Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής «έφυγε» από τη ζωή ένας από τους τελευταίους πολιτικούς γίγαντες του 20ού αιώνα. Ένας ηγέτης απίστευτα χαρισματικός, «πλάνος» όπως τον χαρακτήριζαν, που ακούγοντάς τον δεν είχες παρά να αφεθείς στη γοητεία της ύπαρξής του. Ήταν αυτή η ακατέργαστη πλευρά του αντάρτη, οι μαραθώνιες ομιλίες του που ενέπνεαν τα πλήθη, οι συγκινήσεις που μοίραζε απλόχερα, ήταν το ήθος που με τόση συνέπεια υπηρέτησε. Όταν είχε ανακηρύξει τον θρίαμβο της επανάστασης το 1959, τον περιέβαλλαν πολλά περιστέρια, ένα εκ των οποίων κάθισε στον ώμο του. Τότε, ο κόσμος γύρω του «αναγνώρισε» ένα υπερφυσικό σημάδι. Ο μύθος είχε ξεκινήσει.
Καθώς γράφω αυτές τις γραμμές νιώθω σαν να πλέκω το εγκώμιο ενός θρύλου και είναι το τελευταίο πράγμα που θα επεδίωκα. Υπάρχουν κάποιες –ελάχιστες- περιπτώσεις ανθρώπων που η ίδια η ζωή τους αποτελεί εγκώμιο αφιερωμένο σε όλους αυτούς που ενέπνευσαν. Η αλήθεια τους είναι πάνω από οποιαδήποτε μορφή ανθρώπινης εξύψωσης και αποστολή τους η εξύμνηση αυτών που αναζωπυρώνουν τη σπίθα. Όταν «φεύγουν», λοιπόν, τέτοιες προσωπικότητες, δεν υπάρχει το «ύστατο χαίρε», μονάχα η υπόκλιση και το «ευχαριστώ». Διότι η σπίθα είναι καλά ριζωμένη στα μάτια αυτών που την άντεξαν και η σκυτάλη δεν θα αργήσει.
Η ζωή του Φιντέλ Κάστρο μοιάζει με ύμνο για όλους όσους τολμούν τη δική τους επανάσταση. Ένας ύμνος για όλα τα γενναία «όχι». Για όλα αυτά τα αντίο στα αεροδρόμια. Για όλους όσους δίνουν καθημερινά τον δικό τους αγώνα. Για όλες τις οικογένειες που μάχονται για τα απλά, τα καθημερινά, τα «δεδομένα». Για όλες τις μάνες που σφίγγουν τα δόντια. Για όλους τους πατεράδες που δεν κατεβάζουν το βλέμμα. Για όλους τους ξεριζωμένους που τόλμησαν να τα βάλουν με τον θάνατο τον ίδιο, για να κερδίσουν το φως. Για τους θαλασσοπνιγμένους που πολέμησαν για την ελπίδα κι ας τους πρόδωσε. Για όλα τα παιδιά που μαθαίνουν τα πρώτα τους γράμματα σε σκηνές και ετοιμόρροπες κατασκευές. Για όλα αυτά τα όνειρα που θέλουν να γκρεμίσουν, αλλά δεν τα καταφέρνουν. Για όλη την αδικία που «πρέπει» να συνηθίσεις κι εσύ αρνείσαι.
Η τελεία θα μπει με τη φράση με την οποία συνήθιζε να κλείνει τις ομιλίες του ο Φιντέλ Κάστρο: «Socialismo o Muerte. Patria o Muerte. Venceremos.» (Σοσιαλισμός ή θάνατος. Πατρίδα ή θάνατος. Θα νικήσουμε.»
