Φαντάζει δύσκολο να σκεφτεί κανείς ότι στον 21ο αιώνα υπάρχει άθλημα που αποκλείει τις γυναίκες. Και, όμως, στην Ιαπωνία στο επαγγελματικό σούμο επιτρέπονται μόνο άνδρες. Όχι, επειδή δεν υπάρχει ενδιαφέρον από το γυναικείο φύλο αλλά επειδή έτσι προστάζει η θρησκεία τους.
Η Χιγιόρι Κον προσπαθεί να γίνει το σφυρί που θα σπάσει τις παγωμένες αυτές παραδόσεις. Ονομάζεται «Little Miss Sumo» και έχει θέσει στόχο στη ζωή της να καταπολεμήσει το σεξισμό που αναβλύζει από το άθλημα, να εμπνεύσει και άλλες γυναίκες να ενταχθούν σε αυτό και να καταφέρουν να μπουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Είναι το πεπρωμένο της
Άρχισε να ασχολείται με το άθλημα στην ηλικία των πέντε ετών. Έβλεπε τα αδέρφια της να προπονούνται, να μάχονται και κόλλησε το μικρόβιο. Ακολούθησε εξαρχής όλα τα «πρέπει» της λιτής και πειθαρχημένης ζωής ενός σούμο. Μέχρι την τρίτη τάξη κανείς δεν είχε καταφέρει να τη νικήσει, ούτε κορίτσι ούτε αγόρι.
Σε αντίθεση με τα κορίτσια της χώρας της, εκείνη αποφάσισε να συνεχίσει να ασκεί το άθλημα και όσο περνούσε ο καιρός άρχισε να ξεχωρίζει. Κάποια στιγμή σκέφτηκε να κάνει το χόμπι της επάγγελμα. Εκεί εμφανίστηκαν τα πρώτα εμπόδια. Δεν πτοήθηκε και συνέχισε να προπονείται καθημερινά για να δώσει σάρκα και οστά στο όνειρο της, να παίξει σε επαγγελματικό επίπεδο και να γίνει η καλύτερη στον κόσμο.
Γεννημένη στην πόλη Αομόρι, η οποία είναι η γενέτειρα του σούμο, θεωρεί την αλλαγή των πραγμάτων πεπρωμένο της. Με σθένος, πυγμή και επιμονή προπονείται σκληρά και είναι έτοιμη να νικήσει θεούς και δαίμονες για να δώσει το δικαίωμα στις γυναίκες να ανέβουν στο ρινγκ. Ο πατέρας της είναι αντίθετος με αυτό αλλά η μικρή Χιγιόρι έχει τη συμπαράσταση της μητέρας της, η οποία είναι περήφανη για την κόρη της και δεν χάνει την ευκαιρία να την παρακολουθεί και να αγοράζει κάθε έντυπο που αναφέρεται σε εκείνη. Εξάλλου, δεν υπάρχουν πολλές μαχήτριες που μπορούν να θαυμάσουν τα κορίτσια, όπως παραδέχεται.
Το Παγκόσμιο της Ταϊβάν
Η Κον το 2018 έλαβε μέρος στον ερασιτεχνικό διαγωνισμό που διεξάγεται στην Ταϊβάν και συμμετέχουν άνδρες και γυναίκες από όλο τον κόσμο. Τέθηκε αντιμέτωπη με τους καλύτερους και έδειξε ότι διαθέτει τα δύο βασικά στοιχεία των παλαιστών, τη φυσική κατάσταση και τη δύναμη. Όταν μπήκε στο ρινγκ με γρήγορες και αποτελεσματικές κινήσεις έθεσε νοκ άουτ τις αντιπάλους της και έφτασε στην τελική μάχη. Εκεί ηττήθηκε από την πιο έμπειρη και δίμετρη Πολιάκοβα Άννα από τη Ρωσία και κρέμασε στο στήθος της το αργυρό μετάλλιο.
Η θρησκεία επιλέγει τους άνδρες
Στην Ιαπωνία το σούμο είναι καθαρά ένα ανδρικό άθλημα. Έτσι προστάζουν οι ιεροί κανόνες του Σιντοϊσμού. Οι γυναίκες, σύμφωνα με την ιαπωνική θρησκεία, «δεν είναι καθαρές» και για αυτό απαγορεύεται να αγωνιστούν στο ρινγκ. Μάλιστα, υπάρχουν ένθερμοι υποστηρικτές που θεωρούν ότι δεν θα έπρεπε να τους δίνεται η ευκαιρία να αγωνιστούν ούτε σε ερασιτεχνικό επίπεδο.
Η Κον υποστηρίζει ότι αυτή η πεποίθηση είναι άδικη και αποτελεί πρόκληση για την ίδια να καταφέρει να την αλλάξει και να κάνει τους πάντες «να κατανοήσουν ότι όταν μπαίνουμε στο ρινγκ δεν νιώθουμε άνδρες ή γυναίκες, ούτε έχει σημασία αυτό. Απλώς παλεύουμε. Η μόνη διαφορά μας είναι η ενδυμασία. Τίποτα άλλο. Δεν είμαστε γυμνές όπως οι άντρες, αλλά φοράμε κι εμείς τη ζώνη mawashi, το σύμβολο του σούμο. Παλεύουμε σαν αυτούς. Και μπορούμε να παλέψουμε και με αυτούς!».
Οι γυναίκες εκπαιδεύονται αλλά δεν αγωνίζονται
Στην Ιαπωνία χιλιάδες κορίτσια ασκούν καθημερινά το άθλημα στο σχολείο και μπορούν να εξασφαλίσουν υποτροφίες για πανεπιστήμια που διδάσκεται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Sumo Club στο Πανεπιστήμιο Nihon. Κάθε χρόνο διεξάγονται τουρνουά γυναικών και το πρωτάθλημα για τον καλύτερο μαχητή της χώρας.
Ελάχιστες φτάνουν σε αυτό το σημείο. Η εκπαίδευση τους σταματά στο δημοτικό. Έπειτα, εγκαταλείπουν και ακολουθούν το πρότυπο της ιδανικής γυναίκας. Δηλαδή, μαθαίνουν να είναι σεμνές, να βαδίζουν τρία βήματα πίσω από τον άνδρα τους και να μην φαίνονται.
Η Χιγιόρι δεν συμμερίζεται την άποψη αυτή. Κάνοντας μαθήματα σπουδών φύλου έμαθε ότι πολλές γυναίκες αγωνίζονται για θέματα ισότητας στον κόσμο αλλά ήταν μηδαμινά τα παραδείγματα Γιαπωνέζων. Αποφάσισε να γίνει εκείνη ένα από αυτά προσπαθώντας να φέρει μια αλλαγή στο ανδροκρατούμενο αυτό άθλημα.
Ωστόσο, η Ομοσπονδία στέκεται εμπόδιο στην εξέλιξη τη δική της αλλά και των άλλων γυναικών καθώς τους απαγορεύει να αγωνιστούν στο εθνικό πρωτάθλημα της χώρας. Μια απόφαση που βρίσκει την Κον αντίθετη και δεν το κρύβει. «Πιστεύω ότι όλες οι προσπάθειές μου θα βοηθήσουν άλλες γυναίκες που ασκούν σούμο να σταματήσουν να αισθάνονται διακρίσεις. Εάν όλοι υψώσουμε τις φωνές μας, θα υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι πρόθυμοι να σταθούν. Ήρθε η ώρα οι γυναίκες σούμο να αναλάβουν δράση».
ΒΒC: «Κον, μια από τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες»
Η προσπάθεια της δεν πέρασε απαρατήρητη και το 2019 ψηφίστηκε από το ΒBC ως μία από τις 100 γυναίκες που είχαν επίδραση στον κόσμο. Η ψηφοφορία βασιζόταν στην ερώτηση «Πώς θα μοιάζει το μέλλον αν οδηγούσαν οι γυναίκες;». Η ίδια αισθάνθηκε μεγάλη τιμή για τη διάκριση αυτή και τόνισε ότι το σούμο είναι για εκείνη μια αρένα διαφορετικών προκλήσεων.
«Είναι μεγάλη τιμή που επιλέχθηκα για τη λίστα BBC 100 Women 2019. Είμαι επίσης πολύ ευγνώμων στο BBC που έριξε φως στον αγώνα της γυναικείας σούμο πάλης για αναγνώριση. Το πεδίο της γυναικείας πάλης σούμο είναι, για μένα, μια αρένα για την πρόκληση διαφόρων καθιερωμένων αντιλήψεων και ιδεών για χάρη των παιδιών σε όλο τον κόσμο. Κοιτώντας μπροστά, ελπίζω να συνεχίσω να κάνω τα μέγιστα με τον δικό μου τρόπο για να μην θέσω όρια σε τίποτα, διατηρώντας τις λέξεις «Πέρα από τα σύνορα» κοντά στην καρδιά μου».
Η Χιγιόρι Κον πιστεύει ότι αν δουλέψει σκληρά και αν όλες οι γυναίκες του αθλήματος υψώσουν τη γροθιά τους, τότε το γυναικείο σούμο θα πάψει να υφίσταται διακρίσεις. Συνεχίζει με πίστη και όνειρα να παλεύει και να αντιστέκεται σε κάθε εμπόδιο με στόχο να καταφέρει μια ριζική αλλαγή.