Κομφούζιο προκαλούν σε χιλιάδες επαγγελματίες αλλά και στις ίδιες τις τράπεζες τα ψιλά γράμματα στις νέου τύπου «δωρεάν» μεταφορές χρημάτων μέσω IRIS και κινητού. Παρότι διαφημίστηκαν ως μεγάλη καινοτομία στις συναλλαγές, όλο και περισσότεροι επαγγελματίες ανακαλύπτουν πως έπεσαν θύματα χρεώσεων ακόμα και για προσωπικές συναλλαγές σαν να ήταν επαγγελματικές εισπράξεις ή πληρωμές.
Ούτε οι τράπεζες πάντως έχουν ακόμα προσαρμοστεί πλήρως στις νέου τύπου συναλλαγές μέσω κινητού. Παρότι οι άμεσες πληρωμές IRIS (IRIS payments) κλείνουν μια επταετία στη χώρα μας, κάθε τράπεζα εφαρμόζει διαφορετικούς κανόνες, που κάποιες φορές οδηγούν σε άσκοπες χρεώσεις.
Η καθολικότητα εφαρμογής του IRIS από 1/1/2024 αναγκάζει όλους να ενημερωθούν μαζικά και σε βάθος για τις αναγκαίες ρυθμίσεις και επιλογές που πρέπει να κάνει όποιος ενεργοποιεί την υπηρεσία. Ωστόσο, όταν κάποιος τηλεφωνεί στις τρεις από τις τέσσερις μεγάλες συστημικές τράπεζες για να ενημερωθεί, διαπιστώνει πως το IRIS παραμένει άγνωστη λέξη και γι’ αυτές!
Τι συμβαίνει στην πράξη; Ο αυτόματος τηλεφωνητής που υποδέχεται την κλήση του πελάτη τον καθοδηγεί να αναφέρει «το θέμα για το οποίο ενδιαφέρεται». Ωστόσο η φωνητική πύλη των τραπεζών δεν αναγνωρίζει ακόμα τις λέξεις «υπηρεσία IRIS» ή «IRIS payments» για να τον συνδέσει με τον κατάλληλο εκπρόσωπο. Αντί να συνδεθεί με το κατάλληλο τμήμα, είτε η συνομιλία τερματίζεται (ακούγοντας τη φράση «συγγνώμη, δεν σας κατάλαβα») είτε συνδέεται με εκπρόσωπο της τράπεζας που όμως δηλώνει αναρμόδιος! Ετσι μπορεί να χρειαστεί να περιμένει να τον συνδέσουν με έως και πέντε εκπροσώπους τηλεφωνικής εξυπηρέτησης ώσπου -μετά από μία ώρα αναμονής στο τηλέφωνο- να βρεθεί ο έκτος που είναι ο αρμόδιος για να του εξηγήσει και να τον καθοδηγήσει.
Αλλο IRIS για κάθε τράπεζα
Οπως αποκαλύπτεται, κάθε τράπεζα εφαρμόζει δικό της σύστημα (και χρεώσεις) για υπηρεσίες IRIS. Κατά συνέπεια, οι αυταπασχολούμενοι και επαγγελματίες είναι υποχρεωμένοι να συνομιλήσουν με όλες όσες συνεργάζονται. Τότε μπορεί να ανακαλύψουν χρεώσεις που δεν ανέμεναν ή δεν ήταν ευκρινείς στις γενικές οδηγίες που αναρτώνται στην ιστοσελίδα της τράπεζας, ακόμα και για προσωπικές συναλλαγές κάτω από 500 ευρώ. Ιδού πώς:
■ Ανάλογα με το με ποια τράπεζα συνεργάζεται κάποιος, η μεταφορά χρημάτων μέσω IRIS μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας: τον αριθμό κινητού του λήπτη ή email του λήπτη ή τον ΑΦΜ του λήπτη.
Η επιλογή-παγίδα είναι η τρίτη (ΑΦΜ), την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν όλοι, ως ιδιώτες και ως επαγγελματίες:
■ Αν επαγγελματίας δεχτεί μεταφορά με τον ΑΦΜ του, μπορεί να ανακύψουν χρεώσεις και για προσωπικές συναλλαγές του – ακόμη και για ποσά κάτω των 500 ευρώ που λαμβάνει από φίλους ή την οικογένειά του. Επίσης, υπάρχουν χρεώσεις όταν μεταφέρει μέσω IRIS χρήματά του από λογαριασμό που τηρεί σε μία τράπεζα προς άλλη (σε δικό του λογαριασμό) χωρίς να υπάρχει οικονομική συναλλαγή.
Για ποιον λόγο προκύπτει χρέωση σε πληρωμές που για όλους τους άλλους θα ήταν δωρεάν, αλλά όχι για τον επαγγελματία; Οι εξηγήσεις που λαμβάνει όταν ζητά εξατομικευμένη απάντηση μπορεί να ποικίλλουν, ακόμα και όταν προέρχονται από την ίδια τράπεζα (!), γεγονός που δείχνει πως ούτε οι εκπρόσωποι των τραπεζών γνωρίζουν πάντα τι ισχύει. Συγκεκριμένα:
■ Απάντηση 1: «Στείλατε έμβασμα και δεν κάνατε μεταφορά IRIS». Η εξήγηση αυτή για τυχόν χρεώσεις καταρρίπτεται όταν η άλλη τράπεζα από την οποία έφυγαν τα χρήματα βεβαιώνει ότι εκτελέστηκε μέσω IRIS – και γι’ αυτό μάλιστα δεν χρέωσε καμία προμήθεια.
■ Απάντηση 2 (μετά από αίτημα του πελάτη για πιο ενδελεχή έλεγχο): «Ο ΑΦΜ που δηλώσατε είναι επαγγελματικός και είναι συνδεδεμένος με τραπεζικό λογαριασμό που έχει δηλωθεί ως επαγγελματικός στην Εφορία», οπότε ενεργοποιήθηκαν χρεώσεις τιμολογίου για επαγγελματίες. Ο πελάτης ενημερώνεται μάλιστα πως αν είχε κάνει μεταφορά δηλώνοντας αριθμό κινητού αντί ΑΦΜ, η υπηρεσία θα ήταν δωρεάν (ως ιδιώτης) και δεν θα χρεωνόταν ως επαγγελματίας.
Ούτε όμως αυτή η απάντηση ευσταθεί πλήρως, όπως προκύπτει ύστερα από νέα (τρίτη) επικοινωνία του πελάτη με την ίδια τράπεζα.
■ Απάντηση 3: «Οταν ενεργοποιήσατε για πρώτη φορά το IRIS, δεν επιλέξατε να είναι για προσωπική και όχι επαγγελματική χρήση». Η απάντηση αυτή ευσταθεί καθώς κάποιες τράπεζες (όπως η συγκεκριμένη) ζητούν από τον πελάτη να επιλέξει αν θα διενεργεί προσωπικές ή επαγγελματικές συναλλαγές για να τιμολογήσουν διαφορετικά τις μεταφορές χρημάτων στον λογαριασμό του.
Συνεπώς, κάθε επαγγελματίας οφείλει να προσέξει τι επιλέγει όταν ενεργοποιεί την υπηρεσία. Με βάση την απάντηση χρεώνεται μόνο και μόνο που κατά τη μεταφορά των χρημάτων, αντί για αριθμό κινητού, δήλωσε ΑΦΜ που είναι δηλωμένο στην ΑΑΔΕ ως επαγγελματικό.
Προσοχή: Οι 1,3 εκατομμύριο επαγγελματίες στη χώρα μας έχουν συνήθως λογαριασμούς σε περισσότερες τράπεζες για να συναλλάσσονται ευκολότερα με τους πελάτες τους. Κάποιες, όμως, δεν δίνουν την επιλογή μεταξύ προσωπικού ή επαγγελματικού κατά την ενεργοποίηση του IRIS, ούτε εξετάζουν αν ο ΑΦΜ έχει δηλωθεί στην ΑΑΔΕ ως επαγγελματικός, αλλά κάνουν αυτόματα διαχωρισμό με άλλα κριτήρια.
Για παράδειγμα, όπως ενημερώνουν τους πελάτες τους:
■ Χρεώσεις IRIS για επαγγελματία εφαρμόζονται μόνο αν τα χρήματα καταλήγουν σε τραπεζικό λογαριασμό όψεως (επαγγελματική χρήση) και όχι καταθέσεων ή αποδοχών (προσωπική χρήση).
■ Αν ο επαγγελματίας θέλει να διενεργεί προσωπικές συναλλαγές, κάνει είσοδο στο e-banking ως ιδιώτης και όχι ως επιχείρηση. Ετσι δεν μπορεί να ενεργοποιήσει ή να συνδέσει IRIS με λογαριασμό όψεως. Τότε οι μεταφορές θεωρούνται προσωπική συναλλαγή και δεν χρεώνονται. Αναλόγως της τράπεζας, θα δέχεται χρήματα πλέον αποκλειστικά με χρήση του αριθμού κινητού τηλεφώνου (ή το email του σε ορισμένες) αλλά ποτέ με τον ΑΦΜ του.
■ Αντιθέτως, αν συνδεθεί με κωδικούς ως επιχείρηση και ενεργοποιήσει από εκεί το IRIS, μπορεί να το συνδέσει μόνο με λογαριασμό όψεως. Τότε έχει χρεώσεις για όλα τα ποσά που δέχεται, άσχετα από το αν είναι επαγγελματικές ή προσωπικές συναλλαγές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες τράπεζες δεν υποστηρίζουν ρυθμίσεις IRIS μέσω e-banking, αλλά μόνο μέσω κινητού (mobile banking).
Χρεώσεις πολλών ταχυτήτων
Και οι χρεώσεις που εφαρμόζουν οι τράπεζες για τους επαγγελματίες, όμως, διαφέρουν αισθητά. Συνεπώς οι επαγγελματίες οφείλουν να εξετάσουν σε ποιες τράπεζες και πώς ενεργοποιούν το IRIS για να μη βρεθούν αντιμέτωποι με χρεώσεις για μεταφορά εφόσον δεν σχετίζονται με επιχειρηματικές συναλλαγές που χρεώνονται βάσει τιμοκαταλόγου.
Με βάση τα δεδομένα Φεβρουαρίου:
■ Η Eurobank εφαρμόζει χρέωση έως 0,5%.
■ Η Πειραιώς χρεώνει έως 1%.
■ Οι Viva, Εθνική, Alpha Bank και μη συστημικές τράπεζες εφαρμόζουν μηδενική χρέωση. Ωστόσο, κάποια ή κάποιες εξ αυτών αναμένεται να την αυξήσουν σε 0,3% ανά συναλλαγή.
Πηγή: newmoney.gr
