Γράφει ο Αλέξανδρος Κεσανλής
Τα Χριστούγεννα και μια μπάλα ποδοσφαίρου ήταν αρκετά για να σταματήσουν έστω και για λίγο χρονικό διάστημα τον πόλεμο ανάμεσα σε Μ. Βρετανία και Γερμανία.
Τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα δημιούργησαν έναν άτυπο αγώνα που αψήφησε σφαίρες, βόμβες και άχυρα, μετατρέποντας ένα πεδίο μάχης σε ένα από τα ομορφότερα γήπεδα του κόσμου! Το metrosport.gr εξιστορεί...
Παραμονές Χριστουγέννων 1914. Βελγική πόλη Ιπρ. Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος «μαστίζει» την υφήλιο με εκατομμύρια άνδρες ανά τον κόσμο να βρίσκονται στις εμπόλεμες ζώνες. Το κρύο, οι σφαίρες, η αδρεναλίνη, οι απώλειες και οι καταστροφές έχουν κάνει έκδηλη την παρουσία τους στους στρατιώτες, οι οποίοι έχουν ως μόνη τους ασπίδα τη σκαμμένη γη και τους διαδρόμους που την έχουν κάνει να μοιάζει σαν ατέλειωτος λαβύρινθος.
Στα χαρακώματα βρίσκονται Γερμανοί, Βρετανοί και λιγοστοί Γάλλοι. Ο «στατικός» πόλεμος στον οποίο βρίσκονται «εγκλωβισμένοι» έχει επηρεάσει την ψυχική υγεία κάθε στρατοπέδου. Δεξιά και αριστερά υπάρχουν «χαρακώματα» και στη μέση σχεδόν κάθε μέρα νέοι νεκροί στρατιώτες.
Το ίδιο βράδυ, οι Βρετανοί στρατιώτες παρατηρούν ότι οι αντίπαλοι τους έχουν αρχίσει να τοποθετούν Χριστουγεννιάτικα δέντρα με αρκετά στολίδια.
Ταυτόχρονα, σιγοψιθυρίζονται και κάλαντα. Κάτι που σήμαινε συναγερμό, καθώς περιμέναν πως επρόκειτο για αντιπερισπασμό, ωστόσο, τα τραγούδια συνεχίστηκαν μέχρι αργά το βράδυ.
Τότε ένας Σκωτσέζος από την απέναντι πλευρά συνεχίζει τον ρυθμό των Γερμανών με μία γκάιντα, κάνοντας το πρώτο βήμα συμφιλίωσης. Όλοι περίμεναν ποιος θα έκανε το λάθος να βγει πρώτος από τη θέση του, ώσπου ξαφνικά ξεκίνησαν οι ανταλλαγές ευχών.
Μέσα σε λίγα λεπτά σχεδόν, όλοι οι στρατιώτες βρίσκονταν εκτός χαρακωμάτων. Μπορεί κάθε μέρα να ήταν εχθροί, αλλά απείχαν μόλις λίγα βήματα ο ένας από τον άλλον. Κάθε μέρα έχαναν φίλους, γνωστούς, συγγενείς και ο πόνος τους ήταν ίδιος, ανεξαρτήτως το χρώμα και την φυλή τους.
Πλέον η «νεκρή» ζώνη, η οποία έμοιαζε με νεκροταφείο, είχε αποκτήσει ξανά ζωή, με στρατιώτες και των δύων στρατοπέδων να συνομιλούν και να προσπαθούν να μοιραστούν τον πόνο. Αντάλλαζαν ευχές σε ένα πολύ ευχάριστο κλίμα, ξεχνώντας έστω και για λίγο, το μέρος αλλά και τον λόγο που βρίσκονται στο συγκεκριμένο σημείο.
Ευχές, τσιγάρα, φαγητά, τραγούδια αντικατέστησαν τις σφαίρες οι οποίες «χώριζαν» ζωές και ανθρώπους.
Χαρακτηριστικά είναι τα γραφόμενα του Βρετανού ταξίαρχου Γουόλτερ Κόνκριβ ο οποίος ως διοικητής της 18ης Μεραρχίας Πεζικού, έζησε αυτά τα γεγονότα. «Οι άντρες μου άρχισαν ένας ένας να σηκώνουν τα κεφάλια τους από τα χαρακώματα και να διασχίζουν την νεκρή ζώνη. Αξιωματικοί κι οπλίτες αντάλλασσαν χειραψίες, φιλοφρονήσεις και τσιγάρα. Ένας από τους καλύτερους Γερμανούς σκοπευτές κάπνισε πούρο με έναν από τους διοικητές μου, σαν να γνωρίζονταν χρόνια».
Μετά από λίγο, ακούγεται ένας παράξενος ήχος να χτυπάει το έδαφος. Στην αρχή όλοι φοβήθηκαν, καθώς αυτοί οι ήχοι μόνο εκρήξεις και θάνατο προκαλούσαν, αλλά ξαφνικά βλέπουν μία μπάλα!
«Τι θέλει μία μπάλα ποδοσφαίρου στον πόλεμο;» αναρωτήθηκαν πολλοί στρατιώτες. Οι Άγγλοι αρχίζουν να κλωτσάνε την μπάλα όταν ξαφνικά εκτοξεύεται στα χαρακώματα των Γερμανών. Άπαντες σταμάτησαν. Συνήθως στο Γερμανικό οχυρό έπεφταν χειροβομβίδες και σφαίρες. Αυτή τη φορά ήταν μία απλή μπάλα ποδοσφαίρου.
Τότε τους πλησιάζει ένας Γερμανός. «Δική σας είναι;» ρωτάει τους Βρετανούς που σαν ποδοσφαιριστές είχαν γεμίσει τα πόδια τους από τις λάσπες. Η ερώτηση του Γερμανού ήταν ρητορική. Θύμιζε τις ερωτήσεις των παιδιών στις αλάνες που ήθελαν να συμμετάσχουν στο παιχνίδι και έβρισκαν δικαιολογίες για να νιώσουν τη χαρά του ποδοσφαίρου.
Η απάντηση δεν ήρθε ποτέ, καθώς κατευθείαν έπιασαν δουλεία για να δημιουργήσουν ένα γήπεδο. Κάτι σπασμένα ξύλα έδειξαν το δρόμο. Γερμανοί και Βρετανοί έπιασαν με τα γυμνά χέρια τους τα ξύλα και έφτιαξαν δύο εστίες. Η «νεκρή ζώνη», εκεί που κάθε μέρα έχαναν τα αδέλφια τους, έγινε το πιο όμορφο γήπεδο στον κόσμο.
Για αρκετές ώρες οι στρατιώτες είχαν γίνει παιδιά. Μια απλή μπάλα είχε μετατρέψει την κόλαση σε παράδεισο. Ο Γερμανός αξιωματικός ανέφερε:
«Οι Άγγλοι ήρθαν με μία πέτσινη μπάλα στα χέρια και το παιχνίδι γρήγορα ξεκίνησε. Πόσο ωραίο θέαμα ήταν και πόσο παράξενο».
Ενώ από την πλευρά του ένας Βέλγος στρατιώτης φέρεται να έγραψε πως:
«Σύντομα εμφανίστηκε ένας Σκωτσέζος στρατιώτης κρατώντας μια μπάλα ποδοσφαίρου που φαινόταν καινούργια και έμοιαζε τελείως παράταιρη με το σκηνικό της μάχης. Μέσα σε λίγα λεπτά ο αγώνας είχε αρχίσει. Το να παίζεις πάνω στον πάγο δεν ήταν καθόλου εύκολο, παρ’ όλα αυτά προσπαθήσαμε να μείνουμε πιστοί στους κανονισμούς, ενώ παίζαμε χωρίς διαιτητή».
Λίγες ώρες νωρίτερα το πρωί οι ίδιοι άνθρωποι ήταν ικανοί να αφαιρέσουν τις ζωές των ανθρώπων που πλέον έπαιξαν μαζί ποδόσφαιρο!
Λέγεται πως ο αγώνας ολοκληρώθηκε όταν η μπάλα τρυπήθηκε από τα συρματοπλέγματα και ξεφούσκωσε μπροστά στα χαρούμενα μάτια των στρατιωτών. Για την ιστορία, οι Γερμανοί υποστηρίζουν πως επικράτησαν 3-2 αλλά αυτό τον αγώνα κανένας δεν το θυμάται για το αποτέλεσμα, αλλά για την αναμέτρηση που σταμάτησε τον πόλεμο!
Τα νέα διέρρευσαν γρήγορα εξαιτίας στους Times της Νέας Υόρκης, οι οποίοι έκαναν αναφορά στο περιστατικό την παραμονή της πρωτοχρονιάς. Στη Γαλλία το γεγονός δεν αναφέρθηκε ποτέ επίσημα, παρά μόνο από στόμα σε στόμα, το ίδιο σχεδόν συνέβη και στη Γερμανία.
Σήμερα, το σημείο όπου κύλησε η μπάλα των Βρετανών στρατιωτών, δεν θυμίζει σε τίποτα τη νεκρή ζώνη του 1914. Ωστόσο εκεί που σκοτώθηκαν αλλά και έπαιξαν ποδόσφαιρο οι στρατιώτες, βρίσκεται ένας σταυρός, ενώ αρκετοί είναι αυτοί που αφήνουν μία μπάλα ποδοσφαίρου ακριβώς δίπλα για να θυμίζει σε όλους πως το ποδόσφαιρο μπορεί να νικήσει ακόμα και τον πόλεμο, κάνοντας τον Άγγλο στρατιώτη Φράνσις Τόλιβερ να γράφει πως εκείνα τα Χριστούγεννα ««Ήταν τα ωραιότερα Χριστούγεννα της ζωής μου».