«Η Ρωσία είναι παρούσα στην Ανατολική Ουκρανία». Το επανέλαβε την Τετάρτη ο γενικός γραμματέας του NATO Γιενς Στόλντεμπεργκ επικαλούμενος πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών, αλλά και ανοιχτές πηγές. Ητοι βίντεο, φωτογραφίες από smatphones και δορυφορικές εικόνες, τα οποία χρησιμοποιεί ως εργαλεία μία ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για μία διαφορετική έρευνα, όπου αποδεικνύεται αυτό που οι Ρώσοι αρνούνται κατηγορηματικά.
Σαν «ψηφιακοί Σέρλοκ Χομς», οι ερευνητές χρησιμοποιούν το Google’s Street View, το YouTube, το Instagram, το Twitter, δορυφορικές εικόνες και τη ρωσική βερσιόν του Facebook. Την έρευνά τους, αναφέρουν οι New York Times, συμπληρώνουν με παραδοσιακές πηγές, όπως δικαστικά έγγραφα και αναφορές από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Πρόκειται για μία αυστηρή μεθοδολογία, σύμφωνα με τον Τζον Χερμπστ, τον Αμερικανό πρώην πρεσβευτή στην Ουκρανία, από την οποία προκύπτει ότι «τα ρωσικά στρατεύματα και τα ρωσικά όπλα υπήρξαν σημαντικό κομμάτι των συγκρούσεων στην Ανατολική Ουκρανία». Ο Χερμπστ είναι επίσης ένας εκ των συντακτών της έκθεσης «Hiding in Plain Sight: Putin’s War in Ukraine», η οποία πραγματεύεται τον ρόλο της Ρωσίας του Πούτιν στην κρίση στην Ουκρανία.
Η έκθεση, η οποία πρόκειται να δημοσιευθεί την Πέμπτη από το ερευνητικό κέντρο Ατλαντικό Συμβούλιο (Atlantic Council), με έδρα την Ουάσινγκτον, παρουσιάζεται σε μία κρίσιμη για τη Ρωσία περίοδο - ενόσω η Ευρώπη ετοιμάζεται να ψηφίσει τον επόμενο μήνα για τη χαλάρωση ή τη διατήρηση των οικονομικών κυρώσεων εις βάρος της Μόσχας.
Δεν είναι ασφαλώς η πρώτη φορά που αμερικανοί αξιωματούχοι χρησιμοποιούν φωτογραφίες για να αποδείξουν τη ρωσική παρέμβαση. Οταν ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι συναντήθηκε προ ημερών με τον ρώσο πρόεδρο στο Σότσι, στη Ρωσία, είχε μαζί του αρκετές φωτογραφίες, προκειμένου να του αποδείξει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ατράνταχτες αποδείξεις για τον στρατιωτικό ρόλο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι φωτογραφίες τις οποίες παρουσίασε ο Κέρι στον Πούτιν δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας. Επισήμως, ρώσοι αξιωματούχοι, οι οποίοι επανειλημμένως παρουσιάζουν τη νέα κυβέρνηση του Κιέβου ως τροχοπέδη για την πολιτική διευθέτηση της κρίσης στην Ουκρανία, απέρριψαν τα αποδεικτικά στοιχεία του NATO κάνοντας λόγο για παραπληροφόρηση.