Την αποχώρησή τους από την περιοχή της Χερσώνας δυτικά του ποταμού Δνείπερου ολοκλήρωσαν οι ρωσικές δυνάμεις, όπως ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, σηματοδοτώντας κατά ορισμένους αναλυτές μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές αποτυχίες για το Κρεμλίνο από την έναρξη του πολέμου.
«Στην κατεύθυνση της Χερσώνας, η κίνηση των ρωσικών στρατιωτικών μονάδων στην αριστερή όχθη του ποταμού Δνείπερου ολοκληρώθηκε στις 05:00 [ώρα Μόσχας και ώρα Ελλάδας] σήμερα το πρωί» ανέφερε το υπουργείο στο επίσημο κανάλι του στο Telegram. «Δεν έμεινε ούτε ένα κομμάτι στρατιωτικού εξοπλισμού ή όπλων στη δεξιά όχθη» σημειώνεται στην ανακοίνωση. «Όλοι οι Ρώσοι στρατιώτες έχουν μετακινηθεί στην αριστερή όχθη του Δνείπερου».
Φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν την ουκρανική σημαία να έχει υψωθεί στη Χερσώνα. Η σημαία που βρίσκεται στο κέντρο της Χερσώνας εκτιμάται ότι υψώθηκε κατά τη διάρκεια της νύχτας πιθανόν από αντάρτες που δραστηριοποιούνται στην πόλη, καθώς οι κάτοικοι έμειναν σε μεγάλο βαθμό σε εσωτερικούς χώρους. Σύμφωνα με ρωσικές αναφορές, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν μπει στην πόλη.
Η Ουκρανία ισχυρίζεται πως κατά την απόσυρσή τους οι Ρώσοι λεηλατούν και καταστρέφουν υποδομές, ενώ ναρκοθετούν τις περιοχές που αφήνουν.
Η κύρια γέφυρα πάνω από τον Δνείπερο ποταμό στην Χερσώνα καταστράφηκε, όπως φαίνεται σε εικόνες και βίντεο που κυκλοφόρησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Παρασκευή.
Σύμφωνα με αναφορές, οι ρωσικές δυνάμεις μπορεί να έχουν εγκαταλείψει εντελώς την πόλη, αλλά το CNN δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα αυτόν τον ισχυρισμό.
Ο Αλεξάντερ Κοτς, ρεπόρτερ της ρωσικής φιλοκυβερνητικής ταμπλόιντ Komsomolskaya Pravda που βρίσκεται κοντά στις ρωσικές δυνάμεις στη Χερσώνα, είπε ότι «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ρωσικά στρατεύματα στην άλλη πλευρά».
Ο Κοτς δημοσίευσε ένα βίντεο στο κανάλι του στο Telegram στο οποίο στέκεται στη γέφυρα Αντονόφσκι, δείχνοντας ολόκληρο το κεντρικό τμήμα της γέφυρας κατεστραμμένο.
«Πίσω μου είναι τα δύο κατεδαφισμένα ανοίγματα της γέφυρας Αντονίβκα» είπε ο Κοτς. «Πιθανότατα ανατινάχτηκαν κατά την απόσυρση της ρωσικής ομάδας δυνάμεων από τη δεξιά όχθη προς την αριστερή», ή από τη δυτική όχθη στην ανατολική όχθη.
«Οι Ρώσοι εισβολείς συνεχίζουν τη λεηλασία των οικισμών από τους οποίους υποχωρούν» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας Ολεξαντρ Στιπαν, προσθέτοντας πως ο εχθρός καταστρέφει κρίσιμες υποδομές της Χερσώνας.
Είπε ακόμη ότι οι Ρώσοι στρατιώτες είχαν «παγιδεύσει δρόμους και υποδομές με νάρκες» στα χωριά Tyahynka και Kozatske και ότι ο «βομβαρδισμός αμάχων» είχε τεκμηριωθεί.
Σύμφωνα με τον ίδιο, στο χωριό Zelenivka στα περίχωρα της Χερσώνας, οι ρωσικές δυνάμεις «απαγόρευσαν τις μετακινήσεις στους κατοίκους σε όλο τον οικισμό και ολοκληρώνουν ένα σύστημα αμυντικών συνόρων».
Τρεις λόγοι για τους οποίους η απώλεια της Χερσώνας ίσως αποδειχθεί καθοριστική
Υπάρχουν τρεις λόγοι, σύμφωνα με το «The Conversation», για τους οποίους το γεγονός ότι η Ρωσία έχασε τη Χερσώνα πιθανότατα θα αποδειχθεί καθοριστική για το μέλλον του πολέμου και ενδεχομένως για την τύχη του ίδιου του Πούτιν.
1. Οι πολεμικοί στόχοι του Κρεμλίνου αυτή τη στιγμή δείχνουν ανέφικτοι
Η Χερσώνα έχει στρατηγική σημασία. Είναι μεγάλο λιμάνι και αποτελεί σημείο διέλευσης από τα υπό ρωσική κατοχή τμήματα του Ντονμπάς, Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ, μέσω της χερσονήσου της Κριμαίας και προς τις υπό ουκρανικό έλεγχο παράκτιες πόλεις της Μαύρης Θάλασσας, όπως η Οδησσός.
Αφότου απέτυχε να καταλάβει το Κίεβο και να επιβάλει αλλαγή καθεστώτος, οι στόχοι της Μόσχας μετατοπίστηκαν στο να συνδέσει το Ντονμπάς με τον λεγόμενο «διάδρομο της Κριμαίας», ώστε να αποκλείσει ουσιαστικά την Ουκρανία από τη Μαύρη Θάλασσα και να τη μετατρέψει σ’ ένα απομονωμένο κρατίδιο χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα.
Όμως η απώλεια της Χερσώνας σημαίνει πως οι ρωσικές δυνάμεις δεν έχουν πλέον κατοχυρωμένο έδαφος δυτικά του Δνείπερου προκειμένου να διεξάγουν επιθετικές επιχειρήσεις. Την ίδια ώρα κρατούν καλά στο βόρειο τμήμα της Ουκρανίας γύρω από το Χάρκοβο και συνεχίζουν να οπισθοχωρούν σε πρόχειρα κατασκευασμένες αμυντικές γραμμές κοντά στη Μαριούπολη και τη Κακχόβκα.
Ως φυσικά αμυντικά εμπόδια, τα ποτάμια λειτουργούν και για τις δυο πλευρές: η εγκατάλειψη εδαφών στην άλλη πλευρά του Δνείπερου επιβραδύνει την ουκρανική προέλαση. Αλλά καθιστά εξίσου αδύνατο για τις ρωσικές δυνάμεις να προχωρήσουν κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας, εκτός κι αν ο πόλεμος μεταστραφεί δραματικά υπέρ της Μόσχας -πράγμα απίθανο.
2. Αυτή τη στιγμή, η Κριμαία βρίσκεται σε κίνδυνο
Αν οι δυνάμεις του Κιέβου ανακαταλάβουν τη Χερσώνα, οι δρόμοι προς την Κριμαία θα καταστούν ευάλωτοι σε ουκρανικές επιθέσεις πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς και σε χτυπήματα με drones. Η ικανότητα των ουκρανικών δυνάμεων να επιτεθούν ακόμα και στην Κριμαία -που προηγουμένως θεωρούνταν ασφαλές καταφύγιο, όχι μόνο για το ρωσικό στρατιωτικό προσωπικό, αλλά και για τους τουρίστες- θα έχει πιο σημαντικό ρόλο ακόμα και σε σχέση με την ισχυρή, αλλά άκρως συμβολική, επίθεση στη γέφυρα του Κερτς τον Οκτώβριο ή στην αεροπορική βάση Σάκι της Κριμαίας τον Αύγουστο.
Επιπλέον, ο έλεγχος της Χερσώνας απελευθερώνει τις ουκρανικές δυνάμεις προκειμένου να αναπτυχθούν ξανά γύρω από τη Ζαπορίζια προς τη Μελιτόπολη και να απειλήσουν την Κριμαία από τ’ ανατολικά.
Ακόμα πιο σημαντικό είναι πως ο ουκρανικός έλεγχος του ποταμού Δνείπερου γύρω από τη Χερσώνα αντιστρέφει μια από τις ελάχιστες νίκες του Πούτιν στην Ουκρανία: την εξασφάλιση γλυκού νερού για τους κατοίκους της Κριμαίας. Η Ουκρανία είχε αντεπιτεθεί μετά την κατάληψη της περιοχής από τη Ρωσία το 2014, κατασκευάζοντας ένα φράγμα για να μπλοκάρει το κανάλι της Βόρειας Κριμαίας που τροφοδοτούσε την περιοχή περίπου με το 85% του νερού της.
Οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν το φράγμα δυο μέρες μετά την εισβολή τους στις 24 Φεβρουαρίου. Τώρα, όμως, η Ουκρανία έχει την επιλογή να απειλήσει εκ νέου την παροχή νερού στην Κριμαία και μακροπρόθεσμα να τη θέσει υπό τον έλεγχό της. Πρόκειται για ένα σημαντικό και ισχυρό χαρτί για το τραπέζι της διαπραγμάτευσης σε οποιαδήποτε μελλοντική προσπάθεια να διευθετηθεί η σύρραξη.
Putin has unequivocally bet his political survival on “victory” over Ukraine and the West.
3. Η ήττα στη Χερσώνα είναι ταπεινωτική για τον Πούτιν προσωπικά
Η απώλεια της Χερσώνας θα ήταν ένα ακόμα σημάδι της ολοένα και βαθύτερης αδυναμίας που περιβάλλει τον Βλαντίμιρ Πούτιν και που υπογραμμίζεται από ένα αδιάκοπο σερί από στρατιωτικές ήττες. Για τη Ρωσία, ο έλεγχος της περιοχής της Χερσώνας είναι θεμελιώδους σημασίας για την προστασία της Κριμαίας και για να χρησιμεύσει ως σταθμός ενορχήστρωσης των ρωσικών επιθετικών επιχειρήσεων, όσο κι αν αυτή η προοπτική έχει τώρα περιοριστεί.
Μια ήττα εκεί χλευάζει τους ισχυρισμούς των κρατικών μέσων ενημέρωσης της Ρωσίας περί ισχύος: δεν μπορεί να κρυφτεί το γεγονός ότι η υποχώρηση σε «καλύτερες αμυντικές θέσεις» εξακολουθεί να είναι υποχώρηση.
Στο εσωτερικό της Ρωσίας, η προσπάθεια να περιοριστεί ο αντίκτυπος καθιστώντας τον στρατό αποδιοπομπαίο τράγο, την ίδια ώρα που οι ήττες του Πούτιν συσσωρεύονται , δεν είναι μόνο απαράδεκτο, είναι και πολιτικά επικίνδυνο. Η εγγενής ευπάθεια αυτοκρατών όπως ο Πούτιν είναι ότι δεν μπορούν για πάντα να κατηγορούν το πιο οπλισμένο κομμάτι της κοινωνίας. Χωρίς προσεκτική διαχείριση, ή τουλάχιστον χωρίς ένα κάποιο παραμύθι επιτυχίας για να αντισταθμίσει τις αποτυχίες, είναι επικίνδυνο να κάνεις εχθρούς εκείνους που διαθέτουν τα πιο αποτελεσματικά μέσα για να αμφισβητήσουν έναν ηγέτη.
Επομένως, αυτό που πιθανώς θα δοκιμάσει στη συνέχεια το Κρεμλίνο είναι η αλλαγή του αφηγήματος από αποτυχία σε επιτυχία. Βραχυπρόθεσμα μάλλον θα δούμε τον Πούτιν να προσπαθεί να αμβλύνει την ήττα στη Χερσώνα με τη συνηθισμένη και καταθλιπτικά προβλέψιμη αντίδρασή του: τη βία.
Αυτό σημαίνει περισσότερα χτυπήματα αδιακρίτως ενάντια στα ουκρανικά πληθυσμιακά κέντρα, ενάντια στις μονάδες ηλεκτρικής ενέργειας και νερού, αλλά και σε άλλες υποδομές.
Μια από τις πιο βάναυσες αγριότητες από την πλευρά της Ρωσίας, καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου αυτού, είναι ότι το Κρεμλίνο θεωρεί πως κάθε αναποδιά οφείλει να εξαργυρωθεί με το αίμα και τον πόνο Ουκρανών αμάχων.
Ωστόσο απ’ ό,τι έδειξαν οι οξύθυμες επιθέσεις του Πούτιν στο Κίεβο μετά τη μερική καταστροφή της γέφυρας του Κερτς, κάτι τέτοιο μάλλον θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο την αποφασιστικότητα του λαού και της ηγεσίας της Ουκρανίας να δώσουν τέλος σε αυτόν τον πόλεμο με τους δικούς τους όρους.
