε κι ακόμη βρίσκει μπροστά του αντιστάσεις. Είναι αλήθεια ότι πλέον, μαζί με τους συνοδοιπόρους του, έχουν μεγαλύτερο ακροατήριο και περισσότεροι άνθρωποι συντάσσονται στην προσπάθεια.
Ισως
να έφθασε η ώρα ο σπόρος που έριξε πριν
από 30 χρόνια να δώσει καρπό προς όφελος
του ελληνικού αθλητισμού.
-
Κάνετε μία προσπάθεια 30 χρόνια, ποιό
είναι το επίπεδο που θα σας ικανοποιήσει;
Ένας
πολύ καλός τρόπος να ενσωματωθεί η αξία
της εκπαίδευσης στον αθλητισμό της
χώρας, είναι να δημιουργηθεί μία Εθνική
Σχολή Αθλητικών Στελεχών, η οποία θα
φροντίζει όλους όσοι ενδιαφέρονται να
αποκτήσουν τις γνώσεις που χρειάζονται
για να μπορούν να λειτουργήσουν αποδοτικά
μέσα στον αθλητισμό, αλλά και έξω από
αυτόν. Αναμφίβολα θα συμβάλλει και στον
περιορισμό των θλιβερών φαινομένων που
καταγγέλλονται τον τελευταίο καιρό.
-Η
εκπαίδευση των αθλητικών διοικητικών
στελεχών είναι ένα από τα προσωπικά σας
στοιχήματα. Πώς θα βαθμολογούσατε το
μέχρι τώρα αποτέλεσμα της δράσης σας;
Ανάλογα
με τα κριτήρια που θα χρησιμοποιηθούν.
Προσωπικά επιλέγω το κριτήριο της
σύγκρισης μεταξύ του ποιες ήταν οι
συνθήκες το 1979, δηλαδή την χρονιά που
σταμάτησα τον πρωταθλητισμό λόγω
τραυματισμού, με το τι υπάρχει σήμερα.
Η σύγκριση φανερώνει ότι συντελέστηκαν
πολλά. Χαίρομαι που σε κάποια από αυτά
συνέβαλλα, «βλέπω» με ενδιαφέρον αυτό
που έρχεται στο άμεσο και μέσο μέλλον
και αναγνωρίζω το πρόσημο ως θετικό.
«Είχα
και έχω πίστη
στον στόχο»
-Τι
σας απογοήτευσε περισσότερο και τι σας
ενθάρρυνε τα χρόνια που προσπαθείτε να
ευαισθητοποιήσετε τους ανθρώπους του
αθλητισμό και την κυβέρνηση να
δημιουργήσουν Εθνική Σχολή Αθλητικών
Στελεχών;
Όταν
σταμάτησα τον αθλητισμό αναγκάστηκα
να «ξαναγεννηθώ», να μάθω να ζω με άλλο
τρόπο, να επαναπροσδιορίσω ό,τι με
προσδιόριζε μέχρι τότε. Γρήγορα
αντιλήφθηκα ότι η απογοήτευση είναι
ένα από συναισθήματα που απομυζούν την
ενέργεια που έχουμε, ενώ συναισθήματα
όπως η αγάπη, η πίστη, η ελπίδα, κλπ., την
πολλαπλασιάζουν. Επέλεξα, λοιπόν, να
προσπαθώ να ευαισθητοποιήσω τους
ανθρώπους του αθλητισμού και την
κυβέρνηση με μία βαθιά πίστη ότι η Σχολή
θα γίνει και όχι μόνο θα βιώσω την
δημιουργία της, αλλά και θα την υπηρετήσω.
Ο πρώτος τρόπος ήταν με την δημιουργία
σχετικής ειδικότητας σε Πανεπιστήμιο
της χώρας για την προετοιμασία των
στελεχών που θα διεκδικούσαν αργότερα
την ένταξή τους στον χώρο της διοίκησης
του αθλητισμού. Ο δεύτερος τρόπος είναι
η δημιουργία της Εθνικής Σχολής Αθλητικών
Στελεχών για τα στελέχη που εκλέγονται
στα διοικητικά συμβούλια των αθλητικών
φορέων. Θεωρώ ότι οι νέοι άνθρωποι που
θα εκλεγούν στις επερχόμενες εκλογές
θα αντιληφθούν την αξία της και θα την
εντάξουν στις προτεραιότητές τους.
«Οι
αθλητές αγωνιούν
για την επόμενη
μέρα»
-Διαπιστώνετε
ότι ευαισθητοποιούνται οι αθλητές προς
το κομμάτι της εκπαίδευσης;
Αναμφίβολα,
κατά την διάρκεια της καριέρας τους
όλοι οι αθλητές ανησυχούν σχετικά με
το τι θα κάνουν μετά τον αθλητισμό και
χαίρομαι κάθε φορά που διαπιστώνω ότι
κάποιος τα καταφέρνει να τον συνδυάσει
με εκπαίδευση ή/και εμπειρία σε κάτι
που αργότερα θα μπορεί να ασκήσει ως
επάγγελμα. Το θέμα είναι λίγο σύνθετο.
Η ανάγκη για την εκπαίδευση των αθλητών
πρέπει να γίνει κατανοητή από τους
αρμόδιους φορείς (αθλητικούς, πολιτικούς,
κυβερνητικούς, κοινωνικούς, κλπ.) και
θεσμικά να συνεργαστούν για να
δημιουργήσουν τις δομές που θα δώσουν
την δυνατότητα σε όλους αθλητές να
εκπαιδευτούν και να ετοιμαστούν για
την ζωή τους μετά τον αθλητισμό. Εδώ και
μερικά χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει
εκδώσει «Οδηγίες για την Διπλή Καριέρα
των Αθλητών», που καλύπτουν όλους τους
εμπλεκόμενους (αθλητές, γονείς, προπονητές,
σωματεία, κλπ.)».
«Μεγάλη
αποδοχή του
UEFA
D»
-Πώς
ανταποκρίνονται οι άνθρωποι του
αθλητισμού στα προγράμματα εκπαίδευσης
διοικητικών στελεχών της ΕΠΟ/UEFA;
Τα στελέχη που ασχολούνται με την Εκπαίδευση στην ΕΠΟ έχουν το μυαλό τους και την καρδιά τους ανοιχτά σε καινοτόμες ιδέες και όταν τους τέθηκε το θέμα της εκπαίδευσης των διοικητικών στελεχών του αθλήματος κατανόησαν άμεσα την σπουδαιότητά του. Σε ελάχιστο χρόνο συγκροτήθηκε το περιεχόμενο του προγράμματος, παρουσιάστηκε στην ιεραρχία της Ομοσπονδίας και εγκρίθηκε. Ακολούθως, έγινε η παρουσίαση του προγράμματος στην UEFA, η οποία το υποστήριξε αμέσως
- Πόσο διαρκεί;
«
Η ειδική Σχολή με το όνομα UEFA D, διαρκεί
18 ώρες και προσφέρεται δωρεάν στα στελέχη
των ακαδημιών και των ομάδων του
ποδοσφαίρου. Επιπλέον, το UEFA D ενισχύθηκε
με την υποχρέωση που επέβαλε η ΕΠΟ στις
ακαδημίες να έχουν στο δυναμικό τους
τουλάχιστον ένα στέλεχος που να το έχει
παρακολουθήσει. Μέχρι στιγμής έχει
παρουσιαστεί σε περισσότερες από 30
Ενώσεις Ποδοσφαιρικών Σωματείων και η
ανταπόκριση είναι τόσο μεγάλη και θετική
που έχουν αρχίσει να δημιουργούνται
σκέψεις για επέκταση του προγράμματος
σε περισσότερες ώρες και περισσότερα
διοικητικά θέματα.
«Ο
ρόλος της
ΕΛΣΤΑΤ»
-
Ένας καλός «σύμμαχος» στην προσπάθεια
σας θα ήταν η ΕΛΣΤΑΤ. Σας συμπαραστέκεται;
Δυστυχώς όχι όσο μπορεί και όσο πρέπει. Πριν καιρό υψηλόβαθμα στελέχη της ΕΛΣΤΑΤ μού έκαναν την τιμή να μού αφιερώσουν λίγο χρόνο, στον οποίο μού εξήγησαν ότι το Καταστατικό της Αρχής ορίζει ότι μπορεί να συνεργάζεται μόνο με δημόσιους φορείς και όχι με ιδιώτες. Ωστόσο, με γνώμονα τι γίνεται σε άλλες χώρες, πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα επιλέξει στις έρευνες που γίνονται τακτικά σχετικά με το που οι Έλληνες πολίτες αφιερώνουν τον χρόνο τους και που ξοδεύουν τα χρήματά τους να περιλαμβάνονται και ερωτήσεις για τον αθλητισμό.
-Ποιοι φορείς πιστεύετε ότι επιβάλλεται να συστρατευθούν στο όραμά σας ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τον εκσυγχρονισμό των αθλητικών ομοσπονδιών;
Η απάντηση είναι απλή: ΟΛΟΙ, με πρώτη την κυβέρνηση. Νομίζω ότι αποδείχτηκε περίτρανα στην περίοδο της προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 ότι για την διοργάνωση του μεγάλου αυτού γεγονότος είναι απαραίτητη η συνεργασία μεταξύ όλων των φορέων
Αν
ρωτάτε τη γνώμη μου θα σας πω ότι, ως
χώρα που γέννησε τον αθλητισμό και τον
Ολυμπισμό, η Ελλάδα χρειάζεται να
οργανώνει ένα Υπουργικό Συμβούλιο με
θέμα τον αθλητισμό κάθε φορά που
σχηματίζεται νέα κυβέρνηση, ώστε να
συντονίζονται όλοι οι φορείς προς ένα
κοινό στόχο.
Τα
κριτήρια για
το εκλέγεσθε
-Πιστεύετε
ότι ο νέος αθλητικός νόμος που βάζει
ηλικιακό όριο για το εκλέγεσθε στους
παράγοντες εξυπηρετεί τον αθλητισμό;
Κύριε
Μάστορα, στην ζωή μου συνάντησα πολλούς
υπερήλικες ανθρώπους με ζωντάνια,
ικανότητες, «φρέσκιες» ιδέες και διάθεση
να εργαστούν για να τις υλοποιήσουν,
αλλά και ανθρώπους νέους στην ηλικία
που το μυαλό τους και η ψυχή τους έχουν
«σκουριάσει». Ως εκ τούτου, θεωρώ ότι
τα κριτήρια για να επιτρέπεται σε κάποιον
/ κάποια να εκλέγεται στους αθλητικούς
φορείς πρέπει να είναι πιο ουσιαστικά.
Για παράδειγμα, οι σπουδές σε κάτι
σχετικό με την διοίκηση (διοίκηση
επιχειρήσεων, νομικά, οικονομικά, κλπ.),
η εμπειρία από ένα σχετικό με την διοίκηση
επάγγελμα, η γνώση ξένων γλωσσών, η γνώση
χρήσης υπολογιστών, κ.ά., είναι μακράν
σημαντικότερα από την ηλικία. Η αθλητική
εμπειρία είναι επίσης χρήσιμη.
-Τελικά
τι είναι αυτό που φταίει και ο ελληνικός
αθλητισμός διοικητικά παραμένει
στάσιμος;
Θεωρώ ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι του αθλητισμού δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τα τεράστια οφέλη που προκύπτουν από τον αθλητισμό και, ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να «πείσουμε» την κοινωνία για την σπουδαιότητα του λειτουργήματος (πιστέψτε με πρόκειται για λειτούργημα και όχι για επάγγελμα) που επιτελούμε. Προσωπικά δεν ξέρω κάποιον άλλο θεσμό του ανθρώπου που να δημιουργεί οφέλη σε 7 επίπεδα. Όταν αντιληφθούμε αυτό που αντιλήφθηκε η Κίνα, προσδιορίσουμε με επιστημονικό τρόπο τα οφέλη που προκύπτουν από τον αθλητισμό και τα κοινοποιήσουμε στις Ελληνίδες και στους Έλληνες να είστε βέβαιος ότι ο αθλητισμός θα προοδεύσει με τεράστιες ταχύτητες.