Οι βομβαρδισμοί ξεκίνησαν στις 24 Μαρτίου 1999. Ο εφιάλτης διήρκεσε 78 ημέρες. Οι αριθμοί σοκάρουν. Εκτοξεύτηκαν 420.600 πύραυλοι (συνολικής μάζας 22.000 τόνων), περίπου 20.000 πύραυλοι αέρος-εδάφους και συμμετείχαν 1.150 μαχητικά αεροπλάνα του ΝΑΤΟ. Σκοτώθηκαν 1.002 μέλη του Γιουγκοσλαβικού τότε στρατού, περίπου 2.000 πολίτες και τραυματίστηκαν 6.100 άνθρωποι.
Οι βομβαρδισμοί προκάλεσαν υλικές ζημιές ως και 100 δις δολαρίων, ισοπέδωσαν εκατοντάδες σχολεία, νοσοκομεία, δημόσια κτήρια, πολιτιστικά μνημεία, μεσαιωνικά μοναστήρια και σπίτια πολιτών. Ο (χαρακτηρισθείς από πολλούς ως ο) πιο άδικος πόλεμος στην ιστορία, η επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ κατά της τότε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, δάκρυσε και την Ελλάδα. Και μια μέρα σαν αυτή, ακριβώς πριν 20 χρόνια, ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς, δάκρυσε το Καυτανζόγλειο στο ντέρμπι Ηρακλή-Άρη, με τον γύρο του αντιπολεμικού θριάμβου.
Στην τελευταία του, όπως αποδείχθηκε, χρονιά της καριέρας του και 10η στον Ηρακλή, στα 37 του, ο μετέπειτα προπονητής του Ημίθεου (ως τις 17/12/2007) φοράει έναν τυπωμένο στόχο πάνω του, κρατά ένα πλακάτ που γράφει: «Στην Ελλάδα χτυπά η καρδιά της καρδιάς μας» και συνοδευόμενος από τους δύο φροντιστές του Ηρακλή, Ηλία Ωραιόπουλο και Λευτέρη Ηλιάδη χειροκροτείται από τους οπαδούς του Ηρακλή και του Άρη. Ο τότε προπονητής των «κυανόλευκων», Σουηδός Ματς Γίνγκμπλαντ, δεν τον επέλεξε στο αρχικό σχήμα.
Ο Άρης προηγήθηκε (37’) με τον Μάριο Αγαθοκλέους. Ο Γιοβάνοβιτς στο ημίχρονο ενημερώνει τον Γίνγκμπλαντ πως μπορεί και θέλει να παίξει. Μπαίνει αλλαγή με την έναρξη του δεύτερου μέρους. Ο Ηρακλής ισοφαρίζει με τον Άκη Στολτίδη (58’) και παίρνει τη νίκη 2-1 στο 90’ με τον Μάριο Χριστοδούλου. Από εκείνη την Κυριακή των Βαΐων, συμπληρώνονται 20 χρόνια. Ο γύρος του αντιπολεμικού θριάμβου του Ιβάν Γιοβάνοβιτς παραμένει στις πιο ανεξίτηλες στιγμές. Από εκείνες που μας θυμίζουν πως και πόσο το ποδόσφαιρο είναι πολλά παραπάνω από ένα απλό παιχνίδι.
Ηλιάδης: «Ηταν πολύ επηρεασμένος»
Ο Λευτέρης Ηλιάδης, χρόνια φροντιστής στον Ηρακλή, ήταν από τους ανθρώπους που έζησαν τη συγκεκριμένη ιστορία από πρώτο χέρι. Εξιστορεί γι’ αυτήν: «Ήταν πολύ επηρεασμένος ο Ιβάν.
Ήταν πολύ δύσκολη εποχή για τον ίδιο. Νομίζω για κάθε άνθρωπο θα ήτανε δύσκολη εποχή όταν η πατρίδα του βομβαρδίζεται και γίνεται στόχος κάποιου πολέμου. Ήταν δύσκολες στιγμές.
Είχε μια ιδέα ο Ιβάν. Μας είπε ότι θέλει να κάνουμε κάτι, να διαδηλώσουμε την αντίθεσή μας για να σταματήσει όλο αυτό που γίνεται. Η ιδέα που είχε είναι να κάνουμε αυτόν τον «στόχο», δηλώνοντας μην στοχεύετε τη χώρα μου και να γράψουμε σε ένα πλακάτ κάποια πράγματα που δεν μπορούσε να τα γράψει αυτός. Τυπώσαμε αυτούς τους στόχους, τους βάλαμε στις φόρμες και των παικτών του Ηρακλή και της αντίπαλης ομάδας. Το πλακάτ το ετοιμάσαμε Κυριακή πρωί πριν τον αγώνα για να μπορέσει να βγει ο Γιοβάνοβιτς με αυτό».
Ωραιόπουλος: «Συγκίνησε όλο το γήπεδο»
Ο Ηλίας Ωραιόπουλος επίσης έζησε καρέ-καρέ τα λεπτά που ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς σήκωσε όλο το Καυτανζόγλειο (και τους φίλους του Άρη) στο πόδι. Θυμάται χαρακτηριστικά:
Η σκέψη του ήταν να διατυπώσει ο ίδιος μέσα από την καρδιά του για να φαίνεται ότι πονάει και αυτός και οι Ελληνες για την τότε Γιουγκοσλαβία. Ήθελε να περάσει το μήνυμα μέσα από το γήπεδο. Μέσα από τον κόσμο. Ο κόσμος ήταν συγκινημένος, σηκώθηκαν όλοι και χειροκροτούσανε, ακόμη και οι φιλοξενούμενοι φίλαθλοι γιατί το παιχνίδι ήταν με τον Αρη. Δώσαμε και στους ανθρώπους του Άρη να τοποθετήσουνε μπροστά στις φανέλες των παικτών και αυτοί τον στόχο. Ο Ιβάν δεν ήταν σε καλή κατάσταση όλο εκείνο το διάστημα. Εκείνες τις μέρες ήταν πολύ σκεπτικός. Ηθελε κάτι να κάνει μέσα από την καρδιά του και σκέφτηκε αυτό».
«Ζουν το δράμα μας»
Η τοποθέτησή του μετά το παιχνίδι, δε θα μπορούσε να είναι… επί του αγωνιστικού: «Ευχαριστώ μέσα από την καρδιά όλο τον κόσμο για τη συμπαράστασή του. Ήταν πραγματικά πάρα πολύ συγκινητικό να βλέπω τους φιλάθλους να συμμετέχουν και να ζουν με τον τρόπο τους το δράμα που ζει ο σερβικός λαός.
Οι Έλληνες αποδεικνύουν ότι είναι κοντά και στο πλευρό των Σέρβων. Πρόκειται για δύο αδερφούς λαούς. Ο,τι γίνεται σε βάρος μας είναι άδικο αλλά δεν σκύβουμε το κεφάλι. Οι στιγμές που ζούμε είναι δύσκολες αλλά με τη συμπαράσταση όλων των φίλων της ειρήνης δεν νιώθουμε μόνοι».
Από την έντυπη έκδοση της Metrosport