Ανεπαρκή και ατελέσφορα κρίνει το ΔΝΤ τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση, βάλλοντας ιδιαίτερα κατά των μέτρων υπερφορολόγησης που έχει προτείνει η Αθήνα. Σε επιστολή της προς τους 19 υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης εν όψει του Eurogroup της Δευτέρας, η επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ αμφισβητεί τις προβλέψεις της κυβέρνησης και της Κομισιόν για επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και αξιώνει να ξεκινήσει η συζήτηση για ελάφρυνση του χρέους, αλλιώς απειλεί να μη μπει στο ελληνικό πρόγραμμα με στόχους για πλεονάσματα που δεν θα επιτευχθούν.
Επιπλέον, εκφράζει τη δυσπιστία της για την αποτελεσματικότητα του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης που έχει προτείνει η Ελλάδα, υπογραμμίζοντας ότι δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και τονίζοντας ότι η χώρα έχει ψηφίσει στο παρελθόν «μια ντουζίνα μηχανισμούς αυτού του τύπου» οι οποίοι όμως δεν λειτούργησαν. «Με βάση την προηγούμενη εμπειρία, τέτοια μέτρα δεν είναι πολύ αξιόπιστα, αλλά είναι επίσης ανεπιθύμητα, καθώς ενισχύουν την αβεβαιότητα και αδυνατούν να επιλύσουν τις υποκείμενες ανισορροπίες», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι Financial Times, στην επιστολή που έστειλε την Πέμπτη το βράδυ η Κριστίν Λαγκάρντ, τονίζει μεταξύ άλλων ότι:
- «Δεν πιστεύουμε ότι θα είναι δυνατό να επιτευχθεί ένα 3,5% του ΑΕΠ πρωτογενές πλεόνασμα», επειδή στηρίζεται σε πολύ υψηλούς φόρους που επιβάλλονται σε μια περιορισμένη φορολογική βάση και σε έκτακτα μέτρα «μιας χρήσης» που προτείνει η Αθήνα. Προκειμένου να στηρίξει την άποψή της η κυρία Λαγκάρντ σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «οι εκτιμήσεις μας στηρίζονται σε ρεαλιστικές υποθέσεις βάσει της μέχρι σήμερα «συμπεριφοράς» της Ελλάδας, το διεθνές περιβάλλον και τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε η Eurostat». Προσθέτει ακόμη ότι ο στόχος του 3,5% του ΑΕΠ όχι μόνο είναι δύσκολος να επιτευχθεί αλλά μπορεί να αποδειχθεί αντιπαραγωγικός. «Δεν πιστεύουμε ότι είναι δυνατόν να επιτευχθεί ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ, μόνο με τη «χρήση» αύξησης των ήδη υψηλών φόρων και μάλιστα σε μία περιορισμένη φορολογική βάση, μείωσης περαιτέρω των προαιρετικών δαπανών και στήριξης σε προσωρινά μέτρα, όπως αυτά που έχουν προταθεί τις δύο τελευταίες εβδομάδες. Η πρόσθετη δημοσιονομική προσαρμογή του 2% του ΑΕΠ θα ήταν αξιόπιστη μόνο εάν στηρίζονταν σε μεταρρυθμίσεις μακροχρόνιου ορίζοντα στο δημόσιο τομέα, κυρίως στο συνταξιοδοτικό και φορολογικό σύστημα».
- «Δυστυχώς, ο μηχανισμός έκτακτης ανάγκης που η Ελλάδα έχει προτείνει δεν περιλαμβάνει [συγκεκριμένες οικονομικές] μεταρρυθμίσεις. Αντ' αυτού, οι αρχές πρότειναν να κάνουν βραχυπρόθεσμες οριζόντιες περικοπές στις προαιρετικές δαπάνες - οι οποίες έχουν ήδη συμπιεστεί σε βαθμό που η παροχή δημοσίων υπηρεσιών βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο - ή προσωρινές μειώσεις στις συντάξεις και τους μισθούς που δεν υποστηρίζονται από ριζικές παραμετρικές μεταρρυθμίσεις. Με βάση την προηγούμενη εμπειρία, τέτοια μέτρα δεν είναι πολύ αξιόπιστα, αλλά είναι επίσης ανεπιθύμητα, καθώς ενισχύουν την αβεβαιότητα και αδυνατούν να επιλύσουν τις υποκείμενες ανισορροπίες. Οφείλω επίσης να προσθέσω ότι η Ελλάδα έχει ψηφίσει μια ντουζίνα μηχανισμούς «τύπου» έκτακτης ανάγκης τύπου στο παρελθόν, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό δεν λειτούργησαν.»
- «Με βάση την προηγούμενη απόδοση, τα ad hoc μέτρα " της στιγμής" δεν είναι πολύ αξιόπιστα, αλλά είναι και ανεπιθύμητα, καθώς προσθέτουν στην αβεβαιότητα και αδυνατούν να επιλύσουν τις ανισορροπίες».
- «Για να στηρίξει την Ελλάδα με μια νέα συμφωνία το ΔΝΤ, είναι σημαντικό η χρηματοδότηση και η ελάφρυνση του χρέους από τους Ευρωπαίους εταίρους να βασίζονται σε δημοσιονομικούς στόχους που να είναι ρεαλιστικοί και να υποστηρίζονται από αξιόπιστα μέτρα για την επίτευξή τους».
Όντας κάτι παραπάνω από ξεκάθαρη η επικεφαλής του ΔΝΤ τονίζει ότι «δεν αναμένουμε ότι η Ελλάδα θα κατορθώσει να διατηρήσει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για τις επόμενες 10ετίες. Μόνο λίγες ευρωπαϊκές χώρες το έχουν καταφέρει και μάλιστα έχοντας ισχυρή στήριξη από την κοινωνία, κάτι το οποίο δεν φαίνεται να ισχύει στην περίπτωση της Αθήνας. Θα ήταν μη ρεαλιστικό να περιμένουμε ότι οι μελλοντικές κυβερνήσεις δεν θα υποκύψουν στις πιέσεις για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής. Η πρόσφατη εμπειρία - τόσο μία κεντροδεξιά κυβέρνηση, όσο και μία κεντροαριστερή κυβέρνηση χαλάρωσαν τις προσπάθειές τους μόλις επετεύχθη ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα - θα πρέπει να μας διδάξει να μην περιμένουμε εκπλήξεις από την Ελλάδα. Κατά τη γνώμη μας, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 1,5% του ΑΕΠ στο μέλλον είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί, υπό την προϋπόθεση ότι η εφαρμογή του προγράμματος θα είναι επιτυχημένη και ο προϋπολογισμός θα ελέγχεται από τους Ευρωπαίους για τα επόμενα χρόνια».
Με άλλα λόγια η κυρία Λαγκάρντ θεωρεί πως η συζήτηση για τα μέτρα είναι αδιέξοδη και ότι, ουσιαστικά, η Αθήνα «κοροϊδεύει» (με μέτρα «Μίκυ Μάους» που φέρεται να λέει και ο Τόμσεν στις συνομιλίες που υπεκλάπησαν). Την ίδια στιγμή, και ο αρθρογράφος των FT μνημονεύει και τις δηλώσεις (από το βήμα της Βουλής) του βουλευτή Παπαχριστόπουλου των ΑΝΕΛ πως η κυβέρνηση «έβγαλε στη φόρα» τις τηλεφωνικές συνομιλίες.
Το «μπαλάκι» στους Ευρωπαίους για το χρέος
Ουσιαστικά η Λαγκάρντ πετάει έτσι το μπαλάκι στους Ευρωπαίους να δεχτούν αυτοί την κατάλληλη επιμήκυνση του ελληνικού χρέους, για να μην απαιτούνται τόσα μέτρα.
Το θέμα αυτό δίνει και τον τόνο ενόψει του Eurogroup της 9ης Μαΐου. Σύμφωνα με το προσχέδιο της ατζέντας που έδωσε σήμερα στο φως της δημοσιότητας ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, γίνεται σαφής σύνδεση της 1ης αξιολόγησης με τα πρόσθετα μέτρα.
Το προσχέδιο
Αναλυτικά, η ανακοίνωση έχει ως εξής:
«Το Eurogroup θα συζητήσει την κατάσταση που διαμορφώνεται για την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας.
Οι υπουργοί Οικονομικών θα ενημερωθούν από τους θεσμούς και τις ελληνικές αρχές για την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις συζητήσεις για το πακέτο των μεταρρυθμίσεων που απαιτείται για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, περιλαμβανομένου του πακέτου προληπτικών μέτρων για την διασφάλιση της επίτευξης του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος που προγράμματος του ESM.
Το Eurogroup θα συζητήσει επίσης ενδεχόμενα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους για να διασφαλιστεί πως οι καθαρές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα παραμείνουν σε ένα βιώσιμο επίπεδο, με στόχο την επίτευξη μιας πολιτικής συμφωνίας.
Σε ευθυγράμμιση με τα συμπεράσματα του Eurogroup της 22ας Απριλίου στο Άμστερνταμ, οι θεσμοί και οι ελληνικές αρχές συνεχίζουν τις συζητήσεις στο πακέτο των μεταρρυθμίσεων που απαιτείται για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, περιλαμβανομένου του πακέτου προληπτικών μέτρων, με στόχο την ολοκλήρωσή τους το συντομότερο δυνατό».
