Το πόσο κοντά είμαστε σε μια κλιμάκωση της ήδη τεταμένης σχέσης μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ δείχνει βίντεο που δημοσιεύτηκε από το CNN και αφορά την παρενόχληση αμερικανικού αεροσκάφους από κινεζικό μαχητικό πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα στις 21 Δεκεμβρίου. Το συμβάν προκάλεσε αλληλοκατηγορίες μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με αναλυτές, το βίντεο δείχνει το πόσο εύκολα και γρήγορα μπορεί να οδηγηθούμε σε μια στρατιωτική αντιπαράθεση των δύο αυτών υπερδυνάμεων.
Η επικίνδυνη μανούβρα και οι αλληλοκατηγορίες Κίνας- ΗΠΑ
Όλα ξεκίνησαν όταν ένα κινεζικό μαχητικό πέταξε σε απόσταση 20 ποδιών (περίπου 7 μέτρων) από αμερικανικό αεροσκάφος, υποχρεώνοντας το να κάνει ελιγμό για να αποφύγει τη σύγκρουση πάνω από τη Νότια Σινική Θάλασσα.
Στο βίντεο φαίνεται ότι κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος τύπου J-11 πετάει σε απόσταση μόλις 7 μέτρων από αμερικανικό μη παροπλισμένο αεροσκάφος στο οποίο επέβαιναν 30 άτομα, και ακουμπάει τη «μύτη» του αναγκάζοντάς το να κάνει έναν επικίνδυνο ελιγμό για να αποφευχθεί η σύγκρουση.
Από την πλευρά της, η Κίνα δημοσίευσε δικό της βίντεο από το περιστατικό δίνοντας μια διαφορετική ερμηνεία του συμβάντος και λέγοντας ότι το αμερικανικό αεροσκάφος ήταν αυτό που "άλλαξε απότομα τη στάση πτήσης του και ανάγκασε το κινεζικό αεροσκάφος να στραφεί προς τα αριστερά".
Στο βίντεο που είναι τραβηγμένο από κινεζικό μαχητικό φαίνεται το αμερικανικό αεροσκάφος RC-135 να πλησιάζει και να κινείται πίσω από το μαχητικό.
Εμπειρογνώμονες της αεροπορίας και του στρατού με τους οποίους επικοινώνησε το CNN και οι οποίοι παρακολούθησαν τα δύο βίντεο, δήλωσαν ότι το κινεζικό αεροσκάφος ήταν σταθερά λάθος και δεν είχε κανένα λόγο να πλησιάσει τόσο κοντά όσο πλησίασε το αμερικανικό αεροσκάφο.
«Το 135 βρισκόταν σε διεθνή εναέριο χώρο και είναι ένα μεγάλο, αργό, μη ευέλικτο αεροσκάφος. Είναι ευθύνη του πλησιάζοντος μικρότερου, γρήγορου, ευέλικτου αεροσκάφους να μείνει μακριά, να μην προκαλέσει πρόβλημα και στα δύο αεροσκάφη» δήλωσε ο Πίτερ Λέιτον, πρώην αξιωματικός της Βασιλικής Αεροπορίας της Αυστραλίας, που τώρα εργάζεται στο Ινστιτούτο Ασίας Griffith.
«Ο σκοπός της αναχαίτισης ήταν πιθανώς η οπτική αναγνώριση του αεροσκάφους και το μαχητικό θα μπορούσε να μείνει αρκετά μίλια μακριά. Το να πλησιάζει κανείς δεν έχει κάποιο παραπάνω κέρδος», είπε.
Ο Ρόμπερτ Χόπκινς, απόστρατος αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, ο οποίος πέταξε παρόμοια αναγνωριστικά αεροσκάφη, αντέδρασε επίσης στην κινεζική ερμηνεία των γεγονότων κάνοντας λόγο για «φανταστική ερμηνεία, καθώς ένα μη οπλισμένο αεροσκάφος δεν μπορεί να θεωρεί επικίνδυνο μπροστά σε ένα οπλισμένο μαχητικό». Βέβαια, ο Χόπκινς θεωρεί επίσης δραματική τη στάση και αντίδραση των ΗΠΑ που θεωρεί ότι θέλουν να καλλιεργήσουν κλίμα κινδύνου.
Κοντά σε ένα λάθος
Αν και στο συγκεκριμένο περιστατικό, ο Αμερικανός πιλότος αντέδρασε στη στιγμή και χωρίς να υποπέσει σε λάθος, αναλυτές θεωρούν ότι το βίντεο δείχνει ότι μια τέτοια απόσταση ανάμεσα σε αεροσκάφη μπορεί να αποβεί μοιραία καθώς κάνει ευκολότερο το λάθος.
«Σε αυτή την απόσταση, ένας απότομος ελιγμός ή κάποιος τεχνικό πρόβλημα μπορεί να προκαλέσει ατύχημα σε λιγότερο από δευτερόλεπτο» δήλωσε ο Χέρτζινερ και πρόσθεσε «πως λόγω των τεταμένων σχέσεων ΗΠΑ-Κίνας, τυχόν ατυχήματα θα μπορούσαν γρήγορα να μετατραπούν σε ένοπλη αντιπαράθεση».
Ο Λέιτον επισήμανε έναν άλλο πιθανό κίνδυνο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση. Όπως φαίνεται στο αμερικανικό βίντεο, το κινεζικό αεροσκάφος είναι οπλισμένο με πυραύλους αέρος-αέρος.
«Το αεροσκάφος ήταν άοπλο. Γιατί η κινεζική Διοίκηση θεωρεί απαραίτητη την αναχαίτιση που φέρει πυραύλους, ενώ η πρόθεση ήταν να αναγνωριστεί οπτικά το αεροσκάφος; Κάτι τέτοιο είναι δυνητικά επικίνδυνο και θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα μεγάλο και τραγικό περιστατικό», τόνισε ο Λέιτον.
Ο Λέιτον υποστήριξε ότι πιστεύει ότι το Πεκίνο μπορεί να προσπαθούσε να προκαλέσει τον αμερικανικό στρατό τον περασμένο μήνα και να το καταγράψει σε βίντεο.
Στην ενημέρωση, την Παρασκευή, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι το περιστατικό προστέθηκε σε μια σειρά άλλων αμερικανικών προκλήσεων και έκανε λόγο για απειλή στη σταθερότητα της περιοχής. «Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι εδώ και καιρό οι ΗΠΑ αναπτύσσουν συχνά αεροσκάφη και μαχητικά για αναγνώριση, γεγονός που αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της Κίνας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γουάνγκ Γουενμπίν. «Οι προκλητικές και επικίνδυνες κινήσεις των ΗΠΑ είναι η βασική αιτία των ζητημάτων θαλάσσιας ασφάλειας. Η Κίνα προτρέπει τις ΗΠΑ να σταματήσουν αυτές τις επικίνδυνες προκλήσεις και να ρίχνουν την ευθύνη στην Κίνα, δήλωσε ο Γουάνγκ.
Η Κίνα επίσης δήλωσε ότι το αμερικανικό αναγνωριστικό αεροσκάφος πετούσε «κοντά στη νότια ακτογραμμή της Κίνας και στα νησιά Παρασέλ», όπου το Πεκίνο διαθέτει στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Η Αμερικανική Διοίκηση Ινδο-Ειρηνικού δήλωσε ότι το RC-135 βρισκόταν σε διεθνή εναέριο χώρο και "διεξήγαγε νόμιμα επιχειρήσεις ρουτίνας".
Η Κίνα διεκδικεί σχεδόν ολόκληρη την αχανή Θάλασσα της Νότιας Κίνας ως μέρος των χωρικών της υδάτων. Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ δεν αναγνωρίζουν τις εδαφικές αξιώσεις της Κίνας και διεξάγουν τακτικά επιχειρήσεις εκεί.
Υπενθυμίζεται πάντως ότι το 2001, οι σχέσεις ΗΠΑ -Κίνας έφτασαν σε οριακό σημείο όταν ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος είχε συγκρουστεί με ένα αμερικανικό αναγνωριστικό αεροσκάφος κοντά στη νήσο Χαϊνάν στη βόρεια Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Ο Κινέζος πιλότος είχε σκοτωθεί ακαριαία ενώ το κατεστραμμένο αμερικανικό αεροσκάφος κατάφερε μόλις και μετά βίας να προσγειωθεί με ασφάλεια στο κινεζικό έδαφος. Το αμερικανικό πλήρωμα απελευθερώθηκε μετά από 11 ημέρες εντατικών διαπραγματεύσεων.
