Μέσα στο προσεχές καλοκαίρι αναμένεται να ξεκινήσουν στο νομό Κοζάνης οι εργασίες για την κατασκευή ενός τεράστιου φωτοβολταϊκού πάρκου που θα αποτελέσει κομβικό στοιχείο στο σχέδιο της απολιγνιτοποίησης αυτής της τόσο επιβαρυμένης περιοχής.
Για δεκαετίες η εξάρτηση από τον λιγνίτη ως πρώτη ύλη παραγωγής ενέργειας αποτέλεσε ένα δίκοπο μαχαίρι. Από την μία είναι γεγονός ότι οι μονάδες, τα ορυχεία και τα συναφή έδωσαν δουλειά σε πολύ κόσμο που το είχε ανάγκη, ειδικά στην συγκεκριμένη περιοχή που οι ευκαιρίες σπανίζουν και παρατηρείται ακόμη και μείωση του πληθυσμού και -από την άλλη- είναι δεδομένο πως αυτό συνέβαινε με ένα τεράστιο κόστος. Το οποίο φυσικά δεν είναι άλλο από το τεράστιο οικολογικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα και τις δυσμενείς επιπτώσεις που αυτό είχε όχι μόνο στην φύση αλλά και στην υγεία των ίδιων των κατοίκων.
Πλέον, όμως, γνωρίζουμε πολύ καλά τον λιγνίτη…
Η απόφαση για την απολιγνιτοποίηση αλλά και γενικότερα την μείωση της εξάρτησης από το συγκεκριμένο ορυκτό είναι πια ειλημμένη και σύμφωνα με το σχέδιο που είχε εκπονηθεί προγραμματίστηκε μια σειρά πολύ μεγάλων επενδυτικών έργων από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή ενέργειες (ΔΕΗ, ΕΛΠΕ), με προσανατολισμό προς την λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη».
Βέβαια, ακόμη κι αυτά τα πλάνα τέθηκαν εν αμφιβόλω εξαιτίας κορωνοϊού αφού η πανδημία, σε συνδυασμό με την πάντα παρούσα ελληνική γραφειοκρατία, έφεραν πολύ πίσω (χρονικά) το σχέδιο, την ίδια ώρα που μέχρι πριν από λίγο καιρό υπήρχε ακόμη η αγωνία για τους πόρους μέσω του ΕΣΠΑ που απαιτούνταν για την υλοποίησή του.
Ωστόσο, το αμέσως επόμενο διάστημα οι… μηχανές θα πάρουν μπροστά και θα ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του πρώτου τέτοιου έργου που δεν θα είναι τίποτα… παραπάνω ή λιγότερο από ένα τεράστιο φωτοβολταϊκό πάρκο στην Κοζάνη, που όταν ολοκληρωθεί (προς τα τέλη του 2021 σύμφωνα με τον σχεδιασμό) θα είναι το μεγαλύτερο έργο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα αλλά και ένα από τα πέντε σημαντικότερα στην Ευρώπη. Μια επένδυση ύψους 130.000.000 ευρώ που θα παράγει ετησίως 300 GWh ηλεκτρικής ενέργειας!
Τα οφέλη από την επένδυση της ΕΛΠΕ η οποία εξαγόρασε το έργο από γερμανική εταιρεία ανάπτυξης και κατασκευής έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Juwi, στο τελικό στάδιο αδειοδότησής του, θα είναι πολλαπλά. Το άμεσο όφελος αφορά στις θέσεις εργασίας, καθώς θα δώσει δουλειά σε 350 οικογένειες (μια έμμεση απάντηση στις φωνές που κάνουν λόγο για ανεργία και φτωχοποίηση λόγω του λουκέτου στις επιχειρήσεις εξόρυξης λιγνίτη), ενώ υπολογίζεται ότι μέσω του νομοθετημένου πόρου θα αποδίδει στις τοπικές κοινωνίες περίπου 500.000 ευρώ τον χρόνο.
Η συνολική ετήσια παραγωγή του ισοδυναμεί με την κατανάλωση 75.000 νοικοκυριών το ίδιο διάστημα (έτσι για να έχουμε μια εικόνα των δυνατοτήτων του) και αυτό θα συμβαίνει χωρίς τους ρύπους και την επιβάρυνση που δημιουργούσαν τα ορυκτά καύσιμα για το περιβάλλον. Χωρίς, δηλαδή, να εκλύονται οι περίπου 300.000 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα που ισοδυναμούν με 1,1 εκατομμύρια στρέμματα δάσους. Κάτι που μεσοπρόθεσμα είναι βέβαιο ότι θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής αλλά και την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Παράλληλα, για τα επόμενα 20 χρόνια η τιμή με την οποία θα πωλείται η ενέργεια που θα παράγεται ορίστηκε στα 56,72 ευρώ για κάθε μεγαβατώρα, χαμηλότερη δηλαδή από την τιμή χονδρικής που ισχύει σήμερα, πράγμα που σημαίνει ότι θα μπορεί το ίδιο το έργο αντί να επιδοτείται, να επιδοτεί άλλα έργα ανανεώσιμων πηγών, ενώ σύμφωνα με τις εξαγγελίες το 40% της επένδυσης θα αποτελεί ελληνική προστιθέμενη αξία.
Αυτό το mega-φωτοβολταϊκό πάρκο αναμένεται να είναι μόνο η αρχή και η… αρχή του τέλους για τον λιγνίτη. Τόσο η ΕΛΠΕ όσο και η ΔΕΗ δεν πρόκειται να σταματήσουν εδώ. Το πλάνο προβλέπει ότι το επόμενο διάστημα περίπου 30.000 στρέμματα (πρώην) λιγνιτικής γης θα δεσμευτούν ώστε να κατασκευαστούν και άλλα αντίστοιχα έργα τα οποία αναμένεται να έχουν ισχύ 2 GW, ενώ ο προϋπολογισμός ξεπερνά το 1 δις ευρώ και ίσως αγγίξει ακόμη και το 1,5 δις!
Ειδικά η ΔΕΗ έχει μπει πολύ δυναμικά σε αυτό το «παιχνίδι», έχοντας εκπονήσει πλάνο που την θέλει ως το 2024 να είναι σε θέση να παράγει ενέργεια της τάξης του 1,5 GW αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές, όπως είναι τα φωτοβολταϊκά ή τα αιολικά πάρκα.
Κι όλα αυτά σε μια περιοχή, όπως είναι η Δυτική Μακεδονία, η οποία σύμφωνα με έρευνα του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου χτυπήθηκε σκληρά από την κρίση την περίοδο των μνημονίων, με συνέπεια να εκφραστούν φόβοι σχεδόν την ίδια στιγμή που ανακοινώθηκαν τα σχέδια για το κλείσιμο των λιγνιτορυχείων σχετικά με το μέλλον των εργαζομένων. Οι ίδιοι οι κάτοικοι ήταν οι πρώτοι που πλήρωσαν το υψηλότατο τίμημα που απαιτήθηκε προκειμένου να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες της χώρας για δεκαετίες ολόκληρες. Και επομένως, είναι απολύτως λογικό τώρα που έφτασε η ώρα της απεξάρτησης να πάρουν κι εκείνοι πίσω κάτι από αυτό που για πάρα μα πάρα πολλά χρόνια είχαν θυσιάσει για όλους εμάς τους υπόλοιπους.
