Τι ψάχνεις;

Olympiastadion: Η κεφαλιά του Ζιντάν και το Γ' Ράιχ στη φωλιά της Χέρτα

A generic square placeholder image with rounded corners in a figure.

Δείτε το φωτογραφικό υλικό

Στην καρδιά του Βερολίνου στέκεται ένα αρχιτεκτονικό θαύμα, όπου οι ψίθυροι της ιστορίας αναμειγνύονται με τις επευφημίες των πρωταθλητών και ενσαρκώνει το πνεύμα τόσο της αθλητικής αριστείας όσο και της πολιτικής αναταραχής. Το OlympiaStadion είναι ένα βασίλειο, όπου η αθλητική ικανότητα συναντά τον πολιτισμό και κάθε τούβλο κρύβει μια μικρή ιστορία.

Κοιτώντας από μακριά τους Ολυμπιακούς κύκλους που κοσμούν την είσοδο του σταδίου, είναι φυσικό στο μυαλό να αρχίζει ένα ταξίδι στην ταραχώδη εποχή των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1936. Ανάμεσα στις σκιές της ναζιστικής Γερμανίας, το στάδιο αναδείχθηκε ως σύμβολο δύναμης του αθλητισμού που μπορεί να υπερβεί τα όρια και να ενώσει τα έθνη.

Η κεφαλιά του Ζιντάν και ο θόλος του σταδίου

Η βοή που άφηνε ο άνεμος που φυσούσε θύμιζε εκείνο το δυνατό χειροκρότημα που έλαβε ο Τζέσι Όουενς και η δύναμη του, τον αστραπιαίο ρυθμό του Γιουσέιν Μπόλτ. Κάνοντας τα πρώτα βήματα στο χώρο του σταδίου, έξι αρκούδες με διαφορετικά χρώματα σε ταξίδευαν στις μεγάλες διοργανώσεις που έλαβαν χώρα εκεί.

Φτάνοντας στην μπλε αρκούδα, σταματάς και ένα χαμόγελο σχηματίζεται στα χείλη. Τα χρώματα και η ημερομηνία φέρνουν στο νου τον πρώτο τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου που είδες σαν παιδί. Η αγωνία να γυρίσεις σπίτι νωρίς για να προλάβεις τη σέντρα, η μαμά που σου ετοίμαζε κάτι να φας και η απορία της για το άγχος που είχες ποιος θα το πάρει, ο θείος που στήριζε την Ιταλία και τόσο σε εκνεύριζε.

Ένα χτύπημα στον ώμο σε επαναφέρει στην πραγματικότητα αλλά και ο Ιταλός κύριος που στεκόταν πίσω, έχει τις ίδιες αναμνήσεις και με ένα απίστευτο χαμόγελο θυμάται εκείνο το «ωραίο παιχνίδι». Ο Φάμπιο Καναβάρο σήκωσε το τρόπαιο στον ουρανό του Βερολίνου αλλά στο παιχνίδι εκείνο άλλοι ήταν οι πρωταγωνιστές. Ήταν η τελευταία παράσταση του Ζινεντίν Ζιντάν στο χορτάρι που σημαδεύτηκε από την κεφαλιά στον Ματεράτσι.

Αφήνοντας πίσω τον τελικό εκείνο, ανεβαίνεις 14 σκαλοπάτια και το γήπεδο ξετυλίγεται μπροστά σου. Τόσο άδειο και ταυτόχρονα τόσο ζωντανό. Η ακουστική εξαιρετική, οι διάδρομοι καθαροί και ευρύχωροι και τα καθίσματα χωρίς ίχνος σκόνης και με περιθώριο «αναπνοής» με το διπλανό σου. Οι διάδρομοι του στίβου είναι σε άριστη κατάσταση, χωρίς μπαλώματα και φουσκώματα. Ο χλοοτάπητας άλλαζε, αφού οι ειδικοί ήταν εκεί και πρόσθεταν και το τελευταίο κομμάτι, και τα δοκάρια πιο αστραφτερά από ποτέ.

Αναλογιζόμενη την κατάσταση τω γηπέδων στην Ελλάδα, εύκολα βγήκε η φράση «Μα πόσο τέλειο και καθαρό». Ο υπεύθυνος του σταδίου γέλασε και απλά μας εξήγησε ότι το γήπεδο είναι δεύτερο σπίτι κάθε αθλητή και φιλάθλου. Είναι υποχρέωση να το διατηρούμε σε καλή κατάσταση, να αλλάζουμε ό,τι χαλάει και να είναι καθαρό. Θα άφηνες το σπίτι σου να λερωθεί ρώτησε.

Σηκώνοντας το βλέμμα ψηλά, η δομή του στεγάστρου σε εντυπωσιάζει. Δένει τόσο αρμονικά με την υπόλοιπη κατασκευή και το φως εισέρχεται με τόση άνεση. Αποτελείται από μια σειρά σαρωτικών, καμπυλωτών τμημάτων οροφής που εκτείνονται σε ένα τμήμα των χώρων καθισμάτων.

Ο θόλος κατασκευάστηκε κυρίως με υλικά χάλυβα και υφάσματος. Το χαλύβδινο πλαίσιο παρέχει στήριξη για τα τμήματα της οροφής, ενώ τα καλύμματα μεμβράνης υφάσματος δημιουργούν ένα ελαφρύ και εύκαμπτο κάλυμμα που επιτρέπει στο φυσικό φως να εισέρχεται. Κατασκευάστηκε για να παρέχει καταφύγιο και προστασία στους θεατές από τη βροχή και τον ήλιο κατά τη διάρκεια των αγώνων ή άλλων εκδηλώσεων που γίνονται.

Η καμπάνα

Βγαίνοντας από το γήπεδο, μια καμπάνα μας κινεί το ενδιαφέρον. Η Ολυμπιακή Καμπάνα, γνωστή και ως Glockenturm (Καμπαναριό), σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Βέρνερ Μαρχ ως μέρος της αρχικής κατασκευής για τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.

Το καμπαναριό είναι στολισμένο με τους Ολυμπιακούς κύκλους, που συμβολίζουν την ενότητα και το πνεύμα του Ολυμπιακού κινήματος. Ζυγίζει περίπου εννέα τόνους ήταν μέρος του τελετουργικού στους Αγώνες που έγιναν, καθώς χρησιμοποιήθηκε για να σηματοδοτήσει την αρχή και το τέλος εκδηλώσεων και τελετών.

Δίπλα στο Olympiaastadion, υπάρχει η Πύλη του Μαραθώνα, η οποία σηματοδοτεί την αφετηρία για τους αγώνες μαραθωνίου κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1936. Εκεί υπάρχει ένα άγαλμα με τίτλο «Discobolos», το οποίο απεικονίζει ένα δισκοβόλο σε κίνηση. Το άγαλμα είναι ένα αντίγραφο της αρχαίας ελληνικής γλυπτικής του Μύρωνα, που αντιπροσωπεύει την εξιδανικευμένη μορφή και τον αθλητισμό που γιορτάζεται στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Η τοποθέτηση του αγάλματος στην Πύλη του Μαραθώνα αποτίει φόρο τιμής στην προέλευση του μαραθωνίου αγώνα στην αρχαία Ελλάδα και αντανακλά τα ιστορικά και πολιτιστικά θέματα που υφάνθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.

Η Χέρτα δίνει ζωή στο «θέατρο των Εθνών»

Το OlympiaStadion προετοιμάζεται για να φιλοξενήσει τα παιχνίδια της τελικής φάσης του Euro το καλοκαίρι αλλά παραμένει προσγειωμένο και στους ρυθμούς της καθημερινότητας καθώς αποτελεί το «σπίτι» της Χέρτα. Οι οπαδοί της γεμίζουν κάθε θέση στην εξέδρα στα εντός έδρας παιχνίδια και στην είσοδο έχουν φροντίσει να υπενθυμίζουν σε όσους εισέρχονται ότι κάποιοι δεν είναι εκεί.

Το Στάδιο μπορεί τώρα να αποτελεί ένα κόσμημα για την πόλη του Βερολίνου και ένα χώρο έκφρασης έντονων συναισθημάτων που πηγάζουν από τη στρογγυλή θεά αλλά λειτουργεί και ως μια καλή υπενθύμιση των κινδύνων της πολιτικής χειραγώγησης και της ιδεολογικής ζέσης.

Χτίστηκε για χάρη των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1936 και ο αρχιτέκτονας, Βέρνερ Μαρχ, το σχεδίασε με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί απόδειξη του μεγαλείου του ναζιστικού καθεστώτος και του αδάμαστου πνεύματος του Γ’Ράιχ. Εκείνη τη χρονιά, το στάδιο μετατράπηκε σε μια αρένα, όπου η αθλητική ανδρεία συγκρούστηκε με την πολιτική φιλοδοξία.

Παρά τις διεθνείς εκκλήσεις για μποϊκοτάζ λόγω των ναζιστικών πολιτικών, οι Αγώνες προχώρησαν, θέτοντας τις βάσεις για ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα κεφάλαια στην ιστορία του αθλητισμού. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936 αξιοποιήθηκαν από το ναζιστικό καθεστώς ως εργαλείο προπαγάνδας με σκοπό να συγκαλείψουν τις φρικαλεότητες του καθεστώτος και να παρουσιάσουν μια εξυγιαντική εικόνα στον κόσμο. Οι Αγώνες έγιναν μια σκηνή για το όραμα του Χίτλερ και την υπεροχή των Άρεων.

Ωστόσο, ο αθλητισμός έκανε ξανά το θαύμα του και έφερε στο προσκήνιο μια φιγούρα για να αμφισβητήσει τη ρητορική της φυλετικής ανωτερότητας. Ο Τζέσι Όουενς, Αφροαμερικανός αθλητικής στίβου κατέρριψε το ρεκόρ και κέρδισε τέσσερα χρυσά μετάλλια στα 100μ, στα 200μ, στο άλμα εις μήκος και στη σκυταλοδρομία 4Χ100μ. Ο θρίαμβος του λειτούργησε ως φάρος ελπίδας και περιφρόνησης απέναντι στην καταπίεση.

Η αρχιτεκτονική

Χαρακτηρίζεται από τη συμμετρική του σχεδίαση. Ένας κεντρικός άξονας διατρέχει το στάδιο και τονίζεται από την επιβλητική κεντρική εξέδρα και το πανύψηλο Ολυμπιακό καμπαναριό. Το στάδιο διαθέτει εντυπωσιακές κιονοστοιχίες και καμάρες που κοσμούν το εξωτερικό του.

Αυτά τα αρχιτεκτονικά στοιχεία συμβάλλουν στη μνημειακή εμφάνιση του σταδίου και προκαλούν μια αίσθηση κλασικής μεγαλοπρέπειας. Ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά του Ολυμπιακού είναι το ολυμπιακό καμπαναριό του, που στέκεται ψηλά στην είσοδο του σταδίου.

Ο πύργος είναι στολισμένος με τους Ολυμπιακούς δακτυλίους και χρησιμεύει ως σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων. Το εσωτερικό του σταδίου διαθέτει περίπλοκες μαρμάρινες διακοσμήσεις, που προσθέτουν στην αισθητική του γοητεία και την αίσθηση της χλιδής.

Το Olympiastadion έχει χωρητικότητα άνω των 74.000 θεατών και είναι ένα από τα μεγαλύτερα στάδια στη Γερμανία. Τα καθίσματα είναι διατεταγμένα σε επίπεδα, προσφέροντας ξεκάθαρα σημεία και γωνίες θέασης για τους θεατές.

Η περιήγηση στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου ήταν μια ξεχωριστή εμπειρία. Η αύρα του γηπέδου, ακόμη και με άδεια καθίσματα, είναι τόσο δυνατή που έχεις την αίσθηση ότι κανένα εμπόδιο δεν μπορεί να αλλάξει την πορεία σου, θα βγεις νικητής αργά ή γρήγορα.